Για χρόνια ολόκληρα ζούσαν στα εδάφη της ΒΑ Συρίας αλλά πάντα καταπιεσμένοι αφού το καθεστώς της Δαμασκού που δεν άφηνε περιθώρια ελευθεριών σε καμία μειονότητα. Με το ξέσπασμα του πολέμου οι δυνάμεις Άσαντ τους άφησαν στο έλεος του Ισλαμικού Κράτους. Η προστασία τους δεν ήταν προτεραιότητα. Οι τζιχαντιστές διέπραξαν απίστευτες θηριωδίες σε πόλεις όπως το Κομπάνι (2014), την μετέπειτα αποκαλούμενη και «πόλη-σύμβολο» αφού έγινε γνωστή σε κάθε γωνιά του πλανήτη, για τα δεινά και τον ηρωισμό των Κούρδων που την απελευθέρωσαν από τους σουνίτες εξτρεμιστές του αυτο-αποκαλούμενου Χαλιφάτου.
Το Κομπάνι όπως και πολλές ακόμη κουρδικές περιοχές σχεδόν ισοπεδώθηκαν, ο φόρος αίματος μεγάλος. Άλλο τόσο μεγάλη ήταν και η νίκη, ενώ οι εξελίξεις ανάγκασαν τελικά τη Δύση, που μέχρι τότε καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια παρακολουθώντας την επέλαση του ISIS (που παράλληλα εξαπέλυσε πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ) να βοηθήσει.
“«Οι Κούρδοι είναι συνηθισμένοι στον πόλεμο αλλά η ανάγκη να φύγεις και να αφήσεις πίσω το σπίτι σου είναι τρομακτική. Και για κάποιους αυτή ήταν η πρώτη τους φορά»”
- Χελάν Φαχμί, Khalsa Aid International (ΜΚΟ)
Άμαχοι Κούρδοι, ηλικιωμένοι, γυναίκες και παιδιά που περίμεναν από την άλλη πλευρά των συνόρων στην Τουρκία επέστρεψαν στην πατρίδα τους και μέσα σε συνθήκες ενός συνεχιζόμενου, άγριου πολέμου όλοι μαζί συνέχισαν, από εκεί που είχαν αφήσει, την οικοδόμηση της Ροζάβα που ξεκίνησε το 2012. Του κουρδικού κράτους εντός της Συρίας, που ανακήρυξαν ως αυτόνομο και οικοδομήθηκε πάνω στις αρχές που είχε διδάξει στους Κούρδους ο Οτσαλάν. Ένα μείγμα δημοκρατικού και ελευθεριακού σοσιαλισμού, με έμφαση στην οικολογία και στην ισότητα τον φύλων, στην απόλυτη αυτονομία και ελευθερία στη λήψη αποφάσεων των καντονιών της Ροζάβα, πάντα από κάτω προς τα πάνω
Και εκεί που όλα έδειχναν πως το όνειρο είχε αρχίσει να γίνεται καθημερινότητα όλα ανατράπηκαν. Απότομα και βίαια. Η εγκατάλειψη των Κούρδων της ΒΑ Συρίας από τις ΗΠΑ, η τουρκική εισβολή και η έγκριση των σχεδίων του Ερντογάν για κατάληψη μεγάλου μέρους της περιοχής που μέχρι τώρα αποτελούσε τη Ροζάβα - με την παράλληλη αποχώρηση των Κούρδων μαχητών - έσπειραν τον τρόμο.
Και πάλι πρόσφυγες, μπροστά σε κλειστά σύνορα και θύματα διακινητών
Χιλιάδες άνθρωποι που ζούσαν στις περιοχές της Ροζάβα, στην συντριπτική τους πλειοψηφία Κούρδοι, τώρα ξεριζώνονται ξανά. Φοβούνται πως με την αποχώρηση των ένοπλων συμπατριωτών τους που τους προστάτευαν, θα πέσουν θύματα του τουρκικού στρατού που τους θεωρεί του «τρομοκράτες» και των εναπομείναντων στην περιοχή, θυλάκων τζιχαντιστών.
Τις τελευταίες ημέρες με μεγαλύτερη ένταση, αφήνοντας πίσω σπίτι και πατρίδα- που με τόσο πόνο και κόπο έχτισαν και τα δύό- αναζητούν καταφύγιο στο Βόρειο Ιράκ προκειμένου να μεταβούν αυτόνομο ιρακινό Κουρδιστάν και να βρεθούν κοντά σε ομοεθνείς τους. Εξάλλου άλλος δρόμος δεν υπάρχει αφού το να διασχίσουν τα σύνορα Συρίας-Τουρκίας δεν αποτελεί επιλογή.
Μόνο που τα σύνορα του Ιράκ είναι «κλειστά». Απελπισμένοι και κατάκοποι αναγκάζονται να πληρώσουν διακινητές που τους υπόσχονται να τους οδηγήσουν εντός του βορείου Ιράκ μέσα από αφύλαχτα περάσματα προκειμένου τελικά να φτάσουν σε έναν καταυλισμό προσφύγων, κοντά στην πόλη Ντοχούκ που απέχει 150 χιλιόμετρα από τα σύνορα και ήδη φιλοξενούνται περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι ενώ η χωρητικότητα του έχει ξεπεραστεί με αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, να στήνεται τώρα ένα δεύτερο.Η μεγάλη φυγή είχε ξεκινήσει λίγο μετά την έναρξη της τουρκικής εισβολής και συνεχίζεται...
“Παρ′ ότι πολλοί πρόσφυγες είναι γιατροί, δάσκαλοι, μηχανικοί, άνθρωποι ανώτερης μόρφωσης, αρκετοί εκείνοι που αδυνατούν να πληρώσουν αφού αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και τώρα δεν έχουν τίποτα. Και έτσι δεν μπορούν να περάσουν τα σύνορα»”
- Ραβιντερ Σινγκ, Khalsa Aid International (ΜΚΟ)
Οι διακινητές ζητάνε 800 δολάρια για κάθε πρόσφυγα όπως αναφέρουν τα τελευταία στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους η ΜΚΟ Khalsa Aid International, με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Νορβηγικών Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, σύμφωνα με το Sky News.
Υπάρχουν βέβαια πάντα και οι ιρακινοί στρατιώτες που φυλάνε τα σύνορα που παίρνουν ένα ποσοστό από την αμοιβή των διακινητών για να κάνουν τα στραβά μάτια.
«Στους δρόμους υπήρχαν παντού πτώματα» λέει στο NRC μια γυναίκα που έμενε στο Γκαμισλί με τον σύζυγο και τις τρεις κόρες της και τώρα αναγκάστηκε να γίνει πρόσφυγας. «Βρήκαμε έναν λαθρεμπόριο για να μας φέρει στο Κουρδιστάν και τους δώσαμε τα χρήματα που ζήτησαν για να σωθούμε. Πληρώσαμε 2.000 δολάρια για πέντε άτομα. Σωθήκαμε αλλά υποφέραμε».
Περισσότεροι από 166.000 άνθρωποι, στην συντριπτική τους πλειοψηφία Κούρδοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στην ΒΑ Συρία εξαιτίας των πρόσφατων εξελίξεων.
Όπως αναφέρει ο ιδρυτής της Khalsa Aid, Ραβιντερ Σινγκ μέλη της ΜΚΟ μετέβησαν στην περιοχή πριν μερικές ημέρες προκειμένου να μοιράσουν νερό και τρόφιμα στον αυξανόμενο αριθμό προσφύγων που έχουν συρρεύσει στα σύνορα Συρίας-Ιράκ με την ελπίδα να περάσουν στον ιρακινό Κουρδιστάν.
Μαθημένοι στο πόλεμο, αλλά πάντα τρομακτικό να αφήνεις πίσω το σπίτι σου
«Υπάρχουν αρκετοί αδίστακτοι στρατιώτες και ένοπλες ομάδες που τους αναγκάζουν να πληρώσουν για να περάσουν τα σύνορα. Παρ′ ότι πολλοί πρόσφυγες είναι γιατροί, δάσκαλοι, μηχανικοί, άνθρωποι ανώτερης μόρφωσης, αρκετοί από αυτούς αδυνατούν να πληρώσουν, αφού αναγκάστηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και τώρα δεν έχουν τίποτα. Και έτσι δεν μπορούν να περάσουν τα σύνορα», όπως είπε.
Σύμφωνα με την ΜΚΟ, σε ημερήσια βάση φτάνουν στην περιοχή περί τα 700 άτομα, αλλά όσο πλησίαζε η ημερομηνία λήξης της κατάπαυσης πυρός από την Τουρκία ο αριθμός αυτός αυξανόταν.
Όπως αναφέρει ο ΟΗΕ, η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων που φτάνουν στο Βόρειο Ιράκ είναι γυναίκες και παιδιά, που αναγκάστηκαν να διανύσουν μια απόσταση 400χλμ.
«Οι Κούρδοι είναι συνηθισμένοι στον πόλεμο αλλά η ανάγκη να φύγεις και να αφήσεις πίσω το σπίτι σου είναι τρομακτική. Και για κάποιους αυτή ήταν η πρώτη τους φορά» λέει η Χελάν Φαχμί της ΜΚΟ Khalsa Aid International.
“«Στους δρόμους υπήρχαν παντού πτώματα...Βρήκαμε έναν λαθρεμπόριο για να μας φέρει στο Κουρδιστάν και τους δώσαμε τα χρήματα που ζήτησαν για να σωθούμε. Πληρώσαμε 2.000 δολάρια για πέντε άτομα. Σωθήκαμε αλλά υποφέραμε»”
- Μαρτυρία γυναίκας από το Γκαμισλί. Πρόσφυγας μαζί με τον άντρα και τις τρεις κόρες της
«Ένας άνδρας που βρίσκεται πλέον στον καταυλισμό, μας είπε ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του για να σώσει τα τρία του παιδιά. Αλλά δεν κατάφερε να σώσει τη γυναίκα του και τον ένα του γιο. Μετά αντίκρισε τους γείτονές του. Το σπίτι τους είχε βομβαρδιστεί και η οικογένεια ήταν μέσα» αφηγείται ο Φαχμί.
Οι ανάγκες αυτών των ανθρώπων είναι τεράστιες. «Εδώ έπιασε χειμώνας και πολλοί από αυτούς έφυγαν από την πατρίδα τους με φορώντας ένα μπλουζάκι. Χρειάζονται ζεστά ρούχα και ο καιρός αναμένεται να χειροτερέψει».
Παράλληλα η οργάνωση έχει μοιράσει και συγκεκριμένα είδη πρώτης ανάγκης σε γυναίκες, όπως εσώρουχα, σερβιέτες κ.α.
Στον καταυλισμό είναι και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα και όπως γράφει το Sky News τα μέλη της αποστολής δήλωσαν ότι οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες αν και δεν φέρουν σοβαρά τραύματα παρουσιάζουν σημάδια κατάθλιψης και άγχους.
Επίσης οι γιατροί ανησυχούν για τα κρούσματα διάρροιας που προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένου νερού κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, αλλά και της παραμονής τους στα σύνορα μέχρι να περάσουν στο Βόρειο Ιράκ.
