Ένας δρομέας από την Ουγκάντα αναμένεται να φτάσει στο Λονδίνο αυτό το Σαββατοκύριακο, ολοκληρώνοντας ένα ταξίδι 12.400 χιλιομέτρων που έκανε τρέχοντας, από τη Νότια Αφρική έως το πρωτεύουσα της Βρετανίας.
Ο Deo Kato ξεκίνησε από το Κέιπ Τάουν τον Ιούλιο του 2023, τρέχοντας 516 ημερών προς τον βορρά
Στο ταξίδι του μάλιστα οδηγήθηκε στη φυλακή και πέρασε μέσα από εμπόλεμες ζώνες.
Ο αγώνας δρόμου σχεδιάστηκε από τον Kato, ο οποίος ζει στο Λονδίνο, με στόχο να αναδείξει την ιστορία της ανθρώπινης μετανάστευσης και τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν πολλοί μαύροι Αφρικανοί. Κάτι που επιβεβαιώθηκε από το γεγονός ότι ενώ διέσχιζε την Ευρώπη, σχεδόν σε καθημερινή βάση ήταν θύμα ρατσιστικής αντιμετώπισης από την αστυνομία αλλά και τον γενικό πληθυσμό, όπως αποκάλυψε.
Ο Kato αναμένεται να φτάσει στο κέντρο του Λονδίνου την Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου, ακολουθούμενος από εκατοντάδες δρομείς έξω από την Downing Street, πριν το ταξίδι του φτάσει στον τερματισμό, στο Hammersmith, στο δυτικό Λονδίνο.
Μιλώντας στον Guardian αυτή την εβδομάδα, λίγο αφού πέρασε από μια συννεφιασμένη Λιλ, στη Γαλλία, ο γεννημένος στην Ουγκάντα δρομέας είπε ότι παρά τις πολλές δύσκολες στιγμές, η συνολική εμπειρία ανανέωσε την πίστη του στην ανθρωπότητα. Ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς στη διαδρομή του ήταν κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου Καλαχάρι στην Μποτσουάνα, όπου τον συνόδευσε ένα 15χρονο αγόρι που, όπως είπε ο Kato, του θύμισε τον εαυτό του ως έφηβο.
«Ήταν πολύγλωσσος, μιλούσε τρεις γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών. Είχε περάσει αρκετό καιρό στην Αγγλία, αλλά επέστρεψε στην Μποτσουάνα λόγω οικογενειακών προβλημάτων. Τρέξαμε μαζί για λίγο, αλλά ήταν μια στιγμή που ζέστανε την καρδιά μου».
Μια άλλη όμορφη στιγμή, αυτή τη φορά σχεδόν 2.900 χιλιόμετρα βορειότερα, ήρθε στην Κένυα τον Ιανουάριο, όταν μερικά παιδιά αυθόρμητα αποφάσισαν να τρέξουν μαζί με τον Kato για 8 χιλιόμετρα, καθώς πήγαιναν σχολείο. «Ήθελαν να συνεχίσουν να τρέχουν μαζί μου», είπε.
Σε άλλες περιπτώσεις, ωστόσο, έφτασε πολύ κοντά στο να τα παρατήσει. Στην Ουγκάντα, το συνεργείο υποστήριξής του, στην πραγματικότητα απλά ένα άτομο, παραιτήθηκε. Έτσι, έμεινε χωρίς όχημα υποστήριξης ή κάποιον να του παρέχει βοήθεια σε περίπτωση που τη χρειαζόταν, σε μία περίοδο που η χρηματοδότηση για τον αγώνα του είχε σχεδόν εξαντληθεί. Όμως στο σύντομο μέλλον, τα πράγματα θα γίνονταν μόνο χειρότερα, γιατί στον δρόμο του είχε μερικές ενεργές εμπόλεμες ζώνες.
«Καθώς κοίταζα μπροστά, παρατήρησα τις συγκρούσεις γύρω μου σε μέρη όπως η ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Σουδάν και η βόρεια Αιθιοπία», είπε ο Kato. «Από πρακτική άποψη, αισθανόμουν ότι δεν υπήρχε κανένας δυνατός τρόπος να συνεχίσω το ταξίδι μέσω της Αφρικής».
«Στην Ευρώπη, η αστυνομία με σταματούσε 4 φορές την ημέρα»
Ακόμη μια δύσκολη στιγμή ήλθε περισσότερα από 8.000 χιλιόμετρα αργότερα, όταν ο Kato βίωσε τον ρατσισμό που έχουν αντιμετωπίσει πολλοί άλλοι Αφρικανοί στην Ευρώπη.
«Η άλλη φορά που αισθάνθηκα ότι ήθελα να τα μαζέψω και να φύγω ήταν στην Κροατία, επειδή ένιωσα πραγματικά ότι με αντιμετώπιζαν ως παράνομο μετανάστη. Δεν ένιωθα ευπρόσδεκτος ή ότι ανήκα στην κοινωνία τους».
«Η αστυνομία με σταματούσε τουλάχιστον τέσσερις φορές την ημέρα. Μερικές φορές, έπιασα ντόπιους να με φωτογραφίζουν και να με καταγγέλλουν στην αστυνομία», συμπλήρωσε.
Ο Kato ήθελε με το ταξίδι του να επιστήσει την προσοχή στην αρχική μετανάστευση των ανθρώπων από την Αφρική και να αμφισβητήσει τη ρατσιστική αντίληψη ότι οι άνθρωποι πρέπει να «επιστρέψουν εκεί από όπου προέρχονται». Στο σύνολό του, είπε ότι το ταξίδι υπογράμμισε τις θετικές πτυχές της μετανάστευσης και τις δυνατότητές της να «δημιουργήσει μια πιο πολιτισμικά συνδεδεμένη και πλούσια, παγκόσμια κοινωνία».
Οι εμπειρίες του τον οδήγησαν επίσης να πιστέψει ότι η ανθρωπιά θα υπερισχύσει της προκατάληψης. «Πιστεύω ότι στο μέλλον θα δημιουργήσουμε έναν κόσμο χωρίς φυλετικές διακρίσεις», δήλωσε.
«Αν και δεν θα συμβεί στη διάρκεια της ζωής μου, πιστεύω ότι οι προσπάθειές μου και οι προσπάθειες άλλων που είναι αφοσιωμένοι σε αυτόν τον σκοπό θέτουν τα θεμέλια για να χτίσει πάνω σε αυτά η επόμενη γενιά».
Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι το ταξίδι ενίσχυσε επίσης τις ανησυχίες του σχετικά με την ιδέα της «Ευρώπης-φρούριο», που η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί για να εμποδίσει τη μετακίνηση μεταναστών από την Αφρική προς το βορρά.
«Ο παγκόσμιος βορράς έχει καιρό τώρα καθιερώσει συστήματα που έχουν σχεδιαστεί σκόπιμα για να περιορίζουν και να ποινικοποιούν άτομα από τον παγκόσμιο νότο, ιδίως Αφρικανούς».
Η σύντροφος του Kato, Alice Light, δήλωσε ότι οι τελευταίοι 18 μήνες ανέδειξαν τα καλύτερα και τα χειρότερα στοιχεία της ανθρωπότητας. «Ήταν ένα αδιανόητο rollercoaster με σκαμπανεβάσματα, ομορφιά, χαρά και σπαραγμό», είπε.
Ο Kato ξεκίνησε από το μνημείο της Μακράς Πορείας προς την Ελευθερία στο Κέιπ Τάουν, το οποίο τιμά τον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, επιλέγοντας την ανατολική διαδρομή μέσω της Αφρικής επειδή ήθελε να περάσει από την πόλη Nakulabye της Ουγκάντα, όπου μεγάλωσε, για να συναντήσει μέλη της οικογένειάς του που είχε να δει χρόνια.