Αυτήν την περίοδο έχει πολύ ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε λίγο τους ανθρώπους γύρω μας και τον εαυτό μας σε σχέση με τις εκλογές. Άλλωστε το σώμα των ψηφοφόρων είναι ένα σημαντικό μέρος της πολιτικής σκηνής. Δυστυχώς, κανείς δεν μας έμαθε ότι δικαιούμαστε να έχουμε γνώμη μόνο για τον εαυτό μας, ότι υποχρεούμαστε να σεβόμαστε το δικαίωμα των άλλων να έχουν γνώμη και επιλογή, ότι μερικές φορές η γνώμη μας δεν έχει καμία σημασία και ότι άλλες φορές είναι πιο έντιμο να μην έχουμε γνώμη για πράγματα που δεν γνωρίζουμε.
Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να επιμένουν με πάθος πως ξέρουν τι είναι καλύτερο να ψηφίσουν οι άλλοι, να γίνονται υποτιμητικοί, ειρωνικοί ή έξαλλοι. Συχνά αδυνατούμε να κατανοήσουμε πως δεν βλέπουμε όλοι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο, πως έχουμε μεγαλώσει διαφορετικά από τους γύρω μας, πως δεν έχουμε τις ίδιες ανάγκες, τις ίδιες εμπειρίες και τα ίδια συμφέροντα.
Όταν λοιπόν βρεθούμε απέναντι σε μια πολιτική άποψη που δεν ταιριάζει με τη δική μας, αντιδρούμε όπως ένα παιδί στο νηπιαγωγείο που θυμώνει επειδή ο συμμαθητής του δεν θέλει να παίξουν με τις πλαστελίνες. Κοινώς, «θα σου πω εγώ τι να ψηφίσεις!». Αλλά αυτή η στάση είναι βαθιά προβληματική. Γιατί; Γιατί είμαστε ενήλικες.
Αφού είμαστε ενήλικες, είναι άξιον απορίας γιατί έχουμε τόσο βαλτώσει σε νηπιακό τρόπο σκέψης. Ο ενήλικος τρόπος σκέψης λαμβάνει υπόψη την επιθυμία του άλλου ανθρώπου, τις πολλές διαστάσεις ενός θέματος και τη σχετικότητα των πραγμάτων. Ο νηπιακός τρόπος σκέψης είναι εγωκεντρικός, απόλυτος, διχαστικός και με όρους άσπρου-μαύρου. Ο κακός λύκος, η καλή Κοκκινοσκουφίτσα, το δάσος και ο σωτήρας κυνηγός. Κάπως έτσι βλέπουμε τα κόμματα, τη χώρα και τον εαυτό μας. Έχουμε μια πιεστική ανάγκη μέσα μας να τα ξέρουμε όλα και να υποτιμάμε τρομερά όσους δεν συμβαδίζουν με όσα πιστεύουμε. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά βάθος είμαστε ανασφαλείς για τη γνώμη μας και νιώθουμε απειλή, όταν δεν γίνεται δεκτή από όλους.
Και είμαστε ανασφαλείς για τη γνώμη μας γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο ένας άνθρωπος να έχει επαρκή γνώση και εμπεριστατωμένη άποψη για όλους τους τομείς της κοινωνίας και όλα τα πολιτικά ζητήματα πριν πάει να ψηφίσει. Ο καθένας γνωρίζει κυρίως όσα αφορούν στη ζωή του, στον τομέα του ή έστω σε κάποιους τομείς. Κανείς δεν μας είπε, όμως, ποτέ πως δεν μπορούμε να τα ξέρουμε όλα, πως είναι εντάξει αν εκφράσουμε απορία ή αν δηλώσουμε άγνοια. Η χώρα που γέννησε τον Σωκράτη και το «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» κλονίζεται και καταρρέει ακριβώς επειδή ποτέ δεν ξέρουμε μέχρι πού φτάνουν τα όριά και οι γνώσεις μας. Νομίζουμε πως χρειάζεται να τοποθετηθούμε απέναντι στο «σωστό» ή στο «λάθος», ενώ στην ουσία καλούμαστε να ψηφίσουμε αυτό που θεωρούμε εμείς καλύτερο ή μας εκφράζει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Το ότι «θεωρώ εγώ κάτι καλύτερο» ή «κάτι εκφράζει εμένα» δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι καλύτερο για όλη τη χώρα.
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είμαστε γεννήματα θρέμματα των οικογενειών μας. Νομίζω πως σήμερα λίγοι άνθρωποι απομακρύνονται από τον πολιτικό χώρο, στον οποίο ανήκαν οι οικογένειές τους ή από τα κόμματα που ψήφιζαν. Οπότε ας μην υπερεκτιμάμε τόσο την οξυδέρκειά μας. Είμαστε ακόμη τα παιδιά των γονιών μας.
Όλα αυτά δεν θα είχαν και τόσο μεγάλη σημασία, αν αυτή ακριβώς η ανωριμότητα στη σκέψη μας δεν έθρεφε τη δύναμη των πολιτικών, τη διαφθορά και τη χειραγώγηση στην οποία μας υποβάλλουν. Είμαστε ακριβώς όπως χρειάζονται για να μην ενωθούμε ποτέ, για να μην διεκδικήσουμε ποτέ λύσεις για σοβαρότητα προβλήματα, όπως αυτό της παιδείας ή της δημόσιας υγείας ή το εργασιακό. Εκείνοι ζητούν μόνο οπαδούς, στο χέρι μας είναι αν θα είμαστε σκεπτόμενοι πολίτες. Δεν είναι τυχαίο που οι πολιτικοί παρίστανται πλέον σε ψυχαγωγικές εκπομπές. Αυτή είναι η πολιτική σήμερα. Μια ατέρμονη κοκορομαχία, επίδειξη φτηνής «εξυπνάδας» και κακίας και οι πολίτες στη θέση των θεατών να πετάνε ψηφιακές ντομάτες για να ανακουφίζονται λίγο από τη χρόνια οργή.
Οπότε από εδώ και στο εξής πριν αφεθούμε στις παρορμήσεις μας στην επόμενη πολιτική συζήτηση που θα κάνουμε διαδικτυακά ή διά ζώσης, καλό θα ήταν να σκεφτούμε αν θέλουμε να ανήκουμε στο νηπιαγωγείο, στο γήπεδο ή σε μια κοινωνία ενηλίκων στη χώρα που χάρισε στον κόσμο τη δημοκρατία.