Το Ληλάντιο βίωσε την Κυριακή μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές της ιστορίας του. Η καταστροφή είναι τεράστια, είναι βιβλική, δεν υπάρχουν λόγια για την περιγραφή της. Τα σημαντικότερα έργα υποδομής των τελευταίων 50 ετών ισοπεδώθηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές εν μια νυκτί. Περιουσίες χάθηκαν. Η Εύβοια κόπηκε στα δύο.
Ο Λήλας, όμως, είχε προειδοποιήσει. Ανάλογη καταστροφή, μικρότερης όμως έκτασης, έλαβε χώρα και τον Σεπτέμβριο του 2009, στην ίδια περιοχή, με σημαντικές απώλειες και τότε σε περιουσίες και ανθρώπους. Έκτοτε όμως ουδείς ενδιαφέρθηκε. Ούτε ο Δήμος (Χαλκιδέων), ούτε η Περιφέρεια (Στερεάς Ελλάδας) ούτε οι κρατικές αρχές. Κανένα αντιπλημμυρικό έργο δεν έλαβε χώρα και φυσικά εξακολούθησε το μπάζωμα και το χτίσιμο στις όχθες του ποταμού τόσο από δημόσιους φορείς όσο και από ιδιώτες.
Ποια είναι η αιτία της καταστροφής;
Η κυριότερη αιτία της καταστροφής, όμως, δεν είναι άλλη από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2019 στην περιοχή των Μεσσαπίων, που επίσης επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες. Πυρκαγιές με ύποπτα κίνητρα που δεν διερευνήθηκαν, σε περιοχές που μόλις είχαν χαρακτηρισθεί ως «Αιολικής Προτεραιότητας» από μελέτη που τότε είχε λάβει χώρα. Πυρκαγιές που κατέκαψαν έναν σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της Κεντρικής Εύβοιας, που δεν ανανεώθηκε, ο οποίος συγκρατούσε τα ύδατα που πριν λίγες μέρες κατέληξαν στο Ληλάντιο. Και δυστυχώς είναι βάσιμος ο φόβος ότι, με τα δεδομένα αυτά, η καταστροφή αυτή δεν θα είναι η τελευταία…
Υπάρχουν ευθύνες για αυτή την καταστροφή;
Φυσικά. Και είναι διαχρονικές. Και του κράτους και των τοπικών αρχών και του κάθε πολίτη ατομικά. Το Ληλάντιο πληρώνει το τίμημα των περυσινών πυρκαγιών στα Μεσσάπια. Πληρώνει την ολιγωρία των κρατικών αρχών, που κανένα αντιπλημμυρικό έργο δεν έκαναν μετά τις μικρότερης έκτασης πλημμύρες του 2009. Πληρώνει την αδιαφορία των δημοτικών και περιφερειακών αρχόντων που, μετά τον Καλλικράτη, έχουν αφήσει το Ληλάντιο στον αυτόματο πιλότο & αδιαφορούν να ασχοληθούν, να επιλύσουν σοβαρά ζητήματα και να εκτελέσουν μεγάλα έργα, πέρα από τα μεγάλα αστικά κέντρα (κυρίως την πόλη της Χαλκίδας) που έχουν μεγάλο πληθυσμό και πολλές ψήφους. Πληρώνει όμως και τη νοοτροπία των πολιτών να μπαζώνουν ποτάμια και να πωλούν οικόπεδα, να χτίζουν στις όχθες σπίτια και δημόσιες υποδομές (γήπεδα, σχολεία) θεωρώντας ότι ποτέ δεν πρόκειται να επηρεαστούν. Έρχεται όμως η ώρα που το ποτάμι θα πάρει το χώρο του. Και αυτό θα συμβεί βίαια.
Διαβάστε επίσης: Εύβοια: Οι αποζημιώσεις και ελαφρύνσεις για τους πλημμυροπαθείς
Ενέργειες αποκατάστασης
Πέρα από τα ευχολόγια και τις επικοινωνιακές φωτογραφήσεις των αρμοδίων στις πληγείσες περιοχές, αυτών που για χρόνια έμειναν άπρακτοι, απαιτούνται άμεσα ενέργειες αποκατάστασης και έργα ουσίας για την επιστροφή στην κανονικότητα, ακόμη κι αν απαιτηθεί κάποιοι να ενοχληθούν. Ορισμένες μόνο από τις απαιτούμενες παρεμβάσεις είναι και οι εξής:
Αποζημίωση των πληγέντων και φορολογικές ελαφρύνσεις στους αγρότες και επιχειρηματίες που έχασαν σημαντικό μέρος της σοδειάς τους και των πελατών τους, αντίστοιχα, λόγω των καταστροφών.
Αντιπλημμυρικά έργα στις περιοχές των περυσινών πυρκαγιών στα Μεσσάπια, διότι χωρίς αυτά τα πλημμυρικά φαινόμενα στις πεδιάδες θα ενταθούν.
Άμεση αναδάσωση των πυρόπληκτων περιοχών και καμία παραχώρηση άδειας για αιολικό πάρκο στα καμένα.
Βελτίωση του οδικού δικτύου της Εύβοιας, οι τελευταίες παρεμβάσεις στο οποίο έγιναν την εποχή της χούντας, ώστε να αποφεύγεται σε ανάλογες καταστροφές ο χωρισμός του νησιού στα δύο.
Διάνοιξη των περιφερειακών δρόμων Χαλκίδας και Βασιλικού.
Διάνοιξη των εκβολών του ποταμού Λήλαντα και κατεδάφιση αυθαιρέτων.
Αντιπλημμυρικά έργα σε όλο το μήκος του ποταμού Λήλαντα και κυρίως στην περιοχή του Ληλαντίου πεδίου, από το Αφράτι έως τις εκβολές.
Αποκατάσταση των γεφυρών που έπεσαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές (Φύλλων, Αφρατίου, Βασιλικού).
Νέο αθλητικό κέντρο στο Βασιλικό (σε αντικατάσταση του γηπέδου που ισοπεδώθηκε), μακριά από τις όχθες του ποταμού.
Στα θλιμμένα πρόσωπα των συμπατριωτών μου είδα τις τελευταίες ημέρες τον πόνο της καταστροφής, αλλά και την οργή της προδοσίας από τις τοπικές αρχές που τόσα χρόνια άφησαν την περιοχή στην μοίρα της, χωρίς κανένα έργο υποδομής και χωρίς καμμία προστασία μετά τις πλημμύρες του 2009.
Σήμερα όμως ξημέρωσε η μέρα της αποκατάστασης και της ανοικοδόμησης. Αυτή τη μέρα, Κράτος, Περιφέρεια και Δήμος θα πρέπει να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί και να απευθυνθούν με ειλικρίνεια στους πολίτες που έχασαν περιουσίες από την απραξία τους, όχι με λόγια, αλλά με έργα. Αυτά που τόσο ανάγκη έχει η περιοχή και που η φύση την κατέστησε ακόμη πιο επιτακτική. Με ευθύνη, με μελέτη και προγραμματισμό οφείλουν οι αρμόδιοι φορείς άμεσα να ενεργήσουν. Τέρμα τα ψέματα.