Του Δημήτρη Κιρμικίρογλου - Τομεάρχη Ανθρώπινου Δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης της Νέας Δημοκρατίας.
Όταν το 1855 ο τότε Πρωθυπουργός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος έφερνε στη Βουλή νομοσχέδιο για την κατασκευή της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών-Πειραιά, διακήρυττε ότι κανείς δεν µπορεί να µείνει µακριά από τον σιδηρόδρομο, ”χωρίς κίνδυνο να καταδικαστεί στην υπανάπτυξη, μιας και δεν θα µπορέσει να παρακολουθήσει την εξέλιξη των άλλων λαών”. Πράγματι, η έλευση του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα θεωρήθηκε όχημα προόδου και εξευρωπαϊσμού.
Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη μας έδειξε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι στη χώρα μας, παρά την αλματώδη πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε πολλούς τομείς, παραμένουν παθογένειες που δεν ταιριάζουν σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Η τραγωδία των Τεμπών μας γέμισε θλίψη, απογοήτευση και οδύνη. Και έφερε στην επιφάνεια, πέρα από διαχρονικά πολιτικά λάθη και παραλείψεις, τα χρόνια ελλείμματα του ελληνικού κράτους.
Την επόμενη ημέρα, όσο δύσκολο κι αν φαντάζει μετά από ένα τέτοιο τραγικό δυστύχημα, η απογοήτευση και ο συλλογικός πόνος πρέπει να γίνουν κύμα ορμής ώστε να αλλάξουμε επιτέλους όλα αυτά που ξορκίζουμε εδώ και δεκαετίες.
Πρέπει να εργαστούμε, για να δημιουργήσουμε μια νέα Δημόσια Διοίκηση με τρία θεμελιώδη χαρακτηριστικά:
Πρώτον, Αξιοκρατία. Χρειάζεται αξιοκρατία παντού. Κόντρα στα πελατειακά δίκτυα, τις συντεχνίες και τις πατρωνίες. Με προσλήψεις αξιοκρατικές και σύγχρονα συστήματα εντοπισμού ταλέντων ανθρώπων καταρτισμένων στον αντικείμενο τους και ικανών να αναλαμβάνουν ευθύνες. Με ισχυρό ΑΣΕΠ, !αναβαθμισμένο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και στοχευμένη αξιοποίηση της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης. Με αδιάβλητες κρίσεις σε θέσεις ευθύνης που θα διενεργούνται εγκαίρως σε όλα τα επίπεδα (Γενικές Διευθύνσεις - Διευθύνσεις - Τμήματα). Με σύστημα κινητικότητας ίσων ευκαιριών και χωρίς ”παραθυράκια”.
Δεύτερον, Αξιολόγηση. Διαρκής αξιολόγηση ανθρώπων και διαδικασιών. Ώστε να τοποθετούνται οι κατάλληλοι στις κατάλληλες θέσεις. Να επιβραβεύεται η προσπάθεια και η απόδοση, αλλά και να προλαμβάνονται και να διορθώνονται λάθη. Να επιμορφώνονται οι υπάλληλοι και να επανεκπαιδεύονται σε νέα αντικείμενα. Χωρίς τιμωρητικά σύνδρομα αλλά και χωρίς ατιμωρησία. Με διάλογο και επικοινωνία, ώστε η αξιολόγηση να αποτελέσει τον καθρέφτη της δουλειάς τους και το μέσο της εξέλιξής τους.
Τρίτον, Αποτελεσματικότητα. Αποτελεσματικό κράτος σημαίνει κράτος χωρίς γραφειοκρατία, με ψηφιακές υπηρεσίες, ταχεία και εύκολη εξυπηρέτηση του πολίτη. Με σαφείς αρμοδιότητες (επιτελικές, υποστηρικτικές, ελεγκτικές και παροχής υπηρεσιών) που ανταποκρίνονται στην ελληνική πραγματικότητα. Με πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, στρατηγική λειτουργία και επιτελικά χαρακτηριστικά. Με κανόνες δικαίου και εγγυήσεις για τα δικαιώματα των πολιτών, με διαφάνεια και λογοδοσία. Μια Δημόσια Διοίκηση που σέβεται τον πολίτη και ανταποκρίνεται στον σύγχρονο, απαιτητικό ρόλο της.
Ενάμισης και πλέον αιώνας από την εισαγωγή του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα, το αίτημα για σύγχρονες υποδομές που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής παραμένει επίκαιρο. Προϋπόθεση για την ορθή λειτουργία τους είναι το αξιόπιστο κράτος.
Οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και οι πρωτοβουλίες του Υπουργού Εσωτερικών Μάκη Βορίδη για την αξιολόγηση, την στοχοθεσία και τις διεθνείς συνεργασίες είναι ενδεικτικές της πολιτικής βούλησης για τη δημιουργία μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης.
Είναι η στιγμή ωστόσο να προχωρήσουμε ακόμη πιο βαθιά, ώστε να απομονώσουμε νοοτροπίες του παρελθόντος, θύλακες αδράνειας και ανικανότητας που αμαυρώνουν το έργο που επιτελεί με ευσυνειδησία η πλειονότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Το χρωστάμε στις οικογένειες των θυμάτων, στους ίδιους τους υπαλλήλους, αλλά και σε όλους τους πολίτες που δικαίως απαιτούν μια κανονική, Ευρωπαϊκή Ελλάδα και μία άλλη Δημόσια Διοίκηση σύγχρονη, αποτελεσματική και ανθρωποκεντρική.