Για να δυνάμεθα να καταλάβουμε πτυχές της σημερινής Τουρκίας θα πρέπει να εντρυφήσουμε στο ιστορικό παρελθόν της. Ένα βασικό ερώτημα αφορά το εξής:
Σε τι συνίστατο η συνάφεια (όχι ομοίωση) Κεμαλισμού - Φασισμού και ποιο το στρατηγικό αποτύπωμα αυτής της συνάφειας που επηρεάζει και την σημερινή πολιτική κατάσταση στην Τουρκία;
Αναφορικά με την συνάφεια Κεμαλισμού - Φασισμού ταυτίζονται στο ολοκληρωτικό πρόταγμα. Αρκεί κανείς να εντρυφήσει στην πρώιμη Κεμαλική περίοδο και στα 6 βέλη-αρχές (Alti Ok) του Κεμαλισμού:
1.Εθνικισμός
2.Ρεπουμπλικανισμός
3.Κορπορατισμός/ Κρατισμός ,
4.Ποπουλισμός /Σοσιαλισμός με Χαρισματική Ηγεσία,
5.Κοσμικισμός-Εκκοσμίκευση
6 Επαναστατισμός.
Η ολοκληρωτική παράδοση του Ατατούρκ με εξαίρεση τον Κοσμικισμό και τον Κορπορατισμό μετά την δεκαετία του 80 υιοθετήθηκε από το σύνολο του συντηρητικού τμήματος των τουρκικών ελίτ είτε αυτές ήταν κοσμικές είτε ισλαμικές.
Το καθεστώς Ερντογάν υιοθετεί επιλεκτικά κομμάτια του κεμαλικού ολοκληρωτικού προτύπου τα οποία σημειωτέον επηρέασαν έμμεσα και το πρότυπο οργάνωσης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Η 100ετής παρένθεση όπως την ονόμασε ο Νταβούτογλου λοιπόν θα κλείσει το 2023 με ένα νέο επιλεκτικό πρόταγμα με συγκεκριμένες ιστορικές αναφορές τόσο στην φιλοσοφία μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ όσο και στην Ατατουρκική Παράδοση.
Ορισμένα επιπρόσθετα στοιχεία προς επίρρωση των ανωτέρω και της υιοθέτησης του ισλαμο-φασιστικού προτύπου που χαρακτηρίζει τον Νεο-Οθωμανισμό.
Α) Η ερμηνεία των συνόρων στο Στρατηγικό Βάθος του Αχμέτ Νταβούτογλου προσιδιάζει στην αντίστοιχη ερμηνεία του Karl Haushofer στο έργο του Grenzen in ihren Geographischen und Politischen Bedeutung το 1927 που εργαλειοποιήθηκε από τους Ναζί.Ιδίως σε ότι αφορά την «σχετικότητα» της Μεθορίου.
Β) Η έμμεση διασύνδεση Ριζοσπαστικού Ισλάμ και Ολοκληρωτισμού στο ιστορικό της πλαίσιο που αφορά την αντανάκλαση του κεμαλικού ολοκληρωτισμού στην δημιουργία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας το 1928.Ο Hassan Banna επηρεάστηκε σαφώς από την ολοκληρωτική φιλοσοφία τόσο των Νεοτούρκων όσο κυρίως του «Κινήματος Αντίστασης» της Ανατολίας του Κεμάλ ως πρότυπο οργάνωσης.
Γ) Στα παραπάνω δύναται να προστεθεί και η διαρκώς αυξανόμενη τάση του Αντισημιτισμού ήδη εμφανής από το 2005. Το 2005 ο ”Αγών μου” έκανε ρεκόρ πωλήσεων στην Τουρκία και τον εξέδιδαν 10 εκδοτικοί οίκοι, γεγονός που επέφερε την παρέμβαση του Οίκου που διαχειρίζεται τα δικαιώματα του βιβλίου στην Βαυαρία το 2007.
Δ) Η συνάφεια (και όχι ομοίωση) Κεμαλισμού και Φασισμού αποτυπώνεται στο πεδίο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής την δεκαετία του 30 και στις εξαιρετικές διπλωματικές σχέσεις του πρώιμου νεωτερικού τουρκικού κράτους τόσο με το φασιστικό καθεστώς της Ιταλίας όσο και και με το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας.
Από κάτω η Cumhuriyet με τίτλο η Κεμαλιστική Τουρκία χαιρετίζει την Φασιστική Ιταλία ενόψει της επίσκεψης Ινονού στην Ρώμη το 1932