Συνέχεια του άρθρου O Μοναχός που έγινε CEO - Η αφορμή για την ιδέα
Όλος ο χώρος και ο τρόπος οργάνωσης σε προκαλούσε να παρατηρείς ακούραστα τα πάντα.
Μας έκαναν εντύπωση τα μεγάλα, ενιαία τραπέζια, τα λεγόμενα “μοναστηριακά”, στα οποία γευματίσαμε όλοι μαζί μέσα σε μία ατμόσφαιρα ταπεινότητας, σεμνότητας και σεβασμού στον χώρο και στη διαδικασία του δείπνου. Η αίσθηση της εγγύτητας και της οικειότητας με τους υπόλοιπους προσκυνητές έμοιαζε με συνθήκη άνευ όρων και προϋποθέσεων. Τελικά, ό,τι μας έκανε εντύπωση ως προς τη συμπεριφορά των ανθρώπων ήταν ό,τι λείπει από τις σύγχρονες σχέσεις προσωπικής και επαγγελματικής συνεργασίας.
Η διαδικασία του δείπνου θα μπορούσε να αποτελεί από μόνη της μάθημα συμπεριφοράς μεταξύ γνωστών, αγνώστων, συναδέλφων, εργαζομένων.
Μόλις προσέλθουν μοναχοί και προσκυνητές, ο τραπεζάρης- υπεύθυνος μοναχός για την τράπεζα, υποδεικνύει στους προσκυνητές που θα καθίσουν.
Ένας μοναχός αρχίζει να διαβάζει μια ιστορία ή ένα μέρος του ευαγγελίου. Κατά την διάρκεια του δείπνου εκπαιδεύεσαι και μαθαίνεις.
Ο συνολικός χρόνος διάρκειας του δείπνου είναι περίπου 10 λεπτά.
Με το πέρας του δείπνου, οι μοναχοί επιστρέφουν στα διακονήματά τους (εργασίες). Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι το δυναμικό της μονής που επισκεφθήκαμε ήταν συνολικά 55 μοναχοί μαζί με τους δόκιμους - υποψήφιους μοναχούς.
Εύλογα δημιουργείται το ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν 55 μοναχοί να φιλοξενούν και να σιτίζουν δεκάδες επισκέπτες καθημερινά, ενώ φροντίζουν παράλληλα για όλες τις υπόλοιπες εργασίες τους και όλα αυτά να τα διεκπεραιώνουν με ανεπιτήδευτα καλή διάθεση;
Το ερώτημα καταλήγει ρητορικό, αν σκεφτεί κανείς ότι η διαχείριση και οργάνωση όλων των μοναστηριακών λειτουργημάτων και υπηρεσιών γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε δεν παρατηρείται κανένα κενό ή παράλειψη στη διαχείριση και εξυπηρέτηση των πολυάριθμων επισκεπτών. Όλοι φαίνονται προσηλωμένοι στον στόχο τους. Δεν τους αποσπά τίποτα την προσοχή και η οργάνωσή τους θυμίζει τα στοιχεία μιας καλοκουρδισμένης μηχανής, μιας πειθαρχημένης κοινωνίας.
Συνεχίσαμε να απολαμβάνουμε τη μοναδικότητα του χώρου και αποφασίσαμε να ανακαλύψουμε τους χώρους του μοναστηριού εντός και εκτός της μονής.
Δεν είχαμε πολύ χρόνο μπροστά μας, καθώς με τη δύση του ηλίου οι πύλες του μοναστηριού έκλειναν και έπρεπε μέχρι εκείνη την ώρα όλοι οι επισκέπτες να είχαν προλάβει να επιστρέψουν. Υπάρχουν κανόνες που τηρούνται, όπως συμβαίνει εξάλλου σε κάθε οργανωμένη δομή.
Βγαίνοντας από τη μονή, εντυπωσιαστήκαμε βλέποντας πως όλη η πρωτογενής παραγωγή ήταν δική τους. Εκτάσεις με κάθε λογής καλλιέργειες ανθοφορούν και καρποφορούν χάρη στην αποκλειστική επιμέλεια των μοναχών, οι οποίοι ασχολούνται με τη φροντίδα της γης και των καρπών της αδιαφορώντας για τη σωματική καταπόνηση που μπορεί να προκαλεί η συστηματική ενασχόληση με τις γεωργικές εργασίες. Και όλα αυτά γίνονται με την άψογη συνεργασία όλων και την απόλυτη αφοσίωση στον κοινό στόχο.
Ποιος είναι όμως αυτός ο στόχος?
Να παράγουν επαρκή και αγνά υλικά, για να τραφούν οι ίδιοι και οι φιλοξενούμενοι. Τους βλέπεις να δουλεύουν σκληρά, με θέληση, πάθος και πίστη στο αποτέλεσμα.
Στόχος είναι η προσφορά στους συνανθρώπους και στο κοινό καλό.
Μέσα στην απόλυτη ησυχία του σούρουπου και μαγεμένοι από το χρώμα του ουρανού, καθίσαμε σ’ ένα πεζούλι για έναν σύντομο απολογισμό εντυπώσεων, μία πρώτη σιωπηλή περισυλλογή. Στη συντροφιά μας ήρθε και κάθισε και ο πνευματικός μου. Ήθελε να μας μιλήσει.
Ήταν από τις ωραιότερες στιγμές του ταξιδιού. Εμείς γεμάτοι απορίες και ο γέροντας γεμάτος πατρική αγάπη και υπομονή μας άκουγε προσεκτικά και απαντούσε με λόγια σοφίας σε όλα μας τα ερωτήματα.
Κάποια στιγμή κατά τις 10 το βράδυ μας άφησε ευγενικά, για να πάει να ξεκουραστεί, καθώς το ξύπνημα θα ήταν πολύ πρωινό, αφού στις 4 το πρωί θα ξεκινούσε η Θεία λειτουργία.
Μας ενημέρωσε ότι θα ήταν καλό να πηγαίναμε να την παρακολουθήσουμε, όμως άφησε την επιλογή και πάλι σ’ εμάς.
Σιγά-σιγά όλοι οι προσκυνητές αποσύρονταν για ύπνο. Αποφασίσαμε λοιπόν κι εμείς να πάμε στο δωμάτιό μας να αναπαυτούμε για όσες ώρες απέμεναν ως τη Θεία λειτουργία.
Τα χαράματα ξεκινήσαμε όλοι για την εκκλησία σε μία εμπειρία αποκαλυπτικής κατάνυξης και μυσταγωγίας.
Αυτό που σου κάνει εντύπωση είναι ότι στους χώρους αυτούς συναναστρέφεσαι ανθρώπους άγνωστους, με τους οποίους ωστόσο συνομιλείς με μια οικειότητα που θα δικαιολογούσε γνωριμία χρόνων, κάτι που ωστόσο δεν ισχύει. Ανταλλάσσεις εμπειρίες και σκέψεις σε ένα κλίμα απόλυτης εμπιστοσύνης, κατανόησης και σεβασμού και αυτό δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Η υποδειγματική στάση των μοναχών και η ενέργεια του χώρου σε μεταμορφώνει.
Άνθρωποι και περιβάλλον εργασίας-συνεργασίας:
Αυτό δεν είναι το δίπτυχο που επηρεάζει την παραγωγική συμπεριφορά των ανθρώπων σε μία εταιρεία και μία κοινωνία εν γένει;
O στόχος ενεργοποιεί το όραμα
Ήταν περίπου 9 το πρωί όταν τέλειωσε η Θεία λειτουργία και κατευθυνθήκαμε προς την Τράπεζα για το γεύμα (μεσημεριανό).
Συνειδητοποίησα εκεί ότι ανάμεσα στους επισκέπτες δεν υπήρχαν μόνο χριστιανοί ορθόδοξοι αλλά και επισκέπτες από άλλες θρησκείες και εθνικότητες. Ο σεβασμός των αλλόθρησκων επισκεπτών προς το Άγιο Όρος είναι θαυμαστός.
Η ώρα προσέλευσης στο γεύμα ή στο δείπνο τηρείται από όλους ευλαβικά. Σε περίπτωση που κάποιος αργήσει, δεν μπορεί να καθίσει στο τραπέζι. Οι κανόνες τηρούνται αδιακρίτως από όλους και αυτό καθιστά τη συνοχή της δομής ακόμη πιο ισχυρή.
Μόλις ολοκληρωθεί το γεύμα, οι μονάχοι και πάλι αποσύρονται διακριτικά για τα διακονήματά τους.
Αυτή η συμφιλιωμένη αλλά συνεπής σχέση με τον χρόνο θυμίζει τα περιοδικά διαλείμματα που σε μία επιχείρηση είναι απαραίτητα για τους εργαζόμενους, προκειμένου να διεκπεραιώνουν καλύτερα και πρόθυμα τα καθήκοντά τους.
Παρατηρούσαμε τους μοναχούς με πόση αφοσίωση ζύμωναν το ψωμί, έπλεναν τα λαχανικά, περιποιούνταν τους κοινόχρηστους χώρους ή καθάριζαν τα δωμάτια που θα υποδέχονταν τους νέους επισκέπτες. Όλοι υπηρετούσαν με πίστη και υψηλό αίσθημα ευθύνης τον κοινό σκοπό, που δεν ήταν άλλος από την καλύτερη δυνατή φιλοξενία των επισκεπτών.
Κάποια στιγμή συνάντησα στον διάδρομο τον πνευματικό μου και αρχίσαμε να μιλάμε. Από τα λεγόμενά του κατάλαβα ότι το διάστημα εκείνο έλειπε ο ηγούμενος από τη Μονή.
Αμέσως αναρωτήθηκα σιωπηλά πώς ήταν δυνατόν να λειτουργούν όλα με απόλυτη ακρίβεια και συνέπεια τη στιγμή που απουσίαζε “ο επικεφαλής”. Ο θαυμασμός μου για τη δομή και την οργάνωση που πρόδηλα φαινόταν μπροστά μου, ήταν η αρχή της δικής μου προσωπικής έρευνας για το μυστικό αυτής της επιτυχίας.
Θαυμασμός = η αρχή της γνώσης
Η δίψα μου για παρατήρηση και μάθηση μεγάλωνε προοδευτικά.
Βλέποντας στην πράξη το αποτέλεσμα της επιτυχημένης οργάνωσης μιας αυτοδιοίκητης μονάδας με τέτοια δυναμική, όπως το Άγιο Όρος, συνειδητοποιείς ότι η μελετημένη δομή και οργάνωση μιας ομάδας, μιας επιχείρησης, ενός οργανισμού, μιας κοινωνίας συνιστά αδιαπραγμάτευτη συνθήκη για την πρόοδο και την ευημερία της και συνεπώς πρέπει να αποτελεί τη μείζονα προτεραιότητά της σε μια εποχή υψηλών απαιτήσεων και πολυεπίπεδου ανταγωνισμού.
Οι συνιστώσες λοιπόν του όρου “Αθωνικό Management”, ενός Management που μετρά πάνω από 1000 χρόνια επιτυχημένης εφαρμογής, θα αναλυθούν στα επόμενα κεφάλαια του βιβλίου, αποκαλύπτοντας μέσα από τις απαραίτητες αναγωγές, τις εφαρμογές που μπορεί να έχει o συγκεκριμένος τύπος διαχείρισης των υλικών και άυλων πόρων μιας μονάδας σε μια σύγχρονη επιχείρηση.
Το Άγιο Όρος είναι ένα από τα πιο ισχυρά ονόματα (Brand Names) παγκοσμίως και ίσως το μακροβιότερο του κόσμου με αδιάλειπτη και εξελίξιμη παρουσία και εφαρμογή μέσα στον χρόνο.
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ο Μοναχός που έγινε CEO” - 1000 Χρόνια Αθωνικό Management