Παρακολουθώντας την τελετή παράδοσης της Μακεδονίας μας μέσω της διαβόητης Συμφωνίας πρόσεξα κάποιες διαφορές μεταξύ των δύο πρωθυπουργικών λογιδρίων και τις παραθέτω εν ολίγοις κάτωθι: Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε μεν τις δέουσες αναφορές σε συνεργασίες και άλλα τινά, όμως τον τόνο έδωσαν οι λογοτεχνίζουσες, συναισθηματικές πομφόλυγες που κατά κανόνα επιστρατεύονται όταν δεν υπάρχουν επιχειρήματα. Η τόλμη, η εξωστρέφεια, η ειρήνη, η μουσική, η χαρά και άλλες θετικές έννοιες έστησαν ένα σκηνικό παραμυθίας, σε αντιπαράθεση φυσικά με τους κακούς εθνικισμούς, τους πολέμους, τους φανατισμούς, τα μίση και άλλα στερεότυπα εκθέσεων γυμνασιοπαίδων (κάτι σαν déjà vu της ελληνοτουρκικής προσέγγισης προ εικοσαετίας, αν θυμάστε).
Ο Ζόραν Ζάεφ μίλησε κυρίως για την προϊστορία της συμφωνίας, και επανειλημμένως για οικονομία, συνεργασία και ασφάλεια, δείχνοντας τη στόχευση των γειτόνων. Η διαφορά δείχνει με ακρίβεια και το τι έχει να κερδίσει η κάθε πλευρά. Ο Τσίπρας απέφυγε συστηματικά να χρησιμοποιήσει έστω και ένα εθνώνυμο στην ομιλία του, ενώ μίλησε αμέτρητες φορές για τους «δύο λαούς», επίσης για τις δύο γλώσσες και για «τις δύο χώρες μας»… Ούτε μια φορά δεν τόλμησε να τις ονομάσει!
Ο Ζάεφ όμως δεν δίστασε και μέσα στο ελληνικό έδαφος δύο φορές αναφέρθηκε στην μακεδονική κοινωνία και στους Μακεδόνες, αποκαλύπτοντας ποια θα είναι στο εξής η δημόσια - erga omnes! - χρήση του ελληνικότατου ονόματος (αυτή που ήδη βλέπουμε στις επίσημες ανακοινώσεις των ξένων ΥΠΕΞ). Βεβαίως, η αναφορά του Ζάεφ στον «Έλληνα φιλόσοφο Αριστοτέλη», μόλις πήρε τον λόγο, θα μπορούσε να θεωρηθεί φιλοφρόνηση προς την πλευρά μας. Κατά τη γνώμη μας ήταν κάτι σαν τις καραμέλες που προσφέρει ο ύποπτος ηλικιωμένος στην πιτσιρίκα.
Η Συμφωνία πουθενά δεν αναφέρει την αρχαία ελληνική Μακεδονία και απλώς ο Ζάεφ εχθές εκχώρησε φραστικά τον Αριστοτέλη στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αυτό βεβαίως ουδόλως δεσμεύει τον επόμενο επίσημο της γείτονος, να μην κάνει την διάκριση ή και να τον διεκδικήσει ανοικτά, η διατύπωση της Συμφωνίας αφήνει ανοικτό κάθε περιθώριο. Θυμίζω ότι στην πρώτη επίσκεψη Ερντογάν στην ελληνική Θράκη το 2004 ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε το μωαμεθανικό στοιχείο της περιοχής να εργαστεί για τη χώρα όπου ζει, να προκόψει στο ευρωπαϊκό περιβάλλον κτλ.
Η απόσταση από την ρητορική των ημερών μας είναι παραπάνω από χαώδης αλλά τότε οι Έλληνες αρμόδιοι που του άνοιξαν τον δρόμο μέμφονταν (εμάς) τους σκεπτικιστές ότι αδίκως ανησυχούν, ορίστε τι είπε ο καλός μας γείτονας…
Τέλος, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός στις εκτενείς ευχαριστίες του προς τον ξένο παράγοντα άφησε για το τέλος τις ευχαριστίες προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής – όχι για τις υπηρεσίες του κ. Νίμιτς που τον είχε ήδη ευχαριστήσει. Αντιθέτως ο Έλλην πρωθυπουργός δεν έκανε καμία ανάλογη μνεία. Ίσως να μην ήθελε να δώσει τροφή στα σχόλια του τύπου «εντεταλμένη υπηρεσία», «εκτέλεση συμβολαίου» και άλλα κακεντρεχή που αναφέρονται στην Συμφωνία η οποία επετεύχθη εντός του ασφυκτικού χρονοδιαγράμματος που ετέθη προ εξαμήνου. Ίσως να ήθελε να αποφύγει - είναι και αριστερός ριζοσπάστης - άλλο ένα «ευχαριστώ τους Αμερικανούς» (ή μήπως θεωρεί ότι με τις ευχαριστίες στον υπουργό του των Εξωτερικών καλύφθηκε;). Ίσως απλώς δεν ήθελε άλλο όνομα πάνω από το δικό του, μια τέτοια μέρα που - όπως μετριοφρόνως δήλωσε – έδωσε μαζί με τον Ζόραν το καλό παράδειγμα σε όλη την ανθρωπότητα…