Πολλές διασημότητες αλλά και αρκετές από εμάς έχουμε υποστεί αυστηρή κριτική για το γεγονός ότι δεν χαμογελάμε διαρκώς. Κι αυτό οφείλεται ενδεχομένως στην κοινωνιολογική πεποίθηση που θέλει τις γυναίκες και τους άνδρες να υπόκεινται σε διαφορετικούς κοινωνικούς κώδικες με βάση το φύλο τους.
Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της για την προεδρία των ΗΠΑ, στις εκλογές του 2016, η απουσία του χαμόγελου από τα χείλη της, ήταν κάτι που κόστισε πολύ ακριβά στην Χίλαρι Κλίντον. Όμως γιατί οι άνθρωποι δεν προσδοκούσαν το ίδιο και από τον υποψήφιο της αντίπαλης παράταξης; Γιατί για τις γυναίκες, η επιτυχία πρέπει πάντοτε να σφραγίζεται με ένα χαμόγελο;
Γιατί οι γυναίκες το μισούμε όταν μας προστάζουν να χαμογελάσουμε;
Μελέτη του 2019 διαπίστωσε ότι σχεδόν το 98% των γυναικών, κάποια στιγμή στη ζωή τους, έχουν ακούσει την έκφραση «Θα πρέπει να χαμογελάς λίγο πιο συχνά». Στη δουλειά, στο δρόμο ακόμα και στο σπίτι. Αλλά γιατί το κάνουμε τόσο θέμα; Γιατί οι γυναίκες στα κοινωνικά δίκτυα δηλώνουν εξουθενωμένες.
«Απλά κάνε τη δουλειά σου. Δεν σου πέφτει λόγος για την δική μου, έκφραση», γράφουν ορισμένες.
Κι αυτό γιατί θεωρούμε την εν λόγω υπόδειξη εξίσου ενοχλητική με το να μας σφυρίζει κάποιος άγνωστος στο δρόμο. Με άλλα λόγια, αυτή η φαινομενικά «αθώα» υπενθύμιση, υποδηλώνει πως οι γυναίκες πρέπει να είμαστε διαρκώς πράες, ήπιες και ευγενικές. Τουλάχιστον αν θέλουμε να είμαστε αρεστές.
Να είμαστε εξυπηρετικές και ευχάριστες και να μην φέρνουμε την παραμικρή αντίσταση στους κανόνες για τα φύλα που επικρατούν. Διαφορετικά γινόμαστε αντιπαθητικές και δυσάρεστες. Αυτή τουλάχιστον είναι μια άποψη που μοιράζεται η δρ. Μισέλ Κινγκ, συγγραφέας του «How Work Works».
«Είναι ένα γελοίο στερεότυπο, ότι οι γυναίκες, αν θέλουμε να διατηρήσουμε τον βαθμό ελκυστικότητάς μας πρέπει να χαμογελάμε όλη την ώρα. Όταν μας ζητούν να χαμογελάσουμε, μας ζητούν στην ουσία να είμαστε υπάκουες. Να κρύβουμε τα πραγματικά μας συναισθήματα, προκειμένου να κατευνάζουμε τη δυσφορία του ανθρώπου με τον οποίο συνομιλούμε. Έτσι, η μη συμμόρφωση με το αίτημα του, μπορεί να θεωρηθεί πράξη αντίστασης - ή ανυπακοής», εξηγεί η ειδικός.
Κι αν δεν χαμογελάσουμε;
«Πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό, θα έχει το κόστος του να μην αρέσουμε σε όλους και ίσως αρχικά, επιδράσει αρνητικά στην ψυχική και συναισθηματική μας ευεξία», εξηγεί ο Μαρκ Βραχμάιερ, ένας διαπιστευμένος ψυχοθεραπευτής.
«Φαίνεται ότι η προσδοκία από τις γυναίκες είναι να ενσαρκώνουν τον ρόλο μιας γλυκιάς και αρμονικής ύπαρξης, που μπορεί να τα φέρει βόλτα, ό,τι κι αν συμβεί. Όταν οι γυναίκες αρνούνται αυτή την επίπλαστη περσόνα, κρίνονται αυστηρά. Όχι μόνο από τους άντρες αλλά και από τις άλλες γυναίκες. Κι αυτό είναι τόσο απογοητευτικό γιατί οι γυναίκες αξίζουν πραγματικά να είναι ο εαυτός τους και να τις εκτιμούμε γι′ αυτό», συμπληρώνει ο Βραχμάιερ.
Το συμπέρασμα είναι ότι αν συνεχίσουμε να επιτρέπουμε στον μισογυνισμό και τον σεξισμό να κυριαρχεί και να μας επιβάλλει πώς θα συμπεριφερόμαστε, δεν πρόκειται να σημειωθεί η προσδοκώμενη πρόοδος στα περιβάλλοντα εργασίας, ούτε και στα σύγχρονα νοικοκυριά.
Γι′ αυτό θα πρέπει όλοι μας να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να το σκεφτόμαστε πολύ σοβαρά προτού κάνουμε σε κάποιον/κάποια/κάποιο την παρατήρηση για το πώς δείχνει η έκφραση του. Δεν ξέρουμε τι υφίσταται καθημερινά. Έχει δικαίωμα στην έκφραση του προσώπου του/της και γενικότερα των συναισθημάτων του. Πάντοτε φυσικά εφόσον δεν παραβιάζει τα δικά μας δικαιώματα.