Πολύγλωσσος είναι αυτός που μιλάει πολλές ξένες γλώσσες. Κάπως λιγότερο προφανής είναι η έννοια του σχετικού όρου υπερπολύγλωσσος.
«Κατασκευάστηκε πριν από δύο δεκαετίες, από τον Βρετανό γλωσσολόγο, Ρίτσαρντ Χάντσον, ο οποίος άρχιζε να αναζητά στο διαδίκτυο για τον μεγαλύτερο μαθητή γλωσσών στον κόσμο», γράφει η Τζούντιθ Θέρμαν της New Yorker. Πόσες γλώσσες όμως θεωρούνται «πολλές»; «Το αποδεκτό όριο είναι τουλάχιστον έντεκα». Ο Βον Σμιθ είναι άνετα μέσα σ΄αυτούς...
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τον υπερπολύγλωσσο Σμιθ στο παρακάτω βίντεο της Washington Post, το οποίο συμπληρώνει το άρθρο της Τζέσικα Κοντρέρα στην ίδια εφημερίδα. Ο Σμιθ μεγάλωσε στην Ουάσινγκτον μιλώντας όχι μόνο αγγλικά αλλά και ισπανικά, τη μητρική γλώσσα της μητέρας του. Από την πλευρά του πατέρα του, μακρινά ξαδέρφια από το Βέλγιο διεύρυναν ακόμη περισσότερο τη γλωσσική εγγραμματοσύνη του Σμιθ.
Στα 46 του χρόνια, γνωρίζει πλέον σχεδόν... ισάριθμες γλώσσες! «Σε τουλάχιστον 24 μπορεί να μιλήσει αρκετά καλά για να κάνει εκτενείς συζητήσεις. Μπορεί να διαβάζει και να γράφει σε οκτώ διαφορετικά αλφάβητα και γραφικούς χαρακτήρες. Μπορεί να διηγηθεί ιστορίες στα ιταλικά και στα φινλανδικά αλλά και στην αμερικανική νοηματική γλώσσα. Διδάσκει ο ίδιος γλώσσες αυτοχθόνων πληθυσμών της Αμερικής, από Νάουατλ του Μεξικού έως Σαλίς της Μοντάνα. Η προφορά του στα ολλανδικά και τα καταλανικά αφήνει τους ντόπιους ομιλητές με ανοικτό το στόμα».
Αναλυτικά, ο Βον μιλά
α) Απταιστα: αγγλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, ρωσικά, τσέχικα, σλοβάκικα, βουλγαρικά και ρουμανικά
β) Επαρκώς: κροατικά, φινλανδικά, ιταλικά, λετονικά, νάουατλ, σέρβικα
γ) Μέτρια: νοηματική γλώσσα των ΗΠΑ, καταλανικά, ολλανδικά, γαλλικά, γερμανικά, ουγγρικά, ισλανδικά, ιρλανδικά/γαελικά, νορβηγικά, πολωνικά
δ) Βασικά: αμχαρικά, αραβικά, εσθονικά, γεωργιανά, εβραϊκά, ελληνικά, ινδονησιακά, ιαπωνικά, σιου, λιθουανικά, μανδαρινικά, ναβάχο, σαλίς, σιναλεζικά, σουηδικά, ουκρανικά, ουαλικά.
Σε αντίθεση με τον συνάδελφό του και συμπατρώτη μας υπερπολύγλωσσο Ιωάννη Οικονόμου, που περιγράφεται στο παραπάνω βίντεο του Great Big Story παραπάνω, ο Σμιθ δεν είναι μεταφραστής.
Ούτε εργάζεται ως γλωσσολόγος, διπλωμάτης ή οτιδήποτε άλλο σχετικό. «Ο Βον υπήρξε ζωγράφος, μπράβος, πανκ-ροκ roadie και διανομέας ποτών κομπούχα», γράφει η Κοντρέρα. «Εβγαζε επίσης βόλτα τους σκύλους της Τσέχας συλλέκτριας έργων τέχνης Μίντα Μλάντκοβα, χήρας του πρώην διοικητή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου», επάγγλεμα που ήταν «ό,τι πιο κοντινό έφτασε ποτέ στο να κάνει καριέρα που απαιτεί χρήση των γλωσσών που γνωρίζει». Πλέον εργάζεται ως ταπητοκαθαριστής.
H Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (fMRI) αποκαλύπτει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του Σμιθ.
Υπό αυτή τη μέθοδο νευροαπεικόνισης, «ο Βον υποβλήθηκε σε μια σειρά δοκιμών, διαβάζοντας αγγλικές λέξεις, βλέποντας μπλε τετράγωνα να κινούνται και ακούγοντας γλώσσες, κάποιες που γνώριμες σε αυτόν κάποιες άλλες όχι». Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά: «τα μέρη του εγκεφάλου του Βον που χρησιμοποιούνται για την κατανόηση της γλώσσας ήταν πολύ μικρότερα και πιο ήσυχα από τα δικά μου», γράφει η μονόγλωσση Κοντρέρα. «Ακόμη και όταν διαβάζουμε τις ίδιες λέξεις στα αγγλικά, χρησιμοποιώ περισσότερο τον εγκέφαλό μου και δουλεύω πιο σκληρά από ό,τι εκείνος». Ίσως «ο Βον να γεννήθηκε με τις γλωσσικές του περιοχές να είναι μικρότερες και πιο αποτελεσματικές». Ίσως «ο εγκέφαλός του ξεκίνησε όπως ο δικός μου, αλλά επειδή έμαθε τόσες πολλές γλώσσες ενώ ακόμη αναπτυσσόταν, η αφοσίωσή του άλλαξε την ανατομία του».
Η ζωή του Σμιθ παραπέμπει σ′ ένα αγαπημένο είδος της αμερικανικής κουλτούρας: Μιας άγνωστης στο κοινό ιδιοφυΐας της εργατικής τάξης, που εξιστορείται σε ταινίες όπως ”Ο Ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ”.
Πηγή: openculture.com