Με το βλέμμα στραμμένο στην Ουκρανία και τις δραματικές στιγμές που βιώνει εδώ και τρεις εβδομάδες, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης δείχνοντας ακόμη μία φορά καλά αντανακλαστικά, προσθέτει δύο έκτακτες προβολές στο πρόγραμμά του.
Την Πέμπτη 17 Μαρτίου, στις 12:00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, θα προβληθεί η ποιητική ταινία μυθοπλασίας «Toloka» του Μιχαήλ Ιλιένκο, με δωρεάν είσοδο για το κοινό.
Ο καταξιωμένος ουκρανός σκηνοθέτης, ο «Μίσα» για τους φίλους του, φυγαδεύτηκε από το Κίεβο πριν μερικές ημέρες, προκειμένου να ξεφύγει από τη φρίκη του πολέμου, και θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη -τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει φτάσει, σύμφωνα με πληροφορίες της HuffPost- για να προλογίσει την ταινία του και να απαντήσει στις ερωτήσεις του κοινού.
Η ταινία «Toloka» (2020) αντλεί έμπνευση από το ποίημα That Catherine’s hut is on the hill… (Εκείνη η καλύβα της Καταρίνα στον λόφο…) που έγραψε ο εθνικός ποιητής της Ουκρανίας, Τάρας Σεβτσένκο, και αποτελεί μια κινηματογραφική αλληγορία για τα δεινά, τις συμφορές και το πείσμα επιβίωσης που έχει επιδείξει ο ουκρανικός λαός, καθώς και μια συμπυκνωμένη καταγραφή της σύγχρονης ουκρανικής ιστορίας.
Στην προβολή θα παρευρεθεί και ο σκηνοθέτης Φώτος Λαμπρινός, επιστήθιος φίλος και συμφοιτητής του Μιχαήλ Ιλιένκο στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας κατά τη δεκαετία του ’60.
Η δεύτερη έκτακτη προβολή του Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 18 Μαρτίου, στις 12:00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, επίσης με δωρεάν είσοδο για το κοινό.
Ο Φώτος Λαμπρινός θα προλογίσει το ντοκιμαντέρ του, «Η Μεγάλη Ουτοπία» (2017), το οποίο επικεντρώνεται στην περίοδο 1917-1934 της σοβιετικής ιστορίας, φέρνοντας στο φως άγνωστες πτυχές της μεγαλύτερης ουτοπίας που γνώρισε η ανθρωπότητα τον 20ό αιώνα.
Ανάμεσά τους και ο Μεγάλος Λιμός του 1932 που επέβαλε το σταλινικό καθεστώς στην Ουκρανία, γνωστός και ως «Γολοντομόρ», που προκάλεσε τον βασανιστικό θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων. Μετά το τέλος και των δύο προβολών, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση των δημιουργών με το κοινό.
Λίγα λόγια για τις ταινίες
«Toloka»
Μιχαήλ Ιλιένκο
Ουκρανία, 2020
Το ποίημα του Τάρας Σεβτσένκο λειτουργεί ως παραβολή, διατρέχοντας την ιστορία της Ουκρανίας και αναπλάθοντας τα δραματικά, τραγικά και ηρωικά συμβάντα που συντάραξαν τη χώρα. Κάθε πρόκληση, κάθε συμφορά, κάθε καταστροφικό ιστορικό γεγονός αφήνει την Καταρίνα δίχως σπιτικό. Ωστόσο, είναι πεισματάρα και αρνείται να το βάλει κάτω -ακριβώς όπως η χώρα της και αμέτρητες γενιές Ουκρανών- αποφασίζοντας κάθε φορά να ξαναχτίσει το σπίτι της από την αρχή. Μια ονειρώδης περιπλάνηση, με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού, που χαρτογραφεί μια διαδρομή λύτρωσης για την κεντρική ηρωίδα, αντανακλώντας παράλληλα τον αγώνα επιβίωσης των Ουκρανών ανά τους αιώνες, όπως αποτυπώνεται στη λαϊκή παράδοση της Ουκρανίας.
«Η Μεγάλη Ουτοπία»
Φώτος Λαμπρινός
Ελλάδα-Ουκρανία, 2017
1917-2017: Ένας αιώνας από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Το μεγάλο όραμα που συνεπήρε εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλο τον πλανήτη, γέννησε μεγάλες ελπίδες, όνειρα, οράματα και μαζί εξεγέρσεις, πολέμους, καταστροφές, που σημάδεψαν ανεξίτηλα ολόκληρο τον εικοστό αιώνα. Έναν αιώνα που έζησε τη μεγαλύτερη ουτοπία που γέννησε ποτέ η ανθρωπότητα. Η ταινία αφηγείται την πρώτη κρίσιμη διαδρομή (1917-1934) αυτού του οράματος στη χώρα που γεννήθηκε, τη Σοβιετική Ένωση, ανατρέποντας πολλά από τα μέχρι σήμερα γνωστά στερεότυπα, ρίχνοντας φως σε δραματικά γεγονότα όπως ο Μεγάλος Λιμός που επέβαλε το σταλινικό καθεστώς στην Ουκρανία, γνωστός και ως «Γολοντομόρ».
Μη χάσετε επίσης: To σπαρακτικό ντοκιμαντέρ Σπίτι από θραύσματα (A House Made of Splinters) του Σάιμον Λέρενγκ Βίλμοντ, νικητή του Χρυσού Αλέξανδρου πριν τέσσερα χρόνια με το Μακρινό γάβγισμα των σκυλιών, που προβάλλεται την Τετάρτη 16 Μαρτίου, στις 19:30, στο Ολύμπιον. Το F@ck This Job της Βέρα Κριτσέφσκαγια, μια σοκαριστική ματιά στη λογοκρισία που έχει επιβάλει το ρωσικό καθεστώς, που προβάλλεται το Σάββατο 19 Μαρτίου, στις 20:00, στο Ολύμπιον. Τα Χαρακώματα (Trenches) του διάσημου γάλλου πολεμικού ανταποκριτή Λου Μπιρό μάς μεταφέρουν στην κόλαση της ανατολικής Ουκρανίας και προβάλλονται στη διαδικτυακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ μέχρι τη Δευτέρα 21 Μαρτίου.