Ντέιβιντ Ατένμπορο: «Η ζωή στον πλανήτη μας, η μαρτυρία μου και ένα όραμα για το μέλλον»

Το βιβλίο μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά.
Jeremy Selwyn/Pool via REUTERS
Jeremy Selwyn/Pool via REUTERS
POOL New via Reuters

«Είµαι 94 χρόνων. Έζησα µια πραγµατικά απίστευτη ζωή. Και µόνο τώρα είµαι σε θέση να εκτιµήσω πραγµατικά πόσο συγκλονιστικά ήταν αυτά που έζησα».

Ο διάσηµος Βρετανός φυσιοδίφης, ραδιοτηλεοπτικός παραγωγός, σκηνοθέτης, στέλεχος του BBC και συγγραφέας, Ντέιβιντ Αττένμπορο, που γνώρισε διεθνώς επιτυχία µε το οµώνυµο ντοκιµαντέρ, στο βιβλίο του «Η ζωή στον πλανήτη μας. Η μαρτυρία μου και ένα όραμα για το μέλλον» (μετάφραση Μυρτώ Καλοφωλιά, εκδόσεις Πατάκη) µας λέει πώς µπορούµε, αν το κάνουµε τώρα, να κατεβάσουµε τους διακόπτες, για να µη γίνει ο κόσµος µας όλος ένα τεράστιο Τσέρνοµπιλ.

Το βιβλίο εκκινεί με τη Μαρτυρία, γυρίζοντας πίσω στο 1937, όταν ο 11χρονος τότε Ατένμπορο άρχισε να αναπτύσσει ένα έντονο ενδιαφέρον για τον φυσικό κόσμο, ενώ έψαχνε για απολιθώματα κοντά στο σπίτι του στο Λέστερ και φτάνει στο 2020, χρονιά έκδοσης του βιβλίου. Από τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα μέχρι τώρα, ο πληθυσμός έχει υπερτριπλασιαστεί, ενώ η άγρια ζωή έχει μειωθεί από το 66% στο ανησυχητικό 25%. Ο Ατένμπορο είδε τον κόσμο να αλλάζει με τρόπους που θα ήταν αδιανόητοι στα νιάτα του. Τόποι που είχε επισκεφθεί στα ταξίδια του έχουν πλέον καταστραφεί -ακόμη και για τους αναγνώστες στη μέση ηλικία, ο «φυσικός κόσμος» είναι διαφορετικός σε σχέση με αυτό που γνώριζαν ως παιδιά.

Ωστόσο, η δεύτερη ενότητα για το τι ακολουθεί, με άλλα λόγια, τι θα ζήσει ένα παιδί που γεννιέται τώρα μέχρι να φτάσει στην ηλικία του Ατένμπορο, είναι η καταγραφή ενός οδυνηρού μέλλοντος, καθώς οι προβλέψεις, στην περίπτωση κατά την οποία αποτύχουμε να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο ζωής μας, είναι σαφείς: πλημμύρες, πυρκαγιές, ελλείψεις τροφίμων και μαζική μετανάστευση. Ο «Κήπος της Εδέμ μας», όπως αποκαλεί τον πλανήτη, δεν θα υπάρχει πια.

«Όταν ήµουν νέος, πίστευα ότι περιπλανιόµουν σε έναν άγριο, παρθένο φυσικό κόσµο -αλλά όλο αυτό δεν ήταν παρά µια ψευδαίσθηση. Η τραγωδία του καιρού µας εκτυλίσσεται ολόγυρά µας και µετά βίας µπορούµε να τη διακρίνουµε. Ο πλανήτης µας στερείται την άγρια φύση του και η βιοποικιλότητά του εκφυλίζεται. Υπήρξα µάρτυρας αυτής της παρακµής. Η ζωή στον πλανήτη µας είναι η µαρτυρία µου, αλλά και ένα όραµα για το µέλλον. Το βιβλίο αυτό διηγείται πώς φτάσαµε σε αυτό το σηµείο, ποιο ήταν το µεγαλύτερο λάθος µας και µε ποιον τρόπο -αν δράσουµε άµεσα- µπορούµε να επανορθώσουµε.

[...] Μοιραζόµαστε τη Γη µε τον φυσικό κόσµο -το πιο αξιοθαύµαστο σύστηµα διατήρησης της ζωής που θα µπορούσε κανείς να φανταστεί, εξελιγµένο µέσα σε δισεκατοµµύρια χρόνια. Ο πλανήτης άρχισε να κλονίζεται τη στιγµή που υποχώρησε η βιοποικιλότητά του -αυτά τα δύο είναι άρρηκτα συνδεδεµένα. Εποµένως, αν θέλουµε να αποκαταστήσουµε τη σταθερότητα στον πλανήτη µας, πρέπει να αποκαταστήσουµε τη βιοποικιλότητά του, το στοιχείο ακριβώς που εµείς οι ίδιοι του στερήσαµε. Είναι η µόνη διέξοδος από αυτή την κρίση, η οποία έχει την υπογραφή µας. Πρέπει να εξασφαλίσουµε το µέλλον της άγριας ζωής στη Γη!».

Ο Sir David Attenborough είναι ο πιο γνωστός παραγωγός ντοκιµαντέρ φυσικής ιστορίας στη Μεγάλη Βρετανία, φυσιοδίφης και παρουσιαστής εδώ και σχεδόν επτά δεκαετίες.

Μετά τις σπουδές του στο Κέµπριτζ και δύο χρόνια στο Βασιλικό Ναυτικό, η πρώτη του εργασία ήταν σε έναν λονδρέζικο εκδοτικό οίκο. Το 1952 εντάχθηκε στο BBC ως εκπαιδευόµενος παραγωγός. Ενώ δούλευε για τη σειρά Zoo Quest (1954-1964), είχε την πρώτη του ευκαιρία να αναλάβει αποστολές σε αποµακρυσµένα σηµεία του πλανήτη και να κινηµατογραφήσει µοναδικές στιγµές άγριων ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον.

Εργάστηκε ως βασικό στέλεχος του BBC2 (1965-1968) και συντέλεσε στην καθιέρωση της έγχρωµης τηλεόρασης στη Μεγάλη Βρετανία. Στη συνέχεια υπήρξε Διευθυντής Προγράµµατος στο Τηλεοπτικό Τµήµα του BBC (1969-1972).

Το 1973 εγκατέλειψε οριστικά τη διοικητική δουλειά, για να αφοσιωθεί στη συγγραφή και παραγωγή ντοκιµαντέρ. Καθιερώθηκε σε παγκόσµιο επίπεδο ως ο κορυφαίος παραγωγός ντοκιµαντέρ φυσικής ιστορίας, µε πολλές εµβληµατικές σειρές στο ενεργητικό του: Life on Earth (1979), The Living Planet (1984), The Trials of Life (1990), The Private Life of Plants (1995), Life of Birds (1998), The Blue Planet (2001), Life of Mammals (2002), Planet Earth (2006), Life in Cold Blood (2008).

Ο David Attenborough χρίστηκε ιππότης το 1985 και έλαβε την τιµητική διάκριση του Τάγµατος της Αξίας το 2005. Είναι µέλος της Βασιλικής Εταιρείας και βρίσκεται στην πρώτη γραµµή του αγώνα για τη διατήρηση των ειδών του πλανήτη που τελούν υπό εξαφάνιση.

Δημοφιλή