Είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι αδυνατούν να κοιμηθούν το βράδυ, έχουν απίστευτη ενέργεια και μένουν ξάγρυπνοι. Όταν όμως η μέρα ξημερώνει, τους βρίσκει να κοιμούνται δίπλα στην οθόνη του υπολογιστή.
«Ο ύπνος και η ύπαρξη ενός κανονικού κιρκάδιου συστήματος το οποίο έχει να κάνει με το εσωτερικό μας ρολόι, είναι απαραίτητα για την ψυχική, την σωματική και την γνωστική μας υγεία», δηλώνει η δρ. Άλισον Χάρβεϊ, καθηγήτρια ψυχολογίας.
Κοιμόμαστε όρθιοι την ημέρα αλλά δεν νυστάζουμε την νύχτα
«Αν κάποιος ξυπνάει συστηματικά κουρασμένος, θα πρέπει πρώτα να αρχίσει να παρακολουθεί το μοτίβο του ύπνου του, δηλαδή πότε πέφτει στο κρεβάτι, τι ώρα τον παίρνει ο ύπνος αλλά και πότε ξυπνάει», δηλώνει η δρ. Μισέλ Ντρερούπ, διευθύντρια στο Κέντρο Διαταραχών Ύπνου της Cleveland Clinic στο Οχάιο.
Πιθανώς, το πρόβλημα θα μπορούσε να είναι ότι ο κιρκάδιος ρυθμός έχει αλλάξει με αποτέλεσμα να παράγεται μελατονίνη πολύ αργότερα από την ώρα που πάμε για ύπνο. Εξαιτίας αυτού, η διαδικασία παραγωγής της μελατονίνης μπορεί να βρίσκεται ακόμη υπό διεργασία, προκαλώντας αδράνεια ύπνου, μια προσωρινή κατάσταση αδιαθεσίας κατά το ξύπνημα.
Ωστόσο, ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης χρειάζεται χρόνο για να ρυθμιστεί γι′ αυτό συνίσταται να πηγαίνουμε για ύπνο 15 έως 30 λεπτά νωρίτερα κάθε βράδυ μέχρι το σώμα μας να προσαρμοστεί στο πρόγραμμα που χρειαζόμαστε. Βέβαια, σε όλα αυτά συμβάλλουν η κατανάλωση της καφεΐνης, ο χρόνος που περνάμε στην οθόνη καθημερινά και κυρίως πριν πέσουμε για ύπνο τα οποία μπορούν να προκαλέσουν έντονο στρες.
Γι′ αυτό και χρειάζεται να χαλαρώνουμε χωρίς να χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικές συσκευές ή επιλέγοντας να χαμηλώσουμε τα φώτα μία με δύο ώρες πριν πάμε για ύπνο.
Παράλληλα, το πρωί μπορούμε να ακολουθούμε μία ρουτίνα η οποία βοηθά το σώμα και τον εγκέφαλο μας να ξυπνήσει. «Είναι σημαντικό να κάνουμε κάτι το οποίο συνάδει άμεσα με μία πρωινή συνήθεια, όπως είναι το πλύσιμο του προσώπου ή το βούρτσισμα των δοντιών», εξηγεί η Ντρερούπ.
Το φως του ήλιου επίσης βοηθά αποτελεσματικά ενώ η επιλογή κάποιου είδους άσκησης μέσα στην ημέρα μπορεί να κουράσει το σώμα μας και να μας βάλει για ύπνο πιο γρήγορα το βράδυ.
Άλλοι παράγοντες που πρέπει να έχουμε κατά νου
Με το να παρακολουθούμε την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου μας, μαθαίνοντας πότε αισθανόμαστε πραγματικά ξεκούραστοι, θα είναι ευκολότερο να αποκτήσουμε νέες συνήθειες ώστε να σηκωνόμαστε ευκολότερα από το κρεβάτι το πρωί.
Όσον αφορά το θέμα του μικρού υπνάκου ή «power nap», μπορεί να έχει αποδειχθεί ευεργετικός για την σωστή λειτουργία του εγκεφάλου αλλά αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι ο χρόνος που αφιερώνουμε. Εάν είναι μεγάλοι σε διάρκεια, μπορούν πολύ εύκολα να μας κρατήσουν ξάγρυπνους την νύχτα. Μία ενδεδειγμένη μεσημεριανή σιέστα διαρκεί από 20 έως και 30 λεπτά.
Επίσης, η πρωινή ζαλάδα αποτελεί ένα κοινό σύμπτωμα για εκείνους που πάσχουν από διαταραχές του ύπνου. Για την αντιμετώπιση της, ίσως είναι απαραίτητη κάποια επίσκεψη σε γιατρό. Μερικές φορές μάλιστα, τα φάρμακα που μας βοηθούν να κοιμηθούμε μπορεί να προκαλέσουν το φαινόμενο του «hangover» με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να σηκωθούμε από το κρεβάτι.
Παράλληλα, η ψυχική υγεία κατέχει ένα σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, άτομα με κατάθλιψη μπορεί να ξυπνήσουν στο μέσο της νύχτας μένοντας άυπνοι για ώρες.
Σε γενικές γραμμές, πρέπει να επιδιώκουμε να κοιμόμαστε όσο καλύτερα μπορούμε. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι το σώμα μας είναι ευέλικτο και δεδομένων των συνθηκών, τα ωράρια του ύπνου μας μπορούν να μεταβάλλονται.
Με πληροφορίες από CNN Health.