Έχω αναφερθεί προσφάτως αλλά και κατά το παρελθόν και συγκεκριμένα όταν ψηφίζονταν ο νόμος για την αναμόρφωση της Πολιτικής Προστασίας, για την προχειρότητα και βιασύνη του σχετικού εγχειρήματος και ειδικότερα για τη σπουδή των αρμοδίων στο να ισχύσει με τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεων ο σχετικός νόμος Ν. 4662/2020, πλην ορισμένων διατάξεων του ρητά προβλεπόμενων.
Ο κ. Πρωθυπουργός στο διάγγελμά του σχετικά με την λήψη μέτρων για τη θωράκιση της χώρας από την πανδημία, όπως ανακηρύχθηκε πλέον ο κορωνοϊός από τον ΠΟΥ, έπραξε το αυτονόητο. Δηλαδή ξετρύπωσε την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) έστω και αργά από το λήθαργο της αδράνειας που βρίσκονταν μέχρι σήμερα από τη βασική αποστολή της, που είναι κατά τον Ν. 4662/2020 και πιο συγκεκριμένα το άρθρο 29 παρ. 4, μεταξύ άλλων, ο συντονισμός των εμπλεκομένων φορέων σε όλες τις φάσεις του κύκλου καταστροφών και απειλών, όπως είναι στην προκειμένη περίπτωση η απειλή από τον κίνδυνο της ως άνω πανδημίας του κορωνοϊού και της ανέθεσε αυτόν τον συντονισμό της Κυβέρνησης, Αυτοδιοίκησης, Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας.
Όμως πέραν από το ορθό και αυτονόητο θεσμικά ρόλο της ΓΓΠΠ που της ανέθεσε ο κ. Πρωθυπουργός ανακύπτουν ιδιαίτερα σοβαρά νομικο-τεχνικά και ουσιαστικά ζητήματα, τα οποία εγείρουν ταυτόχρονα και αντίστοιχα ερωτήματα σχετικά με το πόσο έτοιμη και καλά οργανωμένη είναι η ΓΓΠΠ, ενόψει της πρόσφατης αναμόρφωσης της Πολιτικής Προστασίας, που ισχύει από 7 Φεβρουαρίου 2020, ημέρα δημοσίευσής του σχετικού νόμου Ν. 4662/2020 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, προκειμένου να αναλάβει και ανταποκριθεί αποτελεσματικά στον προεκτεθέντα θεσμικό και κατά νόμο ρόλο της. Πιο συγκεκριμένα ο ανωτέρω συντονισμός συνίσταται στην προετοιμασία του δυναμικού και των μέσων Πολιτικής Προστασίας της Χώρας για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων καταστροφών στο πλαίσιο του υφιστάμενου σχεδιασμού.
Ωστόσο για σχεδιασμό στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορεί να μιλάμε, αφού από το έτος 2002 που θεσπίστηκε το Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ», που εξακολουθεί να ισχύει δυνάμει του άρθρου 182 περίπτωση (δ) του Ν. 4662/2020, με το οποίο δεν έχει καταργηθεί η συγκεκριμένη διάταξη του άρθρου 17 του Ν. 3003/2020, μέχρι και σήμερα, δεν έχει εκπονηθεί από καμία Διοίκηση της ΓΓΠΠ Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Επιδημιών. Βέβαια ο Πρωθυπουργός παρά ταύτα δεν είναι ενημερωμένος για μια σειρά τεχνικο-νομικών προβλημάτων που ανακύπτουν από τη συγκεκριμένη αποστολή, τα οποία δημιουργούν εγγενή πλην όμως ιδιαίτερα σοβαρά ζητήματα στη λειτουργία της δράσης του συντονισμού.
Πιο συγκεκριμένα ο ανωτέρω συντονισμός της ΓΓΠΠ επιτυγχάνεται δια του προβλεπόμενου από το άρθρο 36 του Ν. 4662/2020 Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (ΕΣΚΕΔΙΚ), που αποτελεί κατά την παρ. 1 αυτού Ειδική Κεντρική Υπηρεσία του Πυροσβεστικού Σώματος και εποπτεύεται από τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας.
Το ΕΣΚΕΔΙΚ, έχει κατά την παρ. 2 (γ) του ιδίου ως άνω άρθρου, μεταξύ άλλων, τον επιχειρησιακό συντονισμό και τη συνεργασία όλων των συναρμόδιων Υπηρεσιών, στο πλαίσιο εφαρμογής του Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας. Βέβαια στη Μονάδα Επιστημονικής Υποστήριξης που προβλέπεται κατά την παρ. 6 του ιδίου ως άνω άρθρου και στελεχώνεται από εξειδικευμένο προσωπικό του ΠΣ και της ΓΓΠΠ, δεν προβλέπεται στη σύνθεσή του και επιδημιολόγος, που είναι απαραίτητος για τη διαχείριση της πανδημίας αυτής. Το ΕΣΚΕΔΙΚ ωστόσο δεν μπορεί να λειτουργήσει στη χρονική αυτή φάση γιατί, σύμφωνα με την παρ. 10 του ιδίου ως άνω άρθρου 36 προβλέπεται, ότι ο Κανονισμός Οργάνωσης και Λειτουργίας του θα εκδοθεί εντός (90) ημερών από τη δημοσίευση του Ν. 4662/2020, ήτοι από 7 Φεβρουαρίου 2020. Εξάλλου, κατά το άρθρο 182 περ. (α) του ως άνω νόμου το προισχύσαν αντίστοιχο νομικό πλαίσιο για το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) και ειδικότερα το Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΠΠ), που αποτελούσε μονάδα της δομικής διάρθρωσης του ΕΣΚΕ, δηλαδή το ΕΣΚΕ / ΚΕΠΠ έχει ήδη καταργηθεί και μάλιστα με την περίπτωση (ιβ) του άρθρου 182 καταργήθηκε ρητά και ο σχετικός Κανονισμός Οργάνωσης και Λειτουργίας του ΕΣΚΕ (Η υπ΄αρ. 29310 οικ. Φ. 109.1 /29.04.2014 Απόφαση Υπουργού Προστασίας του Πολίτη) και δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παρ. 15 και 16 του άρθρου 181 του Ν. 4662/2020. Και τούτο γιατί οι διατάξεις αυτές που ορίζουν ότι νόμοι και κανονιστικές πράξεις πριν την ισχύ του ως άνω νόμου αυτού εξακολουθούν να ισχύουν, αφορούν μόνον το Πυροσβεστικό Σώμα και όχι την ΓΓΠΠ και ως εκ τούτου δεν μπορεί να εφαρμοστεί ο ανωτέρω Κανονισμός ούτε του ΕΣΚΕ.
Κατόπιν λοιπόν των ανωτέρω αναλύσεων ανακύπτει ευθέως ζήτημα ποιο Επιχειρησιακό Κέντρο της ΓΓΠΠ θα λειτουργήσει στην προκειμένη περίπτωση για το συντονισμό των εμπλεκομένων δυνάμεων πολιτικής προστασίας: Το ΕΣΚΕΔΙΚ, που δεν έχει ακόμη συγκροτηθεί, αφού δεν έχει εκδοθεί ο Κανονισμός Οργάνωσης και Λειτουργίας, ή το ΕΣΚΕ, που έχει ήδη καταργηθεί με τον Ν. 4662/2020, όχι μόνον ως Υπηρεσία του ΠΣ αλλά ρητά και ο συγκεκριμένος Κανονισμός του; Επίσης, ο νεοπαγής Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, που συστάθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 4662/2020, καλύπτει ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης καταστροφών και απειλών και συνιστά το σύνολο των συντρεχουσών επιχειρησιακών και διοικητικών δομών και λειτουργιών της Πολιτικής Προστασίας. Ωστόσο από το άρθρο 11 του ιδίου ως άνω νόμου ορίζονται τα Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας. Πιο συγκεκριμένα τα εν λόγω όργανα διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
α) Το Συντονιστικό όργανο Πολιτικής Προστασίας,
β) Τα (13) Περιφερειακά Επιχειρησιακά Συντονιστικά Όργανα (ΠΕΣΟΠΠ) και
γ) Τα Τοπικά Επιχειρησιακά Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (ΤΕΣΟΠΠ) που προβλέπεται να λειτουργούν στους Δήμους.
Κανένα όμως από τα ανωτέρω συντονιστικά όργανα δεν μπορεί να λειτουργήσει σε αυτή τη χρονική φάση, γιατί δεν έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα οι οικείες κανονιστικές πράξεις με τις οποίες ορίζονται οργανωτικά, λειτουργικά και άλλα θέματα τεχνικού χαρακτήρα αυτών, έτσι ώστε να είναι λειτουργικά στην πράξη. Για το σκοπό αυτό και ύστερα από τα προαναφερόμενα προβλήματα τα οποία δεν επιτρέπουν ή επηρεάζουν αρνητικά την αποτελεσματική λειτουργία της ΓΓΠΠ στην αποστολή του συντονισμού της Κυβέρνησης, Αυτοδιοίκησης, Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας μια λύση μόνον υπάρχει προκειμένου να λυθούν όλα αυτά τα ζητήματα.
Ειδικότερα επιβάλλεται να προωθηθεί άμεσα νομοθετική ρύθμιση με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, με την οποία να ρυθμίζεται η αναστολή ισχύος των διατάξεων του Ν. 4662/2020, που αφορούν μόνον την αναμόρφωση της Πολιτικής Προστασίας για συγκεκριμένο διάστημα, λχ μέχρι τη λήξη της ερχόμενης αντιπυρικής περιόδου, έτσι ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα ο Εθνικός Μηχανισμός και εκδοθούν όλες οι αναγκαίες κανονιστικές πράξεις εφαρμογής του ως άνω νόμου με ταυτόχρονη επαναφορά σε ισχύ των διατάξεων του προισχύσαντος συστήματος Πολιτικής Προστασίας (Ν. 3013/2002, όπως αντικαταστάθηκαν με τον Ν. 4249/2014, και για όσο διάστημα θα ισχύει η ανωτέρω αναστολή, προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά και προς όφελος της Δημόσιας Υγείας ο προαναφερόμενος συντονισμός.