Η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζω κανέναν που να πέρασε διακοπές τόσο ήρεμες όσο οι φωτογραφίες των θαλασσών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ζούμε σε μια εποχή τρομερά αποσταθεροποιημένη. Υπάρχει διαρκής αίσθηση εξωτερικής απειλής, είτε αυτό λέγεται κορονοϊός, είτε πόλεμος, είτε ερχόμενη οικονομική και ενεργειακή κρίση, είτε μωβ μέδουσες που σε στέλνουν στο νοσοκομείο. Όποιος πέρασε τις διακοπές του χωρίς να βιώνει στρες, δεν χρειάζεται να συνεχίσει την ανάγνωση του παρόντος άρθρου, είναι τυχερός και καλύτερα να επιστρέψει στην ηρεμία του. Τι γίνεται, όμως, με εμάς τους υπόλοιπους;
Από τότε που άρχισα να παρατηρώ πόσο φορτωμένες έρχονται οι οικογένειες στις παραλίες, άρχισα να αναρωτιέμαι αν το μπάνιο στη θάλασσα είναι όντως ξεκούραση. Πέραν των θορυβωδών απογόνων οι σύγχρονοι γονείς έχουν μαζί τους μια τσάντα με κουβαδάκια, σαμπρέλα, σκηνή, ομπρέλα, ψυγειάκι, ξαπλώστρες και τόσα άλλα. Επίσης, πώς νοείται χαλάρωση χωρίς απενεργοποιημένο κινητό; Κανείς, όμως, δεν απενεργοποιεί το κινητό του γιατί πρέπει να βγάλει είτε καλλιτεχνική φωτογραφία τη θάλασσα, είτε τον εαυτό του με ψάθινο καπέλο, είτε την οικογενειακή του ευτυχία.
Η προσπάθεια απεικόνισης μιας τελειότητας που δεν υπάρχει νομίζω πως προκαλεί, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, άγχος, το οποίο μετέπειτα συνεχίζεται όσο ελέγχουμε αν η φωτογραφία μας ήταν όσο έπρεπε αρεστή. Το μόνο που καταφέρνει ο σύγχρονος άνθρωπος είναι να αφήνει τη στιγμή να γλιστράει από τα χέρια του κι εκείνος να νιώθει πως πρέπει να είναι ευτυχισμένος, επειδή κάποιος το έχει από κάπου διατάξει. Όταν σβήνει η οθόνη, απορεί γιατί δεν το καταφέρνει ποτέ.
Αλήθεια, γιατί το καλοκαίρι πρέπει οπωσδήποτε να είμαστε ξετρελαμένοι από χαρά και ξεκούραστοι; Μπορούμε άραγε να ξεχάσουμε τόσο εύκολα τα άγχη, τις απώλειές μας, τις συγκρούσεις μας με τους άλλους, τους προβληματισμούς μας, τους φόβους μας; Ένα διάλειμμα από όλα αυτά είναι πάντα επιθυμητό και τρομερά ωφέλιμο για την ψυχική μας υγεία, ωστόσο δεν έχουμε κουμπί ξαφνικής διαγραφής των όσων μας συμβαίνουν. Κι όσον αφορά στη σωματική μας υγεία; Τα παραθεριστικά μέρη σήμερα είναι ατέλειωτοι παραλιακοί δρόμοι με ταβέρνες και μπαρ, όπου οι άνθρωποι τρώνε και πίνουν ακατάπαυστα για μέρες. Οι περισσότεροι επιστρέφουν μετανιωμένοι και αγχωμένοι επειδή δεν θα τους κάνουν τα φθινοπωρινά τους ρούχα ή επειδή οι τιμές στις εξετάσεις αίματος θα είναι τσιμπημένες. Αυτό θα μπορούσε άραγε να οριστεί ως αναζωογόνηση;
Υπάρχουν πάντα στιγμές του καλοκαιριού που αγαπώ και δεν μισώ τις διακοπές. Ωστόσο αναρωτιέμαι γιατί ένα σωρό ψυχαναγκασμοί πρέπει ξανά και ξανά και βιώνονται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από όλους μας στο όνομα αυτής της καλοκαιρινής ξεκούρασης και χαλάρωσης. Εδώ και αρκετά χρόνια ακούω όλο και περισσότερους να λένε πόσο μισούν το καλοκαίρι, ειδικά με τις τόσο υψηλές θερμοκρασίες.
Οπότε, δεν πειράζει, αν κάποιος δεν έζησε τις φετινές διακοπές όπως υπαγορεύουν τα πρότυπα μιας κοινωνίας που δεν συνειδητοποιεί πόσο αγχωμένη είναι. Δεν χρειάζεται να ζηλεύουμε, ούτε να νιώθουμε τύψεις αν είχαμε αυτό το καλοκαίρι συναισθήματα, όπως άγχος, θυμό, φόβο ή λύπη, αν υπήρχε έξαρση στα ψυχοσωματικά μας ή αν τρέμαμε για τον λογαριασμό της ΔΕΗ.
Η ηρεμία είναι κάτι που ξεκινά από μέσα μας. Όταν αποδεχτούμε πως είμαστε άνθρωποι και πως όλα τα συναισθήματα είναι ανθρώπινα, μπορεί με έκπληξη να συναντήσουμε στιγμές ομορφιάς και ηρεμίας το φθινόπωρο στη βεράντα ή ακούγοντας μια μπόρα. Ή κοιτάζοντας φευγαλέα από τα κάγκελα κάποια πρωτάκια που με τρομερό θάρρος πάνε στο σχολείο, ακόμη κι αν δεν ξέρουν τι τους περιμένει…