Ο Χριστός είναι αλλού

...και σίγουρα μακριά από κάθε επηρμένη στάση ζωής.
Studio-Annika via Getty Images

Ο Χριστός δεν είναι στις εθιμοτυπικές επισκέψεις των υπηρετών της καταπιεστικής εξουσίας στα διάφορα μέγαρα, δεν είναι στην φαρισαϊκή εξουσία των αρχόντων στις επίσημες δοξολογίες, δεν είναι στα περίτεχνα κοσμήματα και κοστούμια με τα οποία στολίζονται οι διάφοροι επίσημοι, δεν είναι στις πρώτες θέσεις των γιορτινών δείπνων, στην κοπή της πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας, όπου στο όνομα Του ευλογείται η νέα χρονιά, κατά την οποία οι διάφοροι Ηρώδεις, θα ρίξουν έξυπνες βόμβες, θα δολοφονήσουν τους έχοντα διαφορετική στάση ζωής, θα «πιούν» για μιαν ακόμη φορά το αίμα του ανέργου, θα στερήσουν από τον εργάτη το μεροκάματο, θα μειώσουν την σύνταξη του γέροντα, θα κόψουν το ρεύμα από την άνεργη μητέρα, θα στερήσουν τα βιβλία από τον φοιτητή κ.λ.π. Δεν είναι στην ανταποδοτική συμφεροντολογική ανταλλαγή δώρων και στην αποστολή τυπικών ευχετηρίων καρτών.

Δεν είναι ο Χριστός σε καμία χλιδή και πολυτέλεια, δεν είναι στις συναλλαγές του κοσμικού κράτους με την εκκλησία Του για την εξυπηρέτηση των οικονομικών συμφερόντων. Δεν είναι στα επαρμένα κηρύγματα, στις άσχετες εορταστικές δηλώσεις των πολιτικών, στις φανφαρόνικες παρουσιάσεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς, δεν είναι στους βαρύγδουπους απολογισμούς των διαφόρων οργανισμών, όπου ευημερούν οι αριθμοί αλλά υποφέρουν οι άνθρωποι.

Σήμερα πολλοί άνθρωποι γιορτάζουν, αν γιορτάζουν, κιτς (κακόγουστα) Χριστούγεννα. Ο κιτς Ιησούς παρουσιάζεται σε πολλές χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις σε χριστουγεννιάτικες ευχετήριες κάρτες, σε αναπαραστάσεις της φάτνης, δυστυχώς πολλές φορές και εντός των ορθοδόξων ναών, οι οποίοι και διακοσμούνται με την τοποθέτηση λαμπιονιών που αναβοσβήνουν, δίκην παλκοσένικου εντός του ναού, ο οποίος είναι λειτουργικός τόπος και τίποτε άλλο, με αποτέλεσμα όλος αυτός ο κακόγουστος, και εκτός της ορθοδόξου λειτουργικής τέχνης στολισμός, να αποπροσανατολίζει από την συμμετοχή των πιστών στην χριστουγεννιάτικη ευχαριστιακή σύναξη. Τα Χριστούγεννα όμως εορτάζονται λειτουργικά και μόνο λειτουργικά, όπως καθόρισε από αιώνες η Εκκλησία.

Οι διάφορες κρατικές και δημοτικές αρχές στολίζοντας με τα κιτς λαμπιόνια τις πόλεις παρουσιάζουν έναν γλυκανάλατο ρηχό ανθρωπισμό, μέσα σε ένα εξωπραγματικό εορταστικό κλίμα, προσπαθώντας να μυήσουν τους υπηκόους σε αυτό που θεωρούν «Άγια Νύχτα», σε μία νοοτροπία προς τέρψη ακοής, δηλαδή ως συναισθηματική ανακούφιση, χωρίς βεβαίως καμμία προοπτική σωτηρίας-ολοκλήρωσης. Γιαυτό και μετά την λήξη των εορτών, το υπαρξιακό γεγονός της καταθλίψεως καταλαμβάνει τους εορτάσαντες με αυτόν τον τρόπο τα Χριστούγεννα. Αυτή η ψεύτικη προσπάθεια εορτασμού σημαίνει απώθηση του πραγματικού νοήματος της εορτής, δυσκολία δηλαδή συνάντησης με τον Θεάνθρωπο, με αποτέλεσμα να χάνονται οι δημιουργικές ελεύθερες δυνάμεις αναζήτησης του ανθρώπου για αλληλεγγύη και κατανόηση του άλλου, αφού έτσι δημιουργείται μια ψεύτικη επικοινωνία σε κάθε έκφραση της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Ο εορτάζων τα κιτς Χριστούγεννα προσπαθεί να γευθεί στιγμιαία μια χαρμόσυνη ευφορία, σε σημείο μάλιστα να επιθυμεί αυτή η επίπλαστη χαρά να ικανοποιήσει τις ιδιοτελείς διαθέσεις του, ενώ με τον τρόπο αυτό θεωρεί ότι θα ξεπεράσει τα ψυχολογικά του προβλήματα ή και οποιαδήποτε άλλα. Αλλά η κιτς χριστουγεννιάτικη χαρά δεν προσφέρει τίποτα αφού η ίδια βασίζεται σε ένα ψέμα. Στο ψέμα του γλυκύ ανελεύθερου Ιησού. Και είναι ανελεύθερος γιατί αυτός ο τύπος του Ιησού έχει υποταχτεί στην ανθρώπινη επιθυμία της νίκης του ιερού πάνω στο βέβηλο, της νίκης του καλού πάνω στο κακό, της νίκης και όχι της μεταμόρφωσης.

Εκεί όμως που υπάρχει η κορύφωση του κιτς, είναι στην αντίληψη που έχουν οι πολλοί για την ειρήνη που προσφέρει η εορτή των Χριστουγέννων. Είναι η ειρήνη του κοιμισμένου παιδιού, η ειρήνη ως διάθεση, η ειρήνη ως συναίσθημα. Ειρήνη που δεν έχει καμμία σχέση με την ειρήνη του Χριστού, η οποια είναι αληθινή επανάσταση. Η ειρήνη αυτή είναι η δύσκολη κίνηση προς τον άλλον, προς τον εχθρό, προς τον Ηρώδη που σήμερα προσωποποιείται σε κάθε ανελεύθερη πράξη των ισχυρών της γής και της εμπορευματοποίησης της εορτής.

Αν οι συνάνθρωποι συμμετέχουν σε αυτήν την ειρήνη που δεν προσφέρει ο Χριστός, τότε τα κιτς Χριστούγεννα είναι ένας πολιτιστικός κίνδυνος για την ανθρωπότητα, γιατί το ανθρώπινο πρόσωπο γίνεται ένα κακόγουστο αστείο, χάνει την ιερότητά του, δεν ξεπερνά την γήινη διάστασή του προκειμένου να προσεγγίσει τον Χριστό και να κοινωνήσει ελεύθερα με Αυτόν και τους άλλους και να δημιουργήσει έναν πολιτισμό προόδου που σέβεται την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, ελευθερώνει τον άνθρωπο από τον αυτοεγκλεισμό του, τον οδηγεί στην έξοδο προς τον αδελφό του, τον πλησίον του, τον οδηγεί στο μοίρασμα της ζωής, στο κοινωνείν, στο είναι και στο συν-είναι, γύρω από το τραπέζι της ευχαριστιακής συνάξεως, όπου δεν χρειάζονται τα ψεύτικα λαμπιόνια του κιτς χριστουγεννιάτικου στολισμού και «εορταστικού καταναλωτικού πολιτισμού».

Ο Χριστός είναι αλλού, σίγουρα μακριά από κάθε επηρμένη στάση ζωής. Είναι αλλού, είναι με όσους αντιστέκονται από τη δική τους διακονία σε κάθε αλλοτριωτικό μόρφωμα, είναι με κάθε αντίπαλο της εξουσίας, η οποία καταπιέζει και αλλοτριώνει το ανθρώπινο πρόσωπο, είναι τέλος και τέλεια στην Εκκλησία Του, όπου ανασαίνει ανακαινιζόμενη η κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Ο Χριστός ενάντια στην μοναρχία κάθε Αυτοκράτορος δημιουργεί την Εκκλησία, στην οικουμένη ως αντίγραφο της Αγίας Τριάδος, ως κοινωνία, κοινωνία ανδρών και γυναικών, πλουσίων και φτωχών, χωρίς προνόμια και χωρίς υποβαθμίσεις, την μια κοινωνία όπου ο άνθρωποι καθορίζονται από τις μεταξύ τους σχέσεις και τα μεταξύ τους χαρίσματα και διακονήματα, μια κοινωνία που εναρμονίζονται όλοι χωρίς να καταπιέζει ο έναν τον άλλον, μια κοινωνία όπου γίνονται πάσι τα πάντα.

Μια κοινωνία που συνάζεται τώρα πάντοτε και στην αιωνιότητα για να συμμετάσχει μαζί με τον Χριστό στην Γέννηση του, στον Σταυρικό του θάνατο και στην Ανάστασή Του, μια κοινωνία που μεταποιεί την όπου γης κόλαση σε οικουμενική φάτνη καταλλαγής, σε αιώνια ερωτική συνάντηση.

Δημοφιλή