Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν για άλλη μια φορά χθες Πέμπτη σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις κοινωνικές ανισότητες στη Χιλή, ενώ ο ΟΗΕ αποφάσισε να συγκροτηθεί μια αποστολή για να ερευνήσει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταγγέλλονται στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Μπροστά στον πολλαπλασιασμό των καταγγελιών για παραβιάσεις, σε μια χώρα όπου πολλές περιοχές, ανάμεσά τους και στην πρωτεύουσα Σαντιάγο, εξακολουθούν να επιβάλλονται μέτρα εξαίρεσης, η Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέτ — τέως πρόεδρος της Χιλής — ανακοίνωσε την αποστολή ερευνητών.
«Οι κοινοβουλευτικοί και η κυβέρνηση εξέφρασαν όλοι την επιθυμία να σταλεί μια αποστολή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», διευκρίνισε μέσω Twitter.
Σχεδόν μία εβδομάδα μετά το ξέσπασμα της οργής στη χώρα, περίπου 20.000 στρατιωτικοί και αστυνομικοί παρέμεναν ανεπτυγμένοι σε όλη την επικράτεια. Την Τετάρτη η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι καλεί σε υπηρεσία εφέδρους για την εκτέλεση διοικητικών καθηκόντων.
Συνεχίζοντας τις προσπάθειές του για να ηρεμήσει την κατάσταση, ο συντηρητικός πρόεδρος Σεμπαστιάν Πινιέρα άφησε μισάνοιχτη την Πέμπτη την πόρτα για την προσεχή άρση των μέτρων εκτάκτου ανάγκης. «Εργαζόμαστε πάνω σε ένα σχέδιο εξομάλυνσης της ζωής στη χώρα μας (...) για να μπορέσουμε να άρουμε την απαγόρευση κυκλοφορίας και, ευελπιστούμε, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης», είπε.
Η απαγόρευση κυκλοφορίας, που ανανεώθηκε χθες Πέμπτη για έκτη συναπτή νύχτα, μειώθηκε την προηγουμένη για έξι ώρες, από τις 22:00 ως τις 04:00 (04:00-10:00 ώρες Ελλάδας), από τις δέκα ώρες που επιβαλλόταν τα προηγούμενα βράδια. Οι αρχές ανακοίνωσαν επίσης την Πέμπτη τη μείωση των βίαιων επεισοδίων το προηγούμενο 24ωρο, κατά τη διάρκεια του οποίου δεν αναφέρθηκε κανένας θάνατος. Ο αριθμός των συλλήψεων επίσης μειώθηκε στις 735.
Όμως οι συγκρούσεις διαδηλωτών με δυνάμεις επιβολής της τάξης και λεηλασίας συνέχιζαν να καταγράφονται σε διάφορες πόλεις της Χιλής και σε συνοικίες της πρωτεύουσας, ειδικά στην περιφέρεια του Σαντιάγο.
«Θέλω να συνεχίσω»
Αποφασισμένοι να εξακολουθήσουν να πιέζουν την κυβέρνηση, δεκάδες χιλιάδες πολίτες ανταποκρίθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα στο κάλεσμα σε γενική απεργία που απηύθυναν συνδικαλιστικές οργανώσεις και περίπου είκοσι κινημάτων.
«Τα προβλήματα ουδέποτε επιλύθηκαν στην πορεία των ετών, με όλα τα κόμματα βιώσαμε το ίδιο πράγμα (...). Είμαι εδώ τρεις ημέρες και θέλω να συνεχίσω να διαδηλώνω», είπε η Πάμελα Ρόσας, 26 ετών, στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Την Τετάρτη, πάνω από 400.000 πολίτες συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, σύμφωνα με τις αρχές.
Οι διαδηλωτές απαιτούν να γυρίσουν «στους στρατώνες τους» οι άνδρες των ένοπλων δυνάμεων, που αναπτύχθηκαν στους δρόμους για πρώτη φορά μετά το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990) και να ληφθούν μέτρα για να ξεπεραστούν τα κοινωνικά προβλήματα που οδήγησαν στη χειρότερη κρίση της τελευταίας τριακονταετίας στη Χιλή.
Από την έναρξη των ταραχών, τη 18η Οκτωβρίου, έχουν χάσει τη ζωή τους 18 άνθρωποι, εκ των οποίων πέντε σκοτώθηκαν από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας, κατά τα επίσημα στοιχεία. Το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΙΑΔ) έχει καταγράψει 584 τραυματίες, οι 245 εκ των οποίων υπέστησαν τραύματα από σφαίρες.
Ενώπιον δημοσιογράφων, ο υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης του Πινιέρα, ο Αλμπέρτο Εσπίνα, διαβεβαίωσε την Πέμπτη ότι ο στρατός δρα για να προστατεύει τα δικαιώματα των Χιλιανών, όχι για να τα παραβιάζει. Πέραν της αποστολής που ανακοίνωσε ότι θα αναπτυχθεί η Μπατσελέτ, ο πρόεδρος Πινιέρα προσκάλεσε την προκάτοχό του και τον Χοσέ Μιγκέλ Βιβάνκο, τον επικεφαλής της διεύθυνσης του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) που είναι αρμόδια για την αμερικανική ήπειρο, να πάνε στη χώρα.
Ο πατέρας της Μπατσελέτ, που συνελήφθη και βασανίστηκε διότι πρόβαλε αντίσταση στο στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοτσέτ, πέθανε στη φυλακή το 1974. Και η ίδια είχε συλληφθεί και βασανιστεί πριν φύγει στην εξορία.
Δεν ακυρώνεται επ’ ουδενί η σύνοδος της APEC
Εν μέσω των συνεχιζόμενων κινητοποιήσεων, αρκετοί κάτοικοι στο Σαντιάγο προσπαθούν να ξαναρχίσουν τις δραστηριότητές τους.
Περίπου 6.000 λεωφορεία έχουν επιστρατευθεί για να αντιμετωπιστεί η παράλυση του μετρό, καθώς μόλις τρεις γραμμές λειτουργούσαν χθες.
Κάποια σούπερ μάρκετ άνοιξαν για μερικές ώρες, ενώ τα περισσότερα δημόσια σχολεία λειτούργησαν.
Η σπίθα που έβαλε φωτιά στο μπαρούτι στη Χιλή ήταν η αύξηση της τιμής του εισιτηρίου του μετρό στο Σαντιάγο. Ο πρόεδρος Πινιέρα την ακύρωσε.
Το κίνημα διαμαρτυρίας, ετερογενές και χωρίς διακριτούς ηγέτες, γιγαντώθηκε εξαιτίας του κλίματος γενικής δυσαρέσκειας λόγω της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και των ανισοτήτων στη χώρα των 18 εκατομμυρίων πολιτών.
Η αναγγελία μιας σειράς κοινωνικών μέτρων την Τρίτη από τον Πινιέρα, ο οποίος μετέβαλε θεαματικά τη στάση του, δεν φάνηκε να φέρνει το αποτέλεσμα που ήλπιζε.
Παρά την κλίμακα και την ένταση της κρίσης, η κυβέρνηση επέμεινε ότι θα διεξαχθεί κανονικά από τη 13η ως τη 17η Νοεμβρίου στο Σαντιάγο η σύνοδος του φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC), στο οποίο προγραμματίζεται να συμμετάσχουν μεταξύ άλλων οι πρόεδροι των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)