Αλλαγή σελίδας στις μουφτείες της Θράκης, με τον διορισμό των δύο τοποτηρητών σε Κομοτηνή και Ξάνθη προχθές, 16/8/2018. Μετά την αμφιλεγόμενη υποχρεωτική συνταξιοδότηση των επί δυόμιση δεκαετίες μουφτήδων Μέτσο Τζεμαλή και Μεχμέτ Σινίκογλου (1/8/2018) και χωρίς να αναμένει η Κυβέρνηση ούτε το διάστημα των δύο μηνών που η ίδια προέβλεψε ως μεταβατική περίοδο, ήρθαν οι διορισμοί των αντικαταστατών τους: στην Κομοτηνή διορίστηκε ο Τζιχάτ Χαλήλ και στην Ξάνθη ο Μπιλάλ Καραχαλήλ.
Πρόκειται για πρόσωπα που, φυσικά, πρόσκεινται φιλικά στην ελληνική διοίκηση και επί χρόνια υπηρέτησαν την νομιμότητα στην περιοχή. Μάλιστα ο δεύτερος έγινε πανελληνίως γνωστός όταν πριν 6 χρόνια, υπερασπιζόμενος τον θρησκευτικό του ρόλο ως ιμάμης στο χωριό Σώστης απέναντι στις πολιτικές παρεμβάσεις που επεδίωκαν οι άνθρωποι της Άγκυρας, είχε προχωρήσει ακόμη και σε μήνυση και αγωγή κατά του τότε Τούρκου προξένου Κομοτηνής, Ιλχάν Σενέρ! Ο πρώτος δεν έχει τίποτε ανάλογα τολμηρό να επιδείξει – το αντίθετο, θα λέγαμε - αλλά ας ελπίσουμε να ανταπεξέλθει στα καθήκοντα που του ανατέθηκαν σε ένα πολύ απαιτητικό πόστο.
Πάντως, και στον απόηχο όσων γράφτηκαν για ανταλλαγή των δύο ομήρων στρατιωτικών μας με τις μουφτείες της Θράκης, πρέπει να διευκρινιστούν κάποια πράγματα. Πρωτίστως ότι η αντικατάσταση των προσώπων – άσχετα με το γεγονός ότι έγινε σχεδόν εν κρυπτώ και με τρόπο ανάρμοστο – ούτε προέκυψε ως ιδέα τώρα ούτε και σημαίνει κάτι από μόνη της. Η αλήθεια είναι ότι γύρω από τις μουφτείες είχε επί χρόνια συγκροτηθεί ένα σύνολο συμφερόντων που ήθελε εκκαθάριση. Αυτό επιχειρήθηκε πρώτα στο Διδυμότειχο, προ διετίας, χωρίς πολλές παρενέργειες αλλά και χωρίς κάποια αξιόλογα αποτελέσματα, ως στιγμής τουλάχιστον. Αυτό κατόπιν επιχειρήθηκε στην Ξάνθη αλλά αντιμετώπισε την άρνηση του Σινίκογλου να παραιτηθεί με όρους σχεδόν προσβλητικούς. Όλα αυτά έγιναν πριν ακόμη συλληφθούν οι δύο στρατιωτικοί μας στον Έβρο και (υποτίθεται ότι) ήταν στα πλαίσια μιας προσπάθειας εξυγίανσης του συστήματος, γιαυτό και ουδείς τοπικά αντιτίθετο – πλην των άμεσα ενδιαφερομένων. Όμως, εδώ και έναν τουλάχιστον χρόνο η πολιτική του Υπουργείου Εξωτερικών στη Θράκη έδειξε ξεκάθαρα ότι βάδιζε με σχέδιο για την αποδυνάμωση των μουφτειών (και των πολύ σημαντικών Διαχειριστικών Επιτροπών Μουσουλμανικής Περιουσίας!), δημιουργώντας τους παρασκηνιακά τόσα προβλήματα, όσα δεν δημιουργούσε ούτε το ίδιο το τουρκικό Προξενείο Κομοτηνής! Ήταν η προεκλογική υπόσχεση προς την Τουρκία (δια των μειονοτικών βουλευτών που την στηρίζουν, ιδίως του Χουσεΐν Ζεϊμπέκ); Είναι κάποια υποχωρητικότητα έναντι των πολύχρονων διεκδικήσεων της Άγκυρας, που βρίσκει σύμφωνο και τον εγγενή εθνομηδενισμό των συριζέων; Πάντως ήταν πρόδηλη η στάση του Υπουργείου Εξωτερικών για αποστασιοποίηση από τους νόμιμους μειονοτικούς θεσμούς, κόντρα στην από δεκαετίες εθνική πολιτική και παρά το γεγονός ότι ειδικά στην Κομοτηνή η κατάσταση βελτιωνόταν θεαματικά, κυρίως χάρη στο θεαματικό έργο του Σελήμ Ισά με την Διαχειριστική Επιτροπή.
Λειτούργησε λοιπόν η αλλαγή των μουφτήδων ως αντίδωρο για την απελευθέρωση των Μητρετώδη – Κούκλατζη; Δεν το πιστεύουμε. Μπορεί σε έναν βαθμό να επηρέασε θετικά την τουρκική πλευρά αλλά βασικός παράγων ήταν η δυσχέρειά της να διαχειριστεί την κρίση στις σχέσεις της με την Δύση και ιδίως με τις ΗΠΑ, κρίση με μείζονες πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις. Με την χειρονομία της απελευθέρωσης των δύο η γείτων έδειξε καλή πρόθεση, πολιτική ελαστικότητα και διάθεση διαλόγου, τουλάχιστον με την Ελλάδα, σε μια στιγμή που πολλά κρίνονται για το σύνολο της πολιτικής Ερντογάν. Μπροστά σε όσα διακυβεύονται στις μέρες μας για την Άγκυρα, η στελέχωση των θρακικών μουφτειών είναι πολύ δευτερεύουσα προτεραιότητα. Στο κάτω κάτω τι σήμαινε η αλλαγή των προσώπων στις μουφτείες - και δη με έναν άνθρωπο που έχει την προϊστορία του νέου μουφτή Ξάνθης; Είναι ο τρόπος ανάδειξης των μουφτήδων που απασχολεί την Τουρκία και όχι τα πρόσωπα, κι εκεί υπάρχουν ακόμη πολλά ανοιχτά θέματα. Όχι μόνο γιατί τίποτε ακόμη δεν νομοθετήθηκε σχετικά με «εκλογή μουφτή» - και οι Αν.Ελ. σκίζουν τα ρούχα τους ότι τίποτε τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, αν έχει ακόμα κάποια αξία ο λόγος τους - αλλά και γιατί εκκρεμεί ακόμα (με σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας) η προσφυγή των συνταξιοδοτημένων μουφτήδων στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της νομοθετικής ρύθμισης που τους έστειλε στα σπίτια τους. Οπότε τι είδους απτό αντάλλαγμα είναι αυτό που θα συγκινούσε την Τουρκία;