«Την αγαπούσα… Είχα σχέση μαζί της… Το ήξερε κι η μάνα της… Δεν υπήρξε θέμα βιασμού, αφού είχαμε συμφωνήσει πως θα περίμενα να μεγαλώσει για να παντρευτούμε…»
Αποσπασματικές φράσεις από τις δηλώσεις που παραχώρησε δημοσίως ο προπονητής ιστιοπλοΐας που προσήχθη κατηγορούμενος για βιασμό της ανήλικης που προπονούσε.
Τη γιαγιά μου την πάντρεψαν στα δεκαπέντε της και στα δεκαεπτά είχε ήδη ένα παιδί κι ήταν έγκυος στο δεύτερο. Αυτό βέβαια πριν από 80 χρόνια, τότε που η «τιμή» του κοριτσιού ήταν το μοναδικό της περιουσιακό στοιχείο και δινόταν ως «αντάλλαγμα» στον πλειοδότη που θα διεκδικούσε το χέρι της και θα έπαιρνε τη ζωή της στα χέρια του, συνήθως διά βίου. Στις αγροτικές ελληνικές οικογένειες με τα έξι και επτά παιδιά, σύμφωνα με τα τότε δεδομένα της εποχής, ο πατέρας-αφέντης έπαιρνε τις αποφάσεις και επέλεγε εκείνον στον οποίο θα «έδινε», λες κι ήταν res (αντικείμενο), τα κορίτσια του πριν αυτά προλάβουν να μεγαλώσουν και κινδυνεύσουν να χάσουν το «πολυτιμότερο» του σώματός τους.
«Η γυναίκα στην εποχή μου δεν είχε καν λόγο…» μου χε πει η γιαγιά λίγο πριν πεθάνει. Κι είχε συμπληρώσει «…για το δικαίωμα στην απόλαυση, στην όποια απόλαυση, ούτε καν να το σκεφτούμε…»
Από τότε, μέχρι σήμερα, η κοινωνία μας διένυσε ένα μακρύ δρόμο. Ανηφορικό και δύσβατο αλλά το ξέφωτο που φτάσαμε, με τα δύο φύλα να διεκδικούν το δικό τους τόπο στο συλλογικό γίγνεσθαι και μια συνεργατική πορεία, φαίνεται να χει μια προοπτική.
Κανείς δεν αναγκάζει σε γάμο τους νέους ανθρώπους, η προσωπική και σεξουαλική τους ζωή αφορά στους ίδιους, οι επιλογές τους είναι ατομικής κυρίως ευθύνης και σύμφωνα με τις καταβολές τους, τον τρόπο που μεγαλώνουν, τις αρχές που έχουν ή δεν έχουν, τον χαρακτήρα τους. Συμπιέζονται από την αναγκαιότητα σπουδών που να εξασφαλίζουν μια εργασιακή ανέλιξη, ανησυχούν για την απομόνωση που ενδύεται την επίπλαστη εικόνα των επαφών στα social media, βιάζονται να ισορροπήσουν και να βρουν το δικό τους μονοπάτι στη ζωή.
Η «τιμή» των κοριτσιών δεν έχει τιμή στο «χρηματιστήριο» των σχέσεων και ο παρθενικός υμένας έπαψε να ναι ανταλλάξιμο με γάμο, είδος. Η τιμή κάθε ανθρώπου, σε όποια ηλικία και ανεξαρτήτως φύλου, είναι η εντιμότητα, το ήθος, οι αξίες που φέρει.
Μα η αγάπη, αυτήν που ευαγγελίζονται πολλοί για να κρύψουν πίσω της τα πιο ειδεχθή εγκλήματα, έχει απονευρωθεί από το πραγματικό της νόημα, λόγω της αλόγιστης και κακής χρήσης. «Την αγαπούσα, αλλά τη σκότωσα…» δήλωνε εκείνος ο σύντροφος που τεμάχισε την αγαπημένη του. «Την αγαπούσα, γι αυτό τη ζήλευα…» λέει τάχα μετανοημένος εκείνος που έστειλε στο νοσοκομείο τη γυναίκα του. Από τα «εγκλήματα τιμής» των προηγούμενων δεκαετιών, περάσαμε στα «εγκλήματα πάθους» που με πηχυαίους τίτλους αποδίδουν «ελαφρυντικά» στους δράστες, λόγω της υποτιθέμενης «αγάπης» προς το άτομο που κακοποιούν.
Ένα εντεκάχρονο κοριτσάκι, τι αντιστάσεις άραγε μπορεί να εγείρει; Πόσο γνωρίζει το σώμα και τις ανάγκες του; Τι αντιλαμβάνεται όταν το προσεγγίζει ένας ενήλικας και με την προσοχή, την αποδοχή και την επιβράβευσή του, «φωτίζει» πτυχές της εύπλαστης ψυχοσύνθεσής του έτσι που να το καθιστά υποχείριο; Πόσο εύκολο είναι ένα παιδί στην πρώιμη εφηβεία ή ακόμη και στα εφηβικά του χρόνια να έχει το κριτήριο και να μπορεί να αντιταχθεί στην αποπλάνηση, την ασέλγεια ή και το βιασμό;
Πόση ευθύνη έχουμε οι γονείς; Πόση αναγκαιότητα υπάρχει να αφήνουμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας, ώστε να μπορούν τα παιδιά μας να στρέφονται σε μας για ότι τους συμβαίνει; Πόσο κοντά είμαστε στα πραγματικά τους θέλω, στις ανάγκες και τις αμφισβητήσεις τους; Είμαστε άραγε ικανοί να προστατεύουμε τις ζωές εκείνων που εμείς φέραμε στον κόσμο από αυτούς που επιβουλεύονται όχι μόνο το σώμα μα και την ψυχή τους, τον αυτοσεβασμό και την οντότητα της ύπαρξής τους; Και πόση είναι η ευθύνη μας, η ευθύνη των γονέων και των ενηλίκων για την κακοποίηση, για τη «χρήση» ενός ανθρώπου σε μια ηλικία που δεν μπορεί να αντιτάξει άμυνες;
«Νύφη», ετών 11. Αντέχει κανείς από σας να το σκεφτεί καν αυτό, για το παιδί του;