Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου θα ακουστούν χτυποκάρδια μαζί με χαρές και προσδοκίες καθώς ξεκινά η νέα σχολική χρονιά και σύντομα, ηλεκτρονικά, αρχίζουν οι εγγραφές στα ελληνικά Πανεπιστήμια για τα παιδιά που με τις επιδόσεις τους στις φετινές Πανελλήνιες Εξετάσεις πέτυχαν μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Καταθέτω σήμερα εδώ στον φιλόξενο χώρο, ως συνταξιούχος πλέον Πανεπιστημιακός δάσκαλος (και, δεν το κρύβω, περήφανος παππούς έφηβου εγγονιού που φέτος θα πάει 2η τάξη Δημοσίου Λυκείου εξαιρετικού μαθητή και ταλαντούχου μπασκετμπολίστα) κάποιες πρακτικές συμβουλές σε παιδιά, γονείς, συγγενείς και συναδέλφους μου όλων των βαθμίδων Παιδείας με το ξεκίνημα της Νέας Σχολικής Χρονιάς.
Στη σχολική χρονιά που αρχίζει στις 12 του μήνα δεν θα χρειάζονται μάσκες ούτε και τεστ covid-19 δίνοντας μια πρωτόγνωρη αίσθηση «ελευθερίας» μετά τις καταπιεστικές συνθήκες που είχαν επιβληθεί εξαιτίας της πανδημίας.
Για τα «πρωτάκια» και τους γονείς τους τα χτυποκάρδια έχουν μέσα τους την ανυπέρβλητη γοητεία και δυσκολία του πώς θα αποχωρισθεί η μανούλα τον κανακάρη ή την κανακάρισσά της, πώς θα φανεί στα παιδιά ο κόσμος του σχολείου όπου θα πρέπει να υποταχθούν σε νέους κανόνες, να μάθουν να συνυπάρχουν με ένα τσούρμο άλλα παιδάκια, να δεχθούν ότι δεν είναι ΟΛΑ δικά τους, ότι στο σχολείο ΔΕΝ πρόκειται να ικανοποιηθούν όλες οι επιθυμίες τους όπως συνέβαινε μέχρι τώρα στο σπίτι τους;
Η συμβουλή μου εδώ ήταν για αρκετές δεκαετίες και παραμένει πραγματιστικά απλή: Απογαλακτισμός!...
Μαμάδες (κυρίως και δευτερευόντως μπαμπάδες) κόψτε τον συμβολικό «ομφάλιο λώρο» και αφήστε το παιδί σας να ενταχθεί στην ομάδα, να απελευθερωθεί από την οικοστρέφεια που άθελά μας, γονείς και συγγενικό περιβάλλον, καλλιεργούμε.
Τη νεότερη στην ηλικία και σχετικά άπειρη δασκάλα, αυτήν που θα κληθεί, όπως το έγραψε και ο ποιητής μας, «να σμιλέψει ψυχές», θα συμβούλευα να επιτελέσει το λειτούργημά της με δυνατό αίσθημα Δικαιοσύνης!
Να μάθει, ως δασκάλα, να κρατά ίσες αποστάσεις καθώς θα σκύβει με αγάπη πάνω από όλα τα παιδιά, να ξεπεράσει τις δικές της ανθρώπινες υποκειμενικές αδυναμίες διαφορετικής αντιμετώπισης των παιδιών που η Πολιτεία τής εμπιστεύθηκε.
Για τους συναδέλφους της μέσης εκπαίδευσης οι συμβουλές μου υποχρεωτικά επικεντρώνονται στο ιδιόμορφα απαιτητικό θέμα της εφηβείας που ταλανίζει κάθε γενιά. Οι έφηβοι δεν αντιμετωπίζουν μόνο τις εγγενείς στα μαθήματα απαιτήσεις και δυσκολίες, αλλά παράλληλα με ιδιαίτερη έμφαση απαιτήσεις ψυχοκοινωνικές καθώς οδεύουν από την παιδική στην εφηβική ηλικία.
Στο κρίσιμο σταυροδρόμι της εφηβείας αρχίζουν οι υποκειμενικές δυσκολίες της αποδοχής ή απόρριψης της σωματικής τους οντότητας και του ψυχολογικού τους ΕΓΩ, που ταυτίζεται με το πώς το ίδιο το παιδί «βλέπει» τον εαυτό του, πώς νομίζει ότι το βλέπουν οι άλλοι και κατά πόσο αισθάνεται ότι αυτό που ΕΙΝΑΙ βρίσκεται μέσα ή έξω από τα πρότυπα που το κοινωνικό σύστημα καθιερώνει και προβάλλει με τα ΜΜΕ.
Η συμβουλή μου στους γονείς των εφήβων περικλείεται πάλι σε απλή αλλά ταυτόχρονα απαιτητική έννοια... Υπομονή!..
Στους λιγότερο έμπειρους συναδέλφους της Μέσης Εκπαίδευσης θα συνιστούσα να επιδείχνουν στον σύγχρονο έφηβο Αγάπη και Ανοχή την ίδια στιγμή που θα απαιτούν και την προσήλωση σε κοινωνικά καθιερωμένα και αποδεκτά πλαίσια ευπρέπειας.
Στα παιδιά συνιστώ περισσότερη προσπάθεια για δημιουργικότητα και απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων με συνεπή και σταθερή προσήλωση στην επίτευξη στόχων.
Για γονείς παιδιών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι συμβουλές μου αφορούν στις αυξημένες προσδοκίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και εξηγώ: είναι δεδομένο ότι στα Πανεπιστήμια προετοιμάζονται τα αυριανά στελέχη και οι ηγέτες του κοινωνικού και οικονομικού μας συστήματος.
Το Πανεπιστημιακό πτυχίο από μόνο του ποτέ ΔΕΝ εξασφάλιζε την επιθυμητή θέση εργασίας αλλά ήταν και παραμένει το ΚΛΕΙΔΙ με το οποίο οι κάτοχοί του θα ανοίξουν την πόρτα της προσωπικής τους κοινωνικής, οικονομικής και επαγγελματικής ολοκλήρωσης μέσα στα εντυπωσιακά δύσκολα δεδομένα υψηλής ανεργίας και χαμηλών μισθών που επέβαλαν τα περιβόητα «Μνημόνια» στην ελληνική οικονομία.
Και εσείς συνάδελφοι πανεπιστημιακοί «δάσκαλοι» φροντίστε μετά την περάτωση της τόσο άχαρης επικοινωνίας με ηλεκτρονικά μέσα να εμπνεύσετε τους φοιτητές και τις φοιτήτριές σας βοηθώντας τους να αποκτήσουν γνώσεις που απαιτούν οι σύγχρονες εργασιακές συνθήκες.
Συνεχίστε άοκνα και δημιουργικά τις προσπάθειες για παραγωγική ζεύξη των γνώσεων και δεξιοτήτων που προσφέρει η τριτοβάθμια εκπαίδευση με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας (με την οποία προσωπικά δέχομαι τη διασύνδεση αλλά απορρίπτω ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΑ την υποτέλεια) σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα κορεσμένα με πληθώρα πτυχιούχων και ελάχιστες θέσεις εργασίας!...
Δεν μπορώ στο σημερινό μου άρθρο να «ξεχάσω» τους μαθητές και τις μαθήτριες, τους δασκάλους, καθηγητές και ειδικό επιστημονικό προσωπικό και τους γονείς των παιδιών που συμμετέχουν σε δομές «Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης».
Όσοι έχουν γνωρίσει από κοντά τον κόσμο των παιδιών με ειδικές ανάγκες και τις δομές που προσφέρει η Πολιτεία για την μόρφωσή και κατάρτισή τους και γνωρίζουν και το προσωπικό που απασχολείται στην ειδική αγωγή γνωρίζουν ότι γονείς και συγγενείς κουβαλούν τεράστια φορτία ψυχικών και κοινωνικών δυσχερειών και το προσωπικό αυτών των δομών επιτελεί τιτάνιο έργο και ήταν τα μόνα σχολεία που, για ευνόητους λόγους, λειτούργησαν με φυσική παρουσία και όχι μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών στη διάρκεια της πανδημίας. .
Σίγουρα η σχολική χρονιά του 2022-2023 ξεκινά με πολλές δυσκολίες σε κάθε ελληνική οικογένεια, σε κάθε ελληνικό σπίτι. Τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα για σπίτια με άνεργους και σπίτια με παππούδες και γιαγιάδες χωρίς η με «σακατεμένες» συντάξεις…
Κλείνοντας, από βάθος καρδιάς εύχομαι να είναι δημιουργικά παραγωγική στην απόκτηση χρήσιμων γνώσεων η Νέα Σχολική Χρονιά!.
――――――――――――――――――-
*O Γιώργος Πιπερόπουλος, Δρ Κοινωνιολογίας - Ψυχολογίας, είναι Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας