Με την ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού από χώρα σε χώρα τους πρώτους μήνες του 2020 και τις οδηγίες προς αποφυγή μετάδοσης της ασθένειας, πολλές από τις καθημερινές μας συνήθειες αλλά κυρίως η σωματική επαφή, άλλαξαν.
Οι χειραψίες είναι μόνο μια μορφή επαφής που έχει εξαφανιστεί κατά την διάρκεια της πανδημίας. Οπως επίσης και οι αγκαλιές, ο χαιρετισμός με γροθιά, το χτύπημα στην πλάτη, τα high-fives, η επαφή των ώμων και όλοι αυτοί οι τρόποι έκφρασης συναισθημάτων που κάνουμε όταν στεκόμαστε πιο κοντά από δυο μέτρα απόστασης. Καθώς έχουμε επιστρέψει σε μια νέα κανονικότητα, οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι κατά έναν βαθμό, αυτού του είδους οι χειραψίες θα αφανιστούν, ακόμα και όταν τελειώσει η πανδημία. Τι όμως θα τις αντικαταστήσει; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι κοινωνικές συναναστροφές ήδη είναι περίεργες.
«Υπάρχει και θα εξακολουθήσει να υπάρχει αμηχανία, καθώς οι άνθρωποι θα προσπαθούν να βρουν τρόπους για να χαιρετίσουν κάποιον, να καλωσορίσουν έναν νέο συνάδερφο στην δουλειά, να γνωρίσουν τον/την σύντροφο της κόρης/του γιου τους για πρώτη φορά. Αυτή η αβεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις», λέει στο TIME ο ψυχοθεραπευτής και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Ρένισον του Καναδά, Ααρον Σμιθ. «Θα δούμε περισσότερες διαπροσωπικές συγκρούσεις», προβλέπει ο Σμιθ.
Ξαφνικά, αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε όλες αυτές τις σωματικές επαφές που μας λείπουν, λέει η Τζούλια Σουβιλέχτο, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Λινκόπινγκ στη Σουηδία, η οποία ειδικεύεται στους κοινωνικούς δεσμούς. «Υπάρχει η αίσθηση ενός περίεργου κενού μεταξύ των ανθρώπων».
Η επαφή με γνωστούς και αγνώστους εξυπηρετεί έναν εξελικτικό σκοπό. Η γλώσσα είναι ο πιο προφανής τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι ενισχύουν τους κοινωνικούς δεσμούς μεταξύ τους, όμως και η αφή κάνει κάτι παρόμοιο. Επιπλέον, η αφή βοηθάει στην μείωση της επιθετικότητας μεταξύ των ανθρώπων, λέει η Τίφανι Φίλντ, διευθύντρια του Ινστιτούτου Touch Research στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι.
Το μέλλον της κοινωνικής επαφής
Σε περίπτωση που αισθανόμαστε ότι οι διαπροσωπικές συνδέσεις είναι δύσκολες να διατηρηθούν όταν μιλάμε με κάποιον σε απόσταση κάποιων μέτρων ή μέσω μιας οθόνης στο Zoom, δεν είμαστε μόνοι. «Θα πρέπει να επικοινωνήσουμε λεκτικά πολλά περισσότερα, ακόμα και αυτά που θα εκφράζαμε μέσω του αγγίγματος», συμπληρώνει η Σουβιλέχτο. Οταν αγκαλιάζουμε κάποιον που χρειάζεται παρηγοριά ή όταν ακουμπάμε το χέρι μας στον ώμο τους, συχνά είναι πιο εύκολο και φυσικό από το να βρούμε τις κατάλληλες λέξεις.
Η ανάγκη για έκφραση των συναισθημάτων με λόγια, ίσως μας κάνει καλύτερους στην επικοινωνία. «Ομως η άλλη επιλογή θα είναι οι άνθρωποι να σταματήσουν να επικοινωνούν για τα συναισθήματα», λέει η Σουβιλέχτο.
Οπως η κοινωνική επαφή αποτελεί υποκατάστατο της γλώσσας, ίσως χρειαστεί να καταβάλλουμε υπερβολική προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με λέξεις τα συναισθήματα που θα εκφράζαμε μέσω της φυσικής επαφής.
Πηγή: TIME