Η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Κωστή Χατζηδάκη, θα είναι από μόνη της ένα γεγονός.
Ο πρόεδρος της ΝΔ, Κυριάκος Μητσοτάκης θα καθίσει δίπλα στον Σταύρο Θεοδωράκη και θα μιλήσουν για μία από τις «πονεμένες» ιστορίες της προ-μνημονιακής, αλλά και της μετα-μνημονιακής εποχής στην πολιτική ζωή της χώρας: Μεταρρυθμίσεις.
Ο τίτλος του βιβλίου που υπογράφει ο πρώην υπουργός είναι «Μεταρρυθμίσεων Ανάβασις» με ένα ερώτημα στον υπότιτλο: «Ευρωπαίοι εξ ανάγκης ή εκ πεποιθήσεως;» (Εκδόσεις Παπαζήση)
Ο Κωστής Χατζηδάκης ανακαλεί εμπειρίες και γεγονότα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μέχρι πρόσφατα. Γράφει για τις «μεταρρυθμίσεις» - και επιμένει στον όρο - στην περίπτωση της Ολυμπιακής και του ΟΣΕ, αλλά και για την Παιδεία, για το Περιβάλλον, για τον λαϊκισμό και για το αύριο της Ελλάδας.
Η HuffPost ξεχώρισε στο πλαίσιο αυτής της προδημοσίευσης, ένα απόσπασμα από το κεφάλαιο για την Ολυμπιακή, καθώς και την απάντηση του συγγραφέα στο (ρητορικό) ερώτημα, εάν η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει στον σύγχρονο κόσμο.
Ολυμπιακή
Τον Σεπτέμβριο του 2007 που ο Κώστας Καραμανλής μου ανέθεσε το υπουργείο Μεταφορών στο θέμα της Ολυμπιακής υπήρχε το απόλυτο αδιέξοδο.
Προσπάθησα, λοιπόν, σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό, να ξεκαθαρίσω από την αρχή τις προθέσεις της κυβέρνησης.
Σ’ αυτό το πνεύμα ως κυβέρνηση αναλάβαμε τέσσερις δεσμεύσεις που αποτέλεσαν την πυξίδα μας για την επίλυση του προβλήματος:
«...για την κυβέρνηση, ισχύουν τέσσερα πράγματα.
Πρώτον: Πως οτιδήποτε και να συμβεί, κανείς εργαζόμενος δεν θα χάσει τη δουλειά του. Επαναλαμβάνω: Κανείς εργαζόμενος δεν θα χάσει τη δουλειά του
Δεύτερον: Ότι τα νησιά μας δεν θα μείνουν χωρίς αεροπορικές συνδέσεις, πράγμα που επιβεβαίωσε χθες και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Τρίτον: Ότι οι φορολογούμενοι δεν θα συνεχίσουν να βλέπουν τα λεφτά τους να “πετιούνται” χωρίς αποτέλεσμα. Και
Τέταρτον: Ότι οι επιβάτες θα έχουν το δικαίωμα της επιλογής. Δεν θα υπάρξει μονοπώλιο στις αερομεταφορές στην Ελλάδα».
Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε μια περίοδος έντασης για την Ολυμπιακή τόσο στη Βουλή όσο και με τους συνδικαλιστές. Κάθε επιβάτης των Ολυμπιακών Αερογραμμών άκουγε από τα μικρόφωνα του αεροπλάνου μια επίθεση εναντίον μου, επί ένα περίπου χρόνο.
Επιστρέφοντας από την Κρήτη το Πάσχα του 2008 είδα συνδικαλιστές να εισβάλουν στην πίστα προσγείωσης προκείμενου να εκδηλώσουν την αγανάκτησή τους. Το δε υπουργικό μου γραφείο έγινε 2 φορές στόχος βίαιης επίθεσης, τον Δεκέμβριο του 2007 και τον Σεπτέμβριο του 2008.
Αν κάτι λοιπόν μένει από αυτή την περιπέτεια είναι ότι εκείνο που τελικά μετράει δεν είναι το όποιο πρόσκαιρο πολιτικό κόστος, αλλά το τελικό αποτέλεσμα και πριν από αυτό, η βούληση να ανταποκριθείς στο χρέος σου, μακριά από λαϊκισμούς και μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Η ιστορία της Ολυμπιακής έδειξε ότι δεν υπάρχουν άλυτα προβλήματα. Αρκεί η πολιτική μας να ακολουθεί σταθερά, με ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα, το δρόμο της λογικής και της ευθύνης. Το δρόμο της Ευρώπης, η οποία είναι πάντα η πυξίδα και το ασφαλές λιμάνι για τη χώρα μας.
Όταν ξεκίνησε η διαδικασία αποκρατικοποίησης της Ολυμπιακής, μας κατηγορούσαν ότι ξεπουλάμε την εταιρεία και πετάμε τους εργαζόμενους στο δρόμο. Αφού η αποκρατικοποίηση ολοκληρώθηκε με επιτυχία με πλήρη εξασφάλιση των εργαζομένων, η κριτική άλλαξε γήπεδο. Πλέον το πρόβλημα κάποιων ήταν η «ακριβή μεταρρύθμιση» και τα «χρυσά συμβόλαια».
Tι θα είχε συμβεί αν το πρόβλημα της Ολυμπιακής δεν είχε λυθεί το 2009
Κάποιες φορές ακόμα και σήμερα αναρωτιέμαι τι θα είχε συμβεί εάν δεν είχε βρεθεί λύση στο πρόβλημα της Ολυμπιακής το 2009. Οι φορολογούμενοι θα είχαν φορτωθεί πρόσθετα ελλείμματα πολλών εκατομμυρίων στις πλάτες τους και υπό την πίεση του μνημονίου και της τρόικας η Ολυμπιακή, ως μια από τις πιο προβληματικές δημόσιες επιχειρήσεις, θα είχε οδηγηθεί σε ξαφνικό θάνατο. Με άδηλες συνέπειες για τα νησιά και τις άγονες γραμμές και χωρίς ουσιαστική κάλυψη για τους εργαζομένους. Αλλά και χωρίς κανένα ταμειακό κέρδοςγια το Δημόσιο, πράγμα που επετεύχθη με τις τρεις χωριστές διαδικασίες αποκρατικοποίησης (πτητικό έργο, ground handling, τεχνική βάση).
Σήμερα το ελληνικό Δημόσιο αντί να σπαταλά 400 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, εισπράττει περίπου 300 εκατομμύρια τον χρόνο σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των αερομεταφορών. Η γκρίνια, βέβαια, δεν σταματάει. Τώρα η κριτική επικεντρώνεται σε τρεις-τέσσερις γραμμές εσωτερικού στις οποίες δεν υπάρχει ακόμα ουσιώδης ανταγωνισμός και οι τιμές των εισιτηρίων είναι σχετικά υψηλές. Όσοι, όμως, επιμένουν στην γκρίνια ξεχνούν να μας πουν ότι τα εξίσου ακριβά εισιτήρια της Ολυμπιακής στοίχιζαν ακόμα ακριβότερα για τον μέσο φορολογούμενο, γιατί δεν πλήρωνε μόνο το αντίτιμό τους, αλλά και την κάλυψη των ελλειμμάτων της εταιρείας μέσω της φορολογικής του δήλωσης. Ξεχνούν, επίσης, το γεγονός πως όλες οι άγονες γραμμές καλύπτονται απολύτως, παρά τις μαύρες προβλέψεις του 2008. Και, φυσικά, ξεχνούν ότι σε όλες τις βασικές γραμμές (Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Χανιά κ.λπ.) υπάρχει ανταγωνισμός και οι τιμές των εισιτηρίων μειώθηκαν, και μάλιστα εντυπωσιακά σε ορισμένες περιπτώσεις. Η παρέμβαση στην Ολυμπιακή, ενώ δεν αγνόησε –κάθε άλλο μάλιστα– το συμφέρον των εργαζομένων, προστάτευσε απο- τελεσματικά τα συμφέροντα των φορολογουμένων και εξα- σφάλισε καλύτερο επίπεδο υπηρεσιών για τους επιβάτες και για τον κλάδο των αερομεταφορών στην Ελλάδα. Καλά έκανα και έκλεισα τα αυτιά μου στις Σειρήνες όλων των πλευρών!
Ποτέ ξανά δεν ήταν τόσο ξεκάθαρη η ανάγκη να αλλάξουμε
Ναι. Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει. Διότι ποτέ ξανά δεν ήταν τόσο ξεκάθαρη η ανάγκη να αλλάξουμε. Υπό πιοευνοϊκές συνθήκες η αδράνεια ίσως αρκούσε για την επιβίωση. Σήμερα όμως δεν αρκεί. Και αυτό το συνειδητοποιούν πλέον όλο και περισσότεροι Έλληνες. Ίδιαίτερα οι πιο νέοι.
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει, διότι οι ψευδαισθήσεις για «μαγικές συνταγές» έχουν καταρρεύσει πια σε μεγάλο βαθμό, παρά τις αντιστάσεις που εξακολουθούν φυσικά να υπάρχουν. Δεν υπάρχει, όμως, πια το εθνικό απωθημένο για μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Αυτή η λύση δοκιμάστηκε και απέτυχε παταγωδώς, καθώς είναι χαώδης η απόσταση που χωρίζει τα ευχολόγια από την άσκηση πολιτικής. Και το παραδέχθηκαν, ουσιαστικά, και οι ίδιοι οι κυβερνώντες που μίλησαν για «αυταπάτες» που διαψεύσθηκαν.
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει, διότι έχει αποδείξει ιστορικά ότι πριν από το χείλος του γκρεμού οι Έλληνες αναπτύσσουν ένα ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Αλίμονο στον λαό που δεν διαθέτει αυτό το ένστικτο!
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει, διότι αποδεικνύει καθημερινά ότι διαθέτει ανθρώπους με ικανότητες να διαπρέψουν σε κάθε είδους κλάδο, όπου και αν βρίσκονται στον κόσμο. Αλίμονο αν επιτρέψουμε στις παθογένειες της χώρας μας να συνεχίζουν να καταδικάζουν στην εξορία όλους αυτούς τους ικανούς ανθρώπους!
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει λοιπόν. Όμως για να τα καταφέρει, δεν αρκεί πια να μιλάμε για τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της, για τον φυσικό της πλούτο, για τη στρατηγική γεωγραφική της θέση, για το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της. Δεν αρκεί η θεωρητική συζήτηση για την προοπτική της χώρας μας. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές μας δυνάμεις και να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο αυτή την προοπτική!
Φυσικά και δεν θα είναι εύκολο. Καμία αλλαγή δεν είναι εύκολη. Ίδιαίτερα στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπάρχουν ορισμένοι που βολεύονται στην ισχύουσα κατάσταση. Ελάχιστα τους ενδιαφέρει αν η χώρα δεν πηγαίνει μπροστά, αρκεί να διατηρούν τα κεκτημένα τους, ακόμα και αν αυτά έχουν κατακτηθεί σε βάρος των πολλών. Μείναμε για πολύ καιρό όμηροι των συμφερόντων αυτών των εραστών της ακινησίας. Διστάσαμε να συγκρουστούμε μαζί τους. Και συχνά, ακόμα και σήμερα, παρασυρόμαστε και νομίζουμε ότι αυτή η κατάσταση είναι αναπόδραστη. Δεν είναι όμως. Στο χέρι μας είναι να αλλάξουμε πορεία. [...]
Μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Σταύρο Θεοδωράκη, θα μιλήσουν στην παρουσίαση του βιβλίου ο καθηγητής Γιώργος Παγουλάτος και εκ μέρους των εκδόσεων Παπαζήση ο Σωτήρης Ντάλης, που επιμελήθηκε της έκδοσης.
Την συζήτηση, που θα γίνει την ερχόμενη Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου, θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Παύλος Τσίμας.