Το να καθόμαστε κάτω από τον καυτό ήλιο είναι κοπιαστική δουλειά. Έτσι τουλάχιστον φαίνεται να πιστεύει ο εγκέφαλος και το σώμα μας.
Ακόμη και όταν χαλαρώνουμε σε μια ξαπλώστρα πλάι στην άμμο, θα παρατηρήσουμε ότι και πάλι, νιώθουμε υπερβολική υπνηλία. Και αυτό οφείλεται στο ότι μας χτυπάει ο ήλιος για ώρες.
«Ο ήλιος προκαλεί στον οργανισμό μας ένα σωρό αλλαγές. Και προκειμένου να προσαρμοστεί σε αυτές τις μεταβολές, το σώμα μας χρειάζεται να εργαστεί σκληρότερα, κάτι που οδηγεί σε κόπωση», εξηγεί η Δρ Χίθερ Ρότζερς, δερματολόγος και ιδρύτρια του Doctor Rogers Skin Care.
Προκειμένου να μην χάσουμε ούτε στιγμή από τις διακοπές μας, γιατροί αναλύουν στη HuffPost πώς ο ήλιος επηρεάζει το σώμα μας. Οι επιστήμονες συν τοις άλλοις, μας προσφέρουν και τις πολύτιμες συμβουλές τους, για να περάσουμε τις ώρες μας κάτω από τον ήλιο δραστήριοι και ασφαλείς.
Γιατί μετά την ηλιοθεραπεία νιώθουμε «πτώμα»
1. Το σώμα μας εργάζεται σκληρά για να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του
«Ακόμα κι αν είμαστε ξαπλωμένοι δίπλα στην πισίνα ή τη θάλσσα, το σώμα μας παλεύει ασταμάτητα για να μειώσει τη θερμοκρασία του και να την επαναφέρει στο φυσιολογικό επίπεδο», επισημαίνει ο Δρ. Πάτρικ Μουλαρόνι, παιδίατρος και διευθυντής αθλητικής ιατρικής στο Johns Hopkins All Children’s Hospital.
Και προκειμένου να πετύχει τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του, το σώμα μας, μας «επιβάλλει» 3 πράγματα:
Να αναπνέουμε πιο γρήγορα
Να επιταχύνουμε τον καρδιακό μας ρυθμό
Και να ιδρώνουμε περισσότερο
Όλα αυτά απαιτούν επιπλέον ενέργεια από το σώμα μας και ως εκ τούτου, είναι λογικό να αισθανόμαστε κουρασμένοι. Σε ακραίες περιπτώσεις μάλιστα, όταν το σώμα μας δεν μπορεί να ρυθμίσει αποτελεσματικά τη θερμοκρασία του, μπορεί να αναπτύξουμε ακόμη και θερμική εξάντληση ή τραυματισμό.
Η θερμική εξάντληση περιλαμβάνει συμπτώματα όπως η κόπωση, η ζάλη, η ναυτία και ο πονοκέφαλος και εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, ενδέχεται να οδηγήσει σε θερμοπληξία, στην πιο σοβαρή δηλαδή κλινική κατάσταση που σχετίζεται με τη θερμότητα και απαιτεί επείγουσα ιατρική φροντίδα.
2. Το σώμα μας προσπαθεί να επιδιορθώσει τη βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία
Οι υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου θέτουν το δέρμα μας σε κατάσταση συναγερμού. Και όχι άδικα, αφού το σώμα μας πρέπει να παλέψει και να επιδιορθώσει την κυτταρική βλάβη, που πάει χέρι-χέρι με τις βλαβερές ακτίνες. Όλη αυτή η μάχη, μοιραία μας προκαλεί αισθήματα κόπωσης.
Ωστόσο, πρόκειται για μια διαδικασία απαραίτητη, αφού η ηλιακή ακτινοβολία καταστρέφει τα κύτταρα του δέρματος, προκαλώντας μεταλλάξεις στο DNA και στην χειρότερη των περιπτώσεων, σταδιακή νέκρωση των κυττάρων.
Η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί επίσης να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος και την ικανότητα του δέρματος να προστατεύεται από λοιμώξεις.
3. Το σώμα μας δεν έχει αρκετό νερό ώστε να λειτουργήσει σωστά
Κάτω από τον ήλιο, o oργανισμός μας αποβάλλει το νερό πολύ πιο γρήγορα. Επομένως είμαστε πιο επιρρεπείς στην αφυδάτωση. Και όταν είμαστε αφυδατωμένοι, το σώμα μας εργάζεται σκληρότερα για να εκτελέσει τις απαραίτητες λειτουργίες του, κάτι που μας κάνει να νιώθουμε κουρασμένοι.
Πώς όμως θα καταλάβουμε αν είμαστε αφυδατωμένοι;
Θα εξετάσουμε το χρώμα των ούρων μας. Το ανοιχτό κίτρινο σημαίνει ότι πίνουμε αρκετά υγρά, όμως το σκούρο κίτρινο ή το πορτοκαλί μπορεί να υποδηλώνουν ότι είμαστε αφυδατωμένοι.
4. Το σώμα μας απελευθερώνει το συσσωρευμένο στρες
Όταν χαλαρώνουμε στην πισίνα ή στην παραλία, μας δίνεται η ευκαιρία να ρίξουμε επιτέλους ρυθμούς και να απαλλαγούμε έως έναν βαθμό από το άγχος. Και μέσα σε αυτή τη διαδικασία, το σώμα μας μπορεί να αναγνωρίσει ότι για ένα πιεστικό διάστημα έχει στερηθεί ύπνο και να προσπαθήσει να τον αναπληρώσει.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε το αίσθημα κόπωσης
Στην πραγματικότητα, ο ήλιος μπορεί να αποδειχθεί τρομερά ευεργετικός. Για παράδειγμα, η έκθεση στον ήλιο βοηθά το σώμα μας να παράγει βιταμίνη D, η οποία θεωρείται το κλειδί για το ανοσοποιητικό μας σύστημα και την καλή υγεία των οστών. Επίσης, η ηλιοφάνεια έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη σεροτονίνη στον εγκέφαλό και ενισχύει τη διάθεσή μας. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν δεν προστατεύουμε το δέρμα μας, δεν παραμένουμε ενυδατωμένοι και εκτιθέμεθα υπερβολικά στον ήλιο.
Οπότε;
1. Δεν περιμένουμε μέχρι να διψάσουμε για να πιούμε νερό
Ενώ υπάρχουν συστάσεις για τον αριθμό των ποτηριών νερού που πρέπει να πίνουμε την ημέρα - 8 ποτήρια των 250 ml -, οι ποσότητες πρέπει να είναι υψηλότερες όταν περνάμε χρόνο στη ζέστη. Ως εκ τούτου, πίνουμε νερό πριν καν διψάσουμε. Και δεν ξεχνάμε να ενυδατωθούμε πριν βγούμε στον ήλιο.
Επίσης, περιορίζουμε την κατανάλωση αφυδατωτικών ποτών, όπως η καφεΐνη και το αλκοόλ.
2. Προστατεύουμε το δέρμα μας από τα ηλιακά εγκαύματα
Χρησιμοποιούμε αντηλιακό με δείκτη προστασίας 30SPF ή υψηλότερο και όταν είμαστε έξω, εφαρμόζουμε ξανά και ξανά κάθε δύο ώρες. Το ίδιο και μετά από το κολύμπι ή την εφίδρωση.
Εκτός από το αντηλιακό, φοράμε μακριά αέρινα ρούχα, γυαλιά ηλίου και καπέλα και αποφεύγουμε να βρισκόμαστε έξω στον ήλιο το μεσημέρι από τις 10 π.μ. έως και τις 4 μ.μ., όταν ο δείκτης της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι πιο υψηλός.
3. Δροσίζουμε το σώμα μας
Φοράμε ελαφριά και φαρδιά ρούχα, πίνουμε ένα κρύο ρόφημα, κάνουμε βουτιές, χρησιμοποιούμε φορητό ανεμιστήρα και αναζητάμε σκιά. Όλα αυτά είναι πολύ χρήσιμα καθώς βοηθούν το σώμα μας να κρυώσει, ώστε να σπαταλάμε λιγότερη ενέργεια στη θερμορύθμιση.
4. Προσέχουμε για τυχόν σημάδια που δηλώνουν ότι πρέπει να δούμε γιατρό
Ο καλύτερος τρόπος προκειμένου να διαπιστώσουμε εάν είμαστε απλώς κουρασμένοι ή εάν αντιμετωπίζουμε σοβαρά συμπτώματα θερμικής εξάντλησης είναι να εξετάσουμε πώς αισθανόμαστε αφού μπούμε σε ένα δροσερό περιβάλλον και πιούμε πολλά υγρά. Εάν εξακολουθούμε να νιώθουμε άρρωστοι ακόμα και 15 λεπτά μετά την είσοδο στον δροσερό χώρο, τότε θα πρέπει πια να αναζητήσουμε ιατρική φροντίδα.