Τον Γιώργο Στολίγκα συνάντησα για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2024 στα Άνω Πετράλωνα αναζητώντας τα ίχνη του Π.Α.Ο Νέας Μελανδίας, ομάδα της ομώνυμης γειτονιάς, όπου έγινε το εναρκτήριο λάκτισμα της ποδοσφαιρικής του καριέρας.
Περιμένοντας τις γιορτές με καλοδέχτηκε στο σπίτι του, για μια εκ βαθέων συνέντευξη, δίπλα στο στολισμένο δέντρο, ανάμεσα στα τρόπαια και τα ενθύμια της ζωής του. Στους τοίχους και τα τραπέζια κυριαρχούσαν οι φωτογραφίες από διάφορα παιχνίδια του Ολυμπιακού και οι αναμνηστικές πλακέτες με αφιερώσεις του Ατρόμητου Αθηνών.
Με τη μπάλα στη σέντρα και το αρχείο με τα πρωτοσέλιδα από την εφημερίδα ‘’ΤΟ ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ’’ στο χέρι, άρχισε η συζήτηση ξεδιπλώνοντας το κουβάρι της μνήμης. Πιάσαμε το κιτρινόμαυρο νήμα (το χρώμα της φανέλας του Π.Α.Ο Νέας Μελανδίας), από εκεί που το είχαμε αφήσει το καλοκαίρι και το ξετυλίξαμε έως το τέλος...
Με μια κοφτή μπαλιά, γύρισε πίσω στο 1957, τότε που ο δεκάχρονος μπαλαδόρος (Φωτο 1) έτρωγε τα παπούτσια του στη μεγάλη αλάνα της Νέας Μελανδίας (γειτονιά Μικρασιατών προσφύγων από το Καρατάσι της Σμύρνης στα Άνω Πετράλωνα) και στους γύρω χωματόδρομους, όπως στην κατηφόρα της οδού Κλειδήμου. Ήταν η εποχή που οι μεγάλοι μπαλαδόροι γεννιόντουσαν στις αλάνες...
Από τη γειτονιά αυτή ξεκίνησα, είπε με γλυκιά νοσταλγία, κοιτάζοντας τις φωτογραφίες της ομάδας της γειτονιάς του (Φωτο 2 και 3). Μιας γειτονιάς, που μόνο εκείνος θυμόταν πώς ήταν τη δεκαετία του `50 καθώς πια χάθηκε στο πέρασμα του χρόνου.
Σε μια χωματένια αλάνα 400 μέτρων που έφτανε ως τις Τρεις Γέφυρες της Χαμοστέρνας γνώρισε τη στρογγυλή θεά, την ερωτεύτηκε και την κυνηγούσε για την υπόλοιπη ζωή του. (Φωτο 4)
Η εικόνα της σημερινής πλατείας, οριοθετημένης στο καθώς πρέπει πλαίσιο μιας σύγχρονης πόλης δεν θύμιζε σε τίποτα την δίχως όρια παιδικότητα που κυνηγούσε το τόπι, ασταμάτητα. Δεν ήταν λίγες οι φορές που η πιτσιρικαρία έβλεπε το τόπι με απογοήτευση να χάνεται πίσω από τα σύρματα του ΗΣΑΠ και να σκάει στις γραμμές του τρένου. Τότε, η παρέα μάζευε τις δεκάρες για να ξαναγοράσει το λαστιχένιο τόπι από το μαγαζί του ‘’Χερουβίμ’’.
Σε κείνα τα ματς, μέσα στον μπουχό γεννήθηκε ο επιθετικός με το δεκάρι στην πλάτη, όπου τίποτα δεν τον φόβιζε, παρά μόνο η σκέψη της Κεφαλονίτισσας μάνας, όρθιος βράχος, να περιμένει στην αυλή της οδού Αερόπης για να τον ελέγξει αν ‘’χάλασε’’ τα παπούτσια του στη μπάλα.
Στις αρχές της δεκαετίας του `60, θυμάται το πέρασμα από την παιδικότητα στην εφηβεία με την συμμετοχή του στην ομάδα Π.Α,Ο Νέας Μελανδίας(1960-1965) και στον Α.Ο Πετράλωνα (1965-1967) αφήνοντας έκπληκτο τον καλοκάγαθο Ηπειρώτη πατέρα του όταν τον είδε ‘’επίσημο’’ παίκτη στο γήπεδο...
Μετά το Δημοτικό έκανε διάφορες δουλειές (επιπλοποιός, εμποροϋπάλληλος) και στον ελεύθερο χρόνο έκανε προπόνηση ή μοίραζε διαφημιστικά φυλλάδια για τον κινηματογράφο ‘’Παρθενών’’, στην οδό Τριών Ιεραρχών. Μερικά βράδια για ανταμοιβή τον άφηναν να δει στο πανί τους αγαπημένους του ηθοποιούς. Εκεί θαύμασε για πρώτη φορά τον Αλέν Ντελόν και τον Ζαν Πολ Μπελμοντό. Ο δεκατριάχρονος Γιώργος έβλεπε τον Μπελμοντό στην ταινία ‘’Με κομμένη την ανάσα’’ (Ζαν- Λυκ Γκοντάρ, 1960) όπως και την ‘’Ατιμασμένη’’ (Βιτόριο ντε Σίκα, 1960).
Που να φανταζόταν ο έφηβος Στολίγκας ότι θα ερχόταν μια μέρα να συναντήσει από κοντά τον ωραίο- άσχημο σταρ του σινεμά, στο ξενοδοχείο της πόλης Μπρασόβ στη Ρουμανία, όπου διέμενε ο Ολυμπιακός για προετοιμασία την περίοδο 1968-1969!
Τον Μπελμοντό που είχε πάθος με το ποδόσφαιρο και την Ούρσουλα Άντρες, τον είδαν οι παίκτες από κοντά στις προπονήσεις και έπαιξε μαζί τους. Ο Γιώργος τον θαύμαζε καθώς και την εντυπωσιακή Ούρσουλα που εμφανίστηκε και εκείνη στο ξενοδοχείο φορώντας δερμάτινο κουστούμι με κρόσσια. ‘’Ξανθιά Θεά ‘’ αναφώνησε! Είχα φωτογραφία με τον Ζαν Πολ Μπελμοντό, πρόσθεσε στην κουβέντα, αλλά χάθηκε σε μια μετακόμιση και την αντικατέστησα με τη φωτογραφία του ηθοποιού επάνω από το τζάκι.
Με μια ντρίπλα, όπως αυτές που ήξερε να κάνει ο Γιώργος, ξαναγύρισε από το Μπρασόβ (1969) στην Καισαριανή στο γήπεδο της Νήαρ Ηστ ( Τετάρτη, 23 Σεπτεμβρίου 1959), όταν πιτσιρικάς έριξε το κλάμα της ζωής του για την συντριπτική ήττα της Νέας Μελανδίας από τον Απόλλωνα Αθηνών με το φοβερό 23-0 για το Κύπελλο Ελλάδας. Αργότερα ως Ολυμπιακός θα έπαιρνε τη ρεβάνς από τους ‘’Απολλωνιστές’’ (17 Νοεμβρίου 1968, με νίκη του Ολυμπιακού 3-0 στο ‘’Γ. Καραϊσκάκης’’ και το δεύτερο γκολ του Γιώργου).
Ο καναπές στο σπίτι του είχε καλυφθεί από φωτογραφίες και πρωτοσέλιδα:
‘’Ο Μάγος Στολίγκας ξεσήκωσε τα πλήθη’’, ‘’ Ο Στολίγκας ενεθύμισε τον Θανάση Μπέμπη’’, στην εφημερίδα ‘’ΤΟ ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ’’. (Φωτο 5)
Από την περίοδο που έπαιξε στον Α.Ο Πετραλώνων (1965-1967) θυμάται το παιχνίδι που σημάδεψε την ποδοσφαιρική του καριέρα.
Καλοκαίρι του 1967, εποχή δύσκολη, στην αρχή της χούντας, όπου στα γήπεδα η Ελλάδα αναστέναζε, στη ‘’Λεωφόρο’’ αγωνιζόταν ο Ολυμπιακός Λιοσίων με τον Α.Ο Πετραλώνων σε αγώνα μπαράζ, λόγω ισοβαθμίας, για την άνοδο στη Β΄Εθνική .
Ο Γιώργος δείχνοντας την φωτογραφία του Α.Ο Πετραλώνων (Φωτο 6) αφηγείται:
“Πριν από την έναρξη του αγώνα καταφτάνει στο γήπεδο ο σπουδαίος Ούγγρος προπονητής Μάρτον Μπούκοβι για να δει τον παίκτη των Λιοσίων Σκαφίδα, υποψήφιο για μεταγραφή.” Στο πρώτο τέταρτο του αγώνα ο Γιώργος Στολίγκας ξανοίγεται επιθετικά και βάζει δυο γκολ. Ο Μπούκοβι φεύγει από το γήπεδο λέγοντας: ‘’Αυτό που είχα να δω, το είδα’’.
Ο αγώνας έληξε με νίκη 3-0 του Α.Ο Πετραλώνων, ο Στολίγκας αποθεώνεται και ο Μπούκοβι σχεδιάζει τη μεταγραφή του στον Ολυμπιακό Πειραιώς (1967-1971).
Στο παρασκήνιο όμως οι χουντικοί είχαν αρχίσει να παίζουν καθυστερήσεις. Γι` αυτό καθυστέρησαν και οι μεταγραφές που ζήτησε ο ‘’Δάσκαλος’’εκείνο το καλοκαίρι.
Ο Γιώργος μιλάει για τον Μαγυάρο προπονητή και δακρύζει. Η φωτογραφία στο σαλόνι του Γιώργου με τους δυο μαζί, Μπούκοβι και Στολίγκα και με τίτλο ‘’Ξανάσμιξαν’’, σε ασημί κορνίζα ,τα λέει όλα.
Ο Προπονητής -Ιδέα υπήρξε κατά γενική ομολογία ο καλύτερος προπονητής του Ολυμπιακού όλων των εποχών. Για τον Γιώργο ‘’ο Μπούκοβι ήταν ταλαντούχος, καινοτόμος, επαγγελματίας και σωστός πατέρας για τους παίκτες- παιδιά του.’’ Πράγματι, στα δημοσιεύματα ένα από τα παρατσούκλια του ήταν ‘’Σοφός’’.
Είχε όλα τα καλά αλλά είχε και ένα σοβαρό ‘’μειονέκτημα’’ έλεγαν οι φίλοι του και γελούσαν...
Φορούσε λευκή καπαρντίνα με εσωτερική κόκκινη φόδρα. Για τη χούντα ήταν το κόκκινο πανί: Ούγγρος και κομμουνιστής.
Όσο ο Ασλανίδης διαβεβαίωνε ότι ο Μπούκοβι δεν φεύγει τόσο τα πράγματα χειροτέρευαν στο παρασκήνιο. Στο τέλος, μέσα στη ‘’νύχτα’’ της Ελλάδας αναγκάζεται να παραιτηθεί και να φύγει μαζί με τον βοηθό του Μιχάι Λάντος για Βουδαπέστη με τρένο στις 23 Δεκεμβρίου 1967, για Χριστούγεννα στην πατρίδα του! Από τότε δεν θα προπονήσει καμιά άλλη ομάδα, αλλά θα επισκεφτεί ξανά την Ελλάδα αργότερα και θα συναντηθεί με τον Γιώργο.
Την εποχή αυτή (1971) ο Γιώργος στο απόγειο της δόξας θα αποχαιρετήσει τον Πειραιά ανηφορίζοντας προς το Περιστέρι, όπου θα αποδειχθεί και εδώ Ατρόμητος παίκτης Αθηνών για τα πρωταθλήματα (1971-1972) και (1973-1975).
Με την φανέλα του Ατρόμητου θα αναδειχθεί πρώτος σκόρερ της Β΄ Εθνικής (1973-74).
Στη μεταπολίτευση θα επιστρέψει στη γειτονιά του για να αγωνιστεί με τον Α.Ο Πετραλώνων (1976-1980) τον οποίο ανεβάζει στη Β΄Εθνική (1979). Παρόλο που αναφέρεται ότι τελείωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα ως παίκτης της Β΄ Εθνικής, ουσιαστικά παρέμεινε Πρωταθλητής παίκτης και προπονητής σε όλες τις κατηγορίες,
Ο Γιώργος Στολίγκας συνέχισε να γράφει ιστορία στις λαϊκές γειτονιές της Αθήνας ως προπονητής ακολουθώντας τα βήματα του Θρυλικού Δασκάλου του Μπούκοβι. Δίδαξε πειθαρχία, σύστημα και ήθος ενώ με τις τεχνικές γνώσεις του ενέπνευσε τους παίκτες του Ήφαιστου Περιστερίου (πρωταθλητής Ε.Π.Σ Αθηνών 1981-82), του Αθηναϊκού (Α΄Εθνική 1990) και του Ατρόμητου Αθηνών (Γ΄Εθνική 1987-1988).
Με ιδιαίτερη χαρά παρουσίασε τις αναμνηστικές πλακέτες με τις αφιερώσεις του Ατρόμητου Αθηνών:
‘’Στον Αγαπημένο μας Προπονητή ΓΙΩΡΓΟ ΣΤΟΛΙΓΚΑ για τα διδάγματα ζωής που μας έδωσε και για την πολύτιμη συμβολή του στην ποδοσφαιρική μας καριέρα.
Οι Ποδοσφαιριστές σου
Ατρόμητος 1987-1988 ‘’ ( Φωτο 7 )
Σημειώνεται, ότι η περίπτωση του Στολίγκα στο χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου είναι ιδιαίτερη καθώς υπήρξε ταλαντούχος τόσο ως ποδοσφαιριστής αλλά και ως προπονητής.
‘’Από τη γειτονιά που ξεκίνησα, τη γειτονιά μου, τα Πετράλωνα, σε αυτήν επιστρέφω’’, πρόσθεσε, τονίζοντας ότι ‘’ γι` αυτό που του χάρισε ο Θεός νιώθει χαρά και ευγνωμοσύνη’’. Πιστός στον Θεό, πιστός και στη μπάλα, γι` αυτό και επάνω στο τραπέζι του οι εικόνες των Αγίων διαλέγονται με τα είδωλα της μπάλας.
Ο Γιώργος Στολίγκας άρχισε την ποδοσφαιρική του καριέρα στον Α.Ο Πετραλώνων (1965-1967) και τελείωσε στην ίδια ομάδα (1976-1980).
Ο κύκλος του μεγάλου μπαλαδόρου έκλεισε στον τόπο που για πρώτη φορά κλώτσησε το τόπι και έβαλε γκολ!
Η ιστορία του μέσα από τις φωτογραφίες και τις εφημερίδες της εποχής που είχα την τύχη να δω και να συνομιλήσω μαζί του συνοψίζεται σε τρεις λέξεις:
Μια ζωή Νέα Μελανδία, Θρύλος και Ατρόμητος ή για πάντα
Πετραλωνίτης, Πειραιώτης και Περιστεριώτης.
Η ‘’συνέντευξη’’ πλησίαζε στη λήξη όταν ο Γιώργος στο 90΄ πρότεινε να τελειώσει η κουβέντα, παραμονή Πρωτοχρονιάς 2024 , με μια μπαλιά στην πλατεία της Νέας Μελανδίας. Εβδομήντα χρόνια μετά, στο ίδιο σημείο ντριπλάρει τον Χρόνο.(Φωτο 8)
Ο αιώνιος έφηβος σούταρε με την Ψυχή του! ( Φωτο 9 )
Υ. Γ Οι φωτογραφίες εποχής του Π.Α.Ο Νέας Μελανδίας ανήκουν στο προσωπικό αρχείο του Γιώργου Στολίγκα και του Γιώργου Παυλίδη, Ψυχή της Νέας Μελανδίας (παίκτης, έφορος και γενικός αρχηγός της ομάδας) και δημοσιεύονται στο παρόν άρθρο για πρώτη φορά. Οι φωτογραφίες από τη συνέντευξη στην οικία του Γιώργου Στολίγκα και στην πλατεία της Νέας Μελανδίας είναι από το φωτογραφικό αρχείο της Ανδριανής Στράνη.