Ο Ρόλος της Ιαπωνίας στη Μέση Ανατολή

Η Ιαπωνία φαίνεται ότι επιθυμεί την εξομάλυνση των τεταμένων σχέσεων, αλλά και την αποκατάσταση της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή.
Xinhua News Agency via Getty Images

Οι επιθέσεις που σημειώθηκαν έναντι των δύο πετρελαιοφόρων στον Κόλπο του Ομάν τροφοδοτούν μια σειρά από εικασίες και γεννούν ερωτηματικά σχετικά με την έκβαση των Διεθνών και Οικονομικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.

Σε μια σύντομη περιγραφή του γεγονότος, παρατηρείται ότι το είδος της επίθεσης που δέχτηκαν το Ιαπωνικό και το Νορβηγικό τάνκερ, θυμίζει το σαμποτάζ που υπέστησαν 4 πετρελαιοφόρα ένα μήνα πριν στα Στενά του Hormuz, συνδυασμένα με μια επίθεση από μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε πετρελαϊκό σταθμό της Σαουδικής Αραβίας.

Όσον αφορά στο πρόσφατο περιστατικό που διεξήχθη, παρόλο που ακόμη διενεργούνται έρευνες για την εξεύρεση των πραγματικών ενόχων, οι ΗΠΑ από την πρώτη κιόλας στιγμή προέβησαν σε ανακοίνωση, κατηγορώντας ευθέως το Ιράν.

Από τη μεριά του, το Ιράν, αρνείται κάθε κατηγορία, θεωρώντας τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ως ένα μέσο υποδαύλισης των διπλωματικών σχέσεων του ίδιου.

Στο παρόν περιστατικό έρχεται να προστεθεί ένα επιπλέον κράτος, το οποίο συνδέεται τόσο με τις ΗΠΑ και το Ιράν, όσο και με την επίθεση αυτή καθ’ εαυτή. Το κράτος αυτό δεν είναι άλλο εκτός από την Ιαπωνία, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει εκφράσει άμεσα την επιθυμία της για την καθησύχαση των εντάσεων ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες χώρες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το μήνα Μάιο ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε επισκεφθεί την Ιαπωνία, ενώ ένα μήνα αργότερα ο Ιάπωνας Πρωθυπουργός πραγματοποίησε ο ίδιος επίσκεψη στο Ιράν, συνομιλώντας με Ανώτατους Αξιωματούχους της χώρας.

Η Ιαπωνία, παρόλο που μετά από την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν έχει σταματήσει να αγοράζει Ιρανικό πετρέλαιο, φαίνεται ότι επιθυμεί την εξομάλυνση των τεταμένων σχέσεων, αλλά και την αποκατάσταση της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή.

Ο βασικότερος λόγος που το Τόκιο αναλαμβάνει το ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν είναι διότι και το ίδιο επηρεάζεται από τις εξελίξεις που εκτυλίσσονται στην περιοχή.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Ιαπωνία είναι μια χώρα, στην οποία οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες είναι αντιστρόφως ανάλογες τόσο με την έκταση, όσο και με την ενεργειακή της επάρκεια. Αν και τα τελευταία χρόνια έχει επιχειρήσει να στραφεί στη ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εντούτοις είναι γεγονός ότι η εξάρτησή της σε πετρέλαιο από τη Σαουδική Αραβία είναι αξιοσημείωτη.

Παρά το γεγονός ότι και η Σαουδική Αραβία έχει εκφράσει εμπράκτως την επιθυμία να περιορίσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο, μέσω του Vision 2030, συμπεριλαμβάνοντας στα σχέδιά της και την Ιαπωνία, φαίνεται ότι η αγορά του πετρελαίου μέχρι στιγμής είναι ο τομέας που της αποφέρει τα μεγαλύτερα οφέλη.

Για την Σαουδική Αραβία, η Ιαπωνία είναι ένας από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς αγοραστές, ενώ αντίστροφα, για την Ιαπωνία, η Σαουδική Αραβία θεωρείται ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου.

Σε ένα ιδανικό διεθνές περιβάλλον, στο οποίο το Ιράν δεν θα ήταν οικονομικά και διπλωματικά αποκλεισμένο, η Ιαπωνία θα μπορούσε να βρει μια ιδιαιτέρως ελκυστική αγορά αλλά και μια επιπλέον εναλλακτική πηγή προμήθειας πετρελαίου.

Μέχρι στιγμής, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις σχέσεις της Ιαπωνίας με την Αμερική, αλλά και τις σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, καθίσταται απαγορευτικό για το κράτος της Ανατολής να αναπτύξει κάθε είδους σχέση με την Τεχεράνη, περιορίζοντας τις ενέργειές του στο να επιχειρεί προσπάθειες συμφιλίωσης.

Σε όλα αυτά τα γεγονότα έρχεται να προστεθεί και η επίθεση που υπέστη το ιαπωνικό τάνκερ, η οποία και ερμηνεύτηκε από την Αμερική ως πράξη που διεξήχθη από το Ιράν.

Κοινό αποτέλεσμα των επιθέσεων που έγιναν στα συγκεκριμένα πετρελαιοφόρα τον Μάιο και τον Ιούνιο, είναι ότι και τις δύο φορές προκλήθηκε αύξηση στην τιμή του πετρελαίου.

Σε ένα περιβάλλον όπου η διπλωματία έρχεται να εξυπηρετήσει τα οικονομικά συμφέροντα της κάθε χώρας, η Ιαπωνία, σκεπτόμενη την φύση των επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων, αναμειγνύεται με ουδετερότητα επί του θέματος με σκοπό να προωθήσει εμμέσως τις δικές της επιδιώξεις, αναλαμβάνοντας ασφαλώς και την ανάλογη ευθύνη των πράξεών της.

Είναι κατανοητό, ότι ο τρόπος που θα επιλέξει η κάθε Δύναμη να ερμηνεύσει τα παραπάνω γεγονότα, θα καθορίσει εν καιρώ και τον ρόλο που η καθεμία θα διαδραματίσει στο Διεθνές γίγνεσθαι.

Επομένως, το καίριο ερώτημα που τίθεται είναι, εάν οι επιθέσεις που γίνονται κατά των πετρελαιοφόρων εξακολουθήσουν να παρουσιάζουν την ίδια κλιμάκωση στο μέλλον, ή αντίθετα εάν επιχειρηθούν ενέργειες με μεγαλύτερη επικινδυνότητα και σοβαρότερες συνέπειες.

Δημοφιλή