Νέα παγκόσμια άνοδος στις τιμές των τροφίμων - Πού οφείλεται

Στο +15% ξανά το ηλιέλαιο μέσα σε ένα μήνα, ρεκόρ 12ετίας στην τιμή του ρυζιού.
Eurokinissi

Τέλος δεν έχει η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα παγκοσμίως, τα οποία παίρνουν εκ νέου την ανιούσα. Βασικά αγαθά όπως το ρύζι και το λάδι γίνονται ακόμη πιο ακριβά, μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από μια συμφωνία που επέτρεπε στην Ουκρανία εν μέσω πολέμου να μεταφέρει σιτηρά στον κόσμο ενώ κομβικό ρόλο έχει παίξει η πρόσφατη απαγόρευση εξαγωγών ρυζιού από την Ινδία.

Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ), ο οποίος παρακολουθεί τις μηνιαίες μεταβολές στις διεθνείς τιμές, αυξήθηκε κατά 1,3% τον Ιούλιο σε σχέση με τον Ιούνιο, λόγω του υψηλότερου κόστους για το ρύζι και τα φυτικά έλαια. Αυτή είναι η πρώτη άνοδος από τον Απρίλιο, όταν οι υψηλότερες τιμές της ζάχαρης ανέβασαν ελαφρά τον δείκτη για πρώτη φορά μέσα σε ένα χρόνο.

Henry Romero via Reuters

Οι τιμές των αγαθών είχαν αρχίσει να πέφτουν από τα υψηλά ρεκόρ που κατέγραφαν πέρυσι, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η διακοπή του εφοδιασμού από τις δύο χώρες επιδείνωσε την παγκόσμια επισιτιστική κρίση μιας και πρόκειται για δύο από τους σημαντικότερους προμηθευτές σιταριού, κριθαριού, ηλιέλαιου και άλλων βασικών προϊόντων διατροφής, ειδικά σε χώρες σε μέρη της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας όπου εκατομμύρια παλεύουν με την πείνα.

Ο κόσμος προσπαθεί εδώ και καιρό να συνέλθει από εκείνες τις τιμές-σοκ, οι οποίες έχουν αυξήσει τον πληθωρισμό, τη φτώχεια και την επισιτιστική ανασφάλεια - κυρίψς στις αναπτυσσόμενες χώρες που βασίζονται στις εισαγωγές.

Ωστόσο, τώρα υπάρχουν νέοι πονοκέφαλοι, μετά την αποχώρηση της Ρωσίας στα μέσα Ιουλίου από μια συμφωνία με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, η οποία παρείχε προστασία στα πλοία που μεταφέρουν αγροτικά προϊόντα της Ουκρανίας μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Σε συνδυασμό με τις ρωσικές επιθέσεις στα ουκρανικά λιμάνια και τις υποδομές σιτηρών, οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού κάνουν σλάλομ στις παγκόσμιες αγορές.

VALENTYN OGIRENKO via Reuters

Οι διεθνείς τιμές του σιταριού αυξήθηκαν κατά 1,6% τον Ιούλιο σε σχέση με τον Ιούνιο, στην πρώτη αύξηση εδώ και εννέα μήνες.

Πιο ανησυχητική, ωστόσο, είναι η απαγόρευση του εμπορίου της Ινδίας σε ορισμένες ποικιλίες λευκού ρυζιού, πυροδοτώντας «αγορές πανικού» και «στοκάρισμα» σε ορισμένα μέρη του κόσμου. Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στα τέλη του περασμένου μήνα οφείλονται στο καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο ήρθε νωρίτερα του αναμενομένου και έφερε μαζί του ξηρότερο, θερμότερο καιρό σε ορισμένες περιοχές της Ασίας, κάτι που αναμένεται να βλάψει την παραγωγή ρυζιού.

FRANCIS MASCARENHAS via Reuters

Οι τιμές του ρυζιού αυξήθηκαν 2,8% τον Ιούλιο σε σχέση με έναν μήνα νωρίτερα και 19,7% συνολικά φέτος, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδό τους από τον Σεπτέμβριο του 2011.

Το πιο ακριβό ρύζι «εγείρει σημαντικές ανησυχίες για την επισιτιστική ασφάλεια για ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, ειδικά για εκείνους που είναι πιο φτωχοί και αφιερώνουν μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους για να αγοράσουν τρόφιμα», ανέφερε ο FAO σε δήλωση.

FRANCIS MASCARENHAS via Reuters

Ακόμη πιο απότομη είναι η άνοδος των τιμών των φυτικών ελαίων, όπως σημειώνοντας αύξηση 12,1% τον περασμένο μήνα σε σχέση με τον Ιούνιο, μετά από πτώση επί επτά συνεχόμενους μήνες. Για παράδειγμα, η τιμή του ηλιέλαιου εκτοξεύτηκε 15% πάνω μετά από την «επιστροφή της αβεβαιότητας» σχετικά με τις προμήθειες του μετά το τέλος της συμφωνίας σιτηρών.

«Ενώ ο κόσμος έχει επαρκείς προμήθειες τροφίμων, οι προκλήσεις για τις προμήθειες από τους μεγάλους παραγωγούς λόγω συγκρούσεων, περιορισμών στις εξαγωγές ή ελλείψεων παραγωγής που προκαλούνται από τις καιρικές συνθήκες μπορεί να οδηγήσουν σε ανισορροπίες προσφοράς και ζήτησης σε όλες τις περιοχές», εξηγεί ο επικεφαλής οικονομολόγος του FAO, Μάξιμο Τορέρο.

Σημείωσε, δε ότι οι παγκόσμιες τιμές των βασικών τροφίμων είναι διαφορετικές από αυτές που πληρώνουν οι άνθρωποι στα σούπερ μάρκετ και τα παντοπωλεία. Παρά την πτώση των τιμών στις παγκόσμιες αγορές από πέρυσι, αυτή η ανακούφιση δεν έχει φτάσει στα νοικοκυριά.

Bloomberg Creative via Getty Images

Οι τιμές των τοπικών τροφίμων εξακολουθούν να αυξάνονται σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, επειδή τα νομίσματά τους έχουν αποδυναμωθεί έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, το οποίο χρησιμοποιείται για την αγορά σιτηρών και φυτικών ελαίων.

Δημοφιλή