Με ιδιαίτερη ικανοποίηση μάθαμε πως έγινε δεκτή από την Ε.Ε. η προσφυγή της χώρας μας κατά της καταχώρισης στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Σημάτων από την Τουρκία του Αιγαίου Πελάγους ως Turkaegean, με συνέπεια τη διαγραφή του. Επίσης, η προσφυγή της χώρας μας κατά της παρόμοιας καταχώρισης στο Γραφείο Σημάτων των ΗΠΑ, μετά μάλιστα την απόφαση της Ε.Ε., που αποτελεί οιονεί δεδικασμένο, βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο.
Ίσως είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που κερδίζουμε σε διεθνή φόρα έναντι πρόκλησης της γείτονος Τουρκίας μια σημαντική νίκη σε σοβαρό θέμα, όπως ήταν η προκλητική καταχώριση εκ μέρους της στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Σημάτων του Αιγαίου Πελάγους ως τουρκικού. Η υπόθεση του Turkaegean, το παρασκήνιο, η σοβαρότητα της καταχώρισης αυτής -αν δεν ανατραπεί- και οι επιπτώσεις της αναπτύσσονται εκτεταμένα στο άρθρο μου της 3-7-2022 με τίτλο «Turkaegean». Η επιτυχής έκβαση της υπόθεσης αυτής οφείλεται στο ότι ο τότε Υπουργός Ανάπτυξης, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, τόλμησε να υποβάλει προσφυγή κατά της παραπάνω καταχώρισης, εξ ου και ο τίτλος του άρθρου.
Αντίθετα, όμως, σε πολλές προκλήσεις εκ μέρους της γείτονος και άλλων γειτονικών χωρών, λόγω πρόδηλης ατολμίας, που πολλά συστημικά ΜΜΕ παρουσίασαν σαν σώφρονα πολιτική, δεν απαντήσαμε στις προκλήσεις, ακόμα και με ανώδυνη προσφυγή σε διεθνή fora. Θα προσπαθήσω να απαριθμήσω, για λόγους ιστορικής μνήμης, τις σοβαρότατες σχετικά πρόσφατες προκλήσεις, με αρχή το casus belli αν επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στο Αιγαίο. Εμείς τρομάξαμε τόσο πολύ, που δεν τα επεκτείνουμε ούτε νότια της Κρήτης. Επίσης, αναλάβαμε να μην κάνουμε υποθαλάσσιες γεωτρήσεις ανατολικά της Θάσου, εξαιτίας της culpa του Α. Παπανδρέου, καθώς και το επεισόδιο των Ιμίων και το γκριζάρισμα της περιοχής. Έχουμε ακόμη να αντιμετωπίσουμε την προώθηση των παράνομα εισερχομένων στη χώρα μας μεταναστών, το τουρκολιβυκό σύμφωνο για τον καθορισμό ΑΟΖ -που αντιμετωπίσαμε μόνο με τη δήλωση ότι είναι μη νόμιμο, ενώ λειτούργησε κατά των θαλάσσιων ερευνών στην Κάσο-, τη «Γαλάζια Πατρίδα» της Τουρκίας με τον χάρτη της, που περιλαμβάνει το μισό Αιγαίο, την οποία έπρεπε να αντιμετωπίσουμε επιθετικά, και τις καθημερινές προκλήσεις με τις NAVTEX της Τουρκίας, την παράνομη αλιεία και τις απειλές «θα έρθουμε μια νύχτα».
Επιπλέον, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις των Σκοπίων, που δεν σέβονται τη Συνθήκη των Πρεσπών και επιμένουν να ονομάζονται μόνο Μακεδονία, καθώς και τις συνεχείς προκλήσεις και απειλές του Ράμα κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, ο πόλεμος σε διάφορες μορφές με τη γείτονα συνεχίζεται αμείωτος, με διαφορετικό μέτωπο κάθε φορά.
Κάποιες από τις παραπάνω προκλήσεις θα μπορούσαμε να τις είχαμε αντιμετωπίσει και αποτρέψει εγκαίρως, με τις κατάλληλες διπλωματικές και πολιτικές κινήσεις ή προσφυγές σε διεθνή fora, πριν δημιουργηθούν μη αναστρέψιμες καταστάσεις. Νομίζω, όμως, ότι υπάρχουν ακόμα νομικές και πολιτικές δυνατότητες να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά κάποιες από τις συνεχείς προκλήσεις των γειτόνων, αρκεί να αποβάλουμε το φοβικό σύνδρομο και να τολμήσουμε, γιατί θέλει «αρετή και τόλμη η ελευθερία» (Κάλβος).
Είναι επίσης γεγονός ότι έχουν γίνει και θετικά βήματα για την αντιμετώπιση διμερών διεθνών προβλημάτων, με κυριότερο την εισδοχή της χώρας μας και της Κύπρου στην Ε.Ε., που σημαίνει επέκταση του ευρωπαϊκού εδάφους. Επίσης, η παραχώρηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στις ΗΠΑ ενισχύει την άμυνα της Θράκης, η ένταση των εξοπλισμών των ενόπλων δυνάμεων -ιδίως της Αεροπορίας-, η προσέγγιση με κράτη που απειλούνται από τον επεκτατισμό της Τουρκίας και η δημιουργία αρραγούς εσωτερικού εθνικού μετώπου αποτελούν θετικές εξελίξεις. Σαφώς, τα πάντα εξαρτώνται από την επιλογή στις θέσεις ευθύνης των κατάλληλων προσώπων, που πρέπει να γίνεται με αξιοκρατικά και όχι πολιτικά κριτήρια.
***
Λέανδρος Τ. Ρακιντζής - Αρεοπαγίτης ε.τ.