Έντονη είναι η διπλωματική κινητικότητα εν μέσω του κλίματος έντασης που επικρατεί λόγω της τουρκικής προκλητικότητας, που προκάλεσε κινητοποίηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων την Τρίτη.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απαίτησε κυρώσεις από την ΕΕ σε βάρος της Τουρκίας για παραβιάσεις ελληνικών και κυπριακών υδάτων και τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να αναλάβει δράση σχετικά με την κρίση στη Λιβύη.
Τα σχόλια του Μακρόν λαμβάνουν χώρα εν μέσω του κλίματος έντασης που ακολούθησε την τουρκική Navtex για σεισμικές έρευνες στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, κατά παράβαση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με αποτέλεσμα την κινητοποίηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Υπενθυμίζεται πως οι σχέσεις Παρισιού- Άγκυρας έχουν επιδεινωθεί, με τη Γαλλία να κατηγορεί την Τουρκία για τον ρόλο που παίζει στη Λιβύη.
«Υποστηρίζω πλήρως την Κύπρο και την Ελλάδα απέναντι στις τουρκικές παραβιάσεις της εθνικής τους κυριαρχίας. Είναι απαράδεκτο ο θαλάσσιος χώρος μελών της ΕΕ να παραβιάζεται και να απειλείται» είπε σε δημοσιογράφους ο Μακρόν, στεκόμενος δίπλα στον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Αναστασιάδη. «Σε αυτούς που το κάνουν αυτό πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις» πρόσθεσε, τονίζοντας πως θα ήταν «σοβαρό λάθος» της ΕΕ να μην απαντήσει.
Από πλευράς του, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ξεκαθάρισε πως το Καστελλόριζο έχει υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ, ενώ, αναφερόμενος στα περί «αμφισβητούμενων υδάτων» από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αποσαφήνισε πως «ο όρος ”αμφισβητούμενα” αναφέρεται απλώς σε περιοχές όπου περισσότερες από μία χώρες προβάλλουν θαλάσσιες διεκδικήσεις».
«Έχω επίσης επισημάνει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και σήμερα, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, βάσει των οποίων τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, έχουν ακριβώς την ίδια υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα» τόνισε ο Αμερικανός πρέσβης.
Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, την παρέμβαση της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, επιβεβαίωσε η υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ.
«Το ότι αυτή τη στιγμή έχουμε εντάσεις μεταξύ των δύο εταίρων του ΝΑΤΟ, της Τουρκίας και της Ελλάδας, είναι εμφανές. Το ότι πριν από λίγο καιρό είχαμε μια ειδική περίπτωση μεταξύ δύο άλλων εταίρων στο ΝΑΤΟ, της Τουρκίας και της Γαλλίας, είναι επίσης γνωστό. Το βασικό πλεονέκτημα της Γερμανίας και αυτής της κυβέρνησης, και της Καγκελαρίου στην κορυφή της, είναι ότι και προς τις δύο πλευρές -τόσο προς την κατεύθυνση της Τουρκίας όσο και της Ελλάδας- απολαμβάνουμε μεγάλη εμπιστοσύνη», δήλωσε η υπουργός Άμυνας τονίζοντας ότι ακριβώς για αυτό «δεν είναι τυχαίο ότι ιδιαίτερα η Καγκελάριος παρενέβη ή εκλήθη να παρέμβει».
Διαβεβαίωσε δε ότι το ίδιο ισχύει και για όλη τη γερμανική κυβέρνηση -και για το υπουργείο Εξωτερικών και για το υπουργείο Άμυνας: «Αξιοποιούμε και αξιοποιήσαμε και κατά το παρελθόν τις επαφές μας, ώστε να συμβάλουμε στην αποκλιμάκωση», κατέληξε η κ. Κραμπ-Καρενμπάουερ.
Υπενθυμίζεται πως σε δημοσίευμα της Bild υποστηριζόταν πως μόνο μετά από παρέμβαση Μέρκελ απετράπη στρατιωτική εμπλοκή στο Αιγαίο- ωστόσο, όπως μετέδωσε η Deutsche Welle, κυβερνητικοί κύκλοι δεν επιβεβαιώνουν ότι υπήρξε άμεσος κίνδυνος πολέμου. Σύμφωνα με το περιοδικό Spiegel, η κατάσταση που δημιουργήθηκε την Τρίτη θεωρήθηκε όμως τόσο σοβαρή ώστε να κληθεί αυθημερόν ο Τούρκος πρέσβης στο Βερολίνο Αλί Κεμάλ Αϊντίν στο υπουργείο Εξωτερικών. Σύμφωνα με πληροφορίες της DW ο υφυπουργός Μιγκέλ Μπέργκερ ζήτησε από την Τουρκία την τήρηση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου, να σταματήσει η Άγκυρα να συμπεριφέρεται προκλητικά στην Ανατολική Μεσόγειο και να επιδείξει διάθεση διαλόγου με την Ελλάδα.
Ο Ιμπραχίμ Καλίν, σύμβουλος του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, δήλωσε σε εκδήλωση στις Βρυξέλλες την Πέμπτη πως «η χρήση απειλητικής γλώσσας για κυρώσεις δεν θα αποφέρει ποτέ αποτελέσματα και δεν θα επηρεάσει την τουρκική κυριαρχία ή αποφασιστικότητα όσο αφορά στα εθνικά της συμφέροντα».
Στις 13 Ιουλίου υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν να προετοιμάσουν επιπλέον εισαγωγές στο υπάρχον πλαίσιο κυρώσεων για τις τουρκικές γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο, όπως ζητήθηκε από την Κύπρο.
Ο Μακρόν επικρίνει την Τουρκία εδώ και μήνες σχετικά με τον ρόλο της Άγκυρας στη Λιβύη, και την Πέμπτη είπε ότι η ΕΕ θα έπρεπε τώρα να πιέσει για κυρώσεις. Παρόλα αυτά, δεν υπέδειξε κράτη ή άτομα όπου θα έπρεπε να επιβληθούν κυρώσεις για την εμπλοκή τους στον λιβυκό εμφύλιο. Οι κυρώσεις «είναι απαραίτητες για να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός και για να αρχίσει μια πραγματική δυναμική προς πολιτική λύση στη σύγκρουση στη Λιβύη» όπως είπε.
Στο μεταξύ, σε εξέλιξη είναι οι προετοιμασίες στην Τουρκία για να ανοίξει την Παρασκευή η Αγία Σοφία ως τζαμί. H κίνηση αυτή από τον πρόεδρο Ερντογάν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες διεθνώς.
(με πληροφορίες από Reuters, Daily Sabah, ΑΠΕ-ΜΠΕ)