Χάρη στο Ανθοπωλείο του Κυρ Σπύρου (Σπάϊρος! στο περιοδικό LIFE) της 6ης Λεωφόρου, το καλοκαίρι του 1952, έμαθα απ έξω το Μανχάταν. Πηγαίνοντας λουλούδια με το ποδήλατο. Με τυχαίες γνωριμίες όπως έγινε με τον Δημήτρη Μητρόπουλο.
Οι περισσότερες παραγγελίες ήταν για μουσικούς, ηθοποιούς και τραγουδιστές της Όπερας. Θα περιγράψω μόνο την γνωριμία μου με έναν διάσημο συνθέτη και μια δραματική περιπέτεια με Έλληνες εφοπλιστές.
Μια μέρα κοιτάζω το όνομα πριν βάλω το κουτί στη θήκη του ποδηλάτου και τι βλέπω; Igor Stravinsky! Ο Τύπος έγραφε ότι είχε επιστρέψει στη Νέα Υόρκη. Λες να γνωρίσω τον Στραβίνσκι ή θα μού ανοίξει η υπηρέτρια; Πολύ σπάνια άνοιγε ο νοικοκύρης.
Ο Στραβίνσκι ήταν Ρώσος και ίσως ο πρώτος μοντέρνος συνθέτης. Είχε ζήσει από νωρίς στην Νότια Γαλλία και στη Νέα Υόρκη, δίνοντας Συναυλίες και παίρνοντας βραβεύσεις. Θα γίνει ακόμα πιο γνωστός το 1913 από ένα εκρηκτικό μουσικό επεισόδιο που θα μείνει στην Ιστορία.
Βάζω λοιπόν την ανθοδέσμη στο ποδήλατο και σε λίγο βρίσκομαι έξω από την πόρτα του Στραβίνσκι. Θα μου ανοίξει άραγε ο Ιγκόρ; Ναι. Μου άνοιξε ο Ιγκόρ!.
Προφανώς ήταν μόνος του στο διαμέρισμα. Του έδωσα τα λουλούδια, πήρα το χαρτζιλίκι και τον ρωτάω: Θέλετε να σας τα βάλω στο βάζο; Ναι, πέρασε μέσα, μού λέει! Αυτό ήταν.
Έκανα πολύ ώρα να τακτοποιήσω τα λουλούδια στο βάζο. Για κουβεντιάσω λίγο μαζί του. ’Οχι τόσο για μουσική αλλά για την «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» το χορόδραμα του 1913 στο Παρίσι από τα Ballets russes του Ντιαγκίλεφ με χορογράφο τον Νιζίνσκι.
Να μάθω περισσότερα για την δραματική εξέλιξη της πρεμιέρας στο Παρίσι. Το ήμισυ του κοινού να χειροκροτεί δαιμονισμένα και το άλλο ήμισυ να ωρύεται εξίσου δαιμονισμένα.
Ο Στραβίνσκι ήταν 33 χρονών. «Γιατί ακριβώς έγινε;» τον ρωτάω. Ευγενέστατος, μου περιέγραψε την σκηνή. «Χαμός - μου λέει – το κοινό επαναστάτησε και υπέρ και κατά. Η μουσική μου ήταν τολμηρή, θά΄λεγα «κυβιστική», άλλωστε το σκηνικό ήταν του Πικάσο! Στην πλατεία έπεφτε πολύ ξύλο και σ’ένα διάδρομο έγινε μια μονομαχία!».
Ήταν ένα ονειρεμένο απόγευμα με τον Στραβίνσκι. Αλλά το βράδυ ήταν η αρχή μιας παράξενης περιπέτειας που μόνο στα μυθιστορήματα τις συναντάει κανείς.
Όσο θυμάμαι, στην Αμερική δεν είχε έρθει ακόμα κανένας Έλληνας λογοτέχνης όσο διαρκούσε η Κατοχή και ο Εμφύλιος.
Ένας φίλος λογοτέχνης που ήταν από την Χίο μού έδωσε το τηλέφωνο ενός συμπατριώτη του εφοπλιστή που έμενε στη Νέα Υόρκη. Και που αγαπούσε την ποίηση.
Τον γνώρισα και του έδωσα την ποιητική μου συλλογή,, «Σκαλοπάτια», που μόλις είχε εκδοθεί. Δεν θα αναφέρω το όνομα του γιατί ίσως θα ήθελε να παραμείνει incognito σ’ αυτήν την ιστορία.
Ο φίλος λοιπόν σκέφτηκε να οργανώσει ένα πάρτυ προς τιμήν του άρτι αφιχθέντος ποιητή. Δηλαδή για μένα!
’Εβαλα τα καλά μου και πήγα στο σπίτι του φίλου εφοπλιστή της 5ης Λεωφόρου. Είχε μαζευτεί όλη η οικογένεια και οι φίλοι. Ο μόνος που έλειπε ήταν ο Ωνάσης! Τέλος πάντων.
Κάποτε τελείωσε το πάρτι και επέστρεψα στο δωμάτιό μου της Αρχιεπισκοπής.
Το πρωί έβαλα το μπλου τζιν μου και επέστρεψα στο ανθοπωλείο του Κυρ Σπύρου.
Παραλαμβάνω το πρώτο πακέτο με τα λουλούδια και τι βλέπω; Το όνομα της αδελφής του φίλου εφοπλιστή! Με την οποία πίναμε τα κοκτέιλ το προηγούμενο βράδυ! ’Εμενε στο ξενοδοχείο «Πλάζα» που ήταν δίπλα.
Τι θα κάνω; Εκείνη τη στιγμή ήμουν ο μόνος που μπορούσε να πάει τα λουλούδια. Θα τα πάω και ότι συμβεί! Παράδειγμα, να ανοίξει η υπηρέτρια στον υπηρέτη που ήμουν εγώ. Που στο Πλάζα έπρεπε να πάρω το ασανσέρ της Υπηρεσίας.
Σκέφτηκα να πετάξω τα λουλούδια αλλά είπα μέσα μου: η αλήθεια δεν είναι έγκλημα. Τι να κάνω, ανεβαίνω και χτυπάω το κουδούνι. Και μου ανοίγει ποιος; Η εφοπλίστρια αδελφή! Πού το βρήκα το κουράγιο; Με κοίταξε περίεργα και πήρε το πακέτο. Εγώ δεν έφευγα, περίμενα το φιλοδώρημα. Πήγε μέσα και μου το έφερε. Και αποχώρησα. Δεν αισθάνθηκα ηττημένος.
Ο αδελφός και φίλος εφοπλιστής μού έκοψε την καλημέρα. Ποιος ξέρει τι θα του έσυραν.
Ακούστε και την συνέχεια.
Την συγκινητική συνέχεια. Δέκα χρόνια αργότερα, ο φίλος εφοπλιστής της Νέας Υόρκης έμαθε την διεύθυνσή μου στην Εμμανουήλ Μπενάκη. Ήρθε και χτύπησε την πόρτα μου! ’
Οχι, δεν είναι μυθιστόρημα.