«Ο τόπος του κάποτε - Ήρωες στα σκουπίδια»: Ένας κόσμος με πρώτη ύλη 150 σπάνια παιχνίδια

1930: Ναπολέων κοιμώμενος και η κόρη της Ζοζεφίνα με τα παιχνίδια της. (πορσελάνη) 1900 – 1910: Μολυβένιοι αξιωματικοί και ο Ναπολέων της εταιρείας παιχνιδιών VERTUNNI. 1930: Βιβλία: “Les pages de Napoleon” και το παραμύθι “Napoleon”.

Αποτυπώματα της παιδικής ηλικίας άλλων εποχών, μακριά από τις οθόνες και την ψηφιακή πραγματικότητα, όπως μολυβένια στρατιωτάκια και πορσελάνινες κούκλες, παλιά αναγνωστικά και προπολεμικές εκδόσεις των μυθιστορημάτων του Ιουλίου Βερν, φωτογραφίες και βινύλια, αποτελούν την πρώτη ύλη της νέας έκθεσης του Μιχάλη Μανουσάκη «Ο τόπος του κάποτε - Ήρωες στα σκουπίδια», η οποία παρουσιάζεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων.

Περισσότερα από 150 παιχνίδια της προσωπικής συλλογής του ομότιμου καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών που καλύπτουν ένα χρονικό εύρος από το 1821 έως το 1960 έχουν αντικαταστήσει τη ζωγραφική πράξη στη νέα αυτή έκθεση.

Διαφήμιση

1900 – 1910: Πορσελάνινες κούκλες της εταιρείας Armand Marseille. Η ανιδιοτελής αγάπη των κοριτσιών με τις υπάκουες φίλες τους και ο παράτολμος ανταγωνισμός της φιλαρέσκειάς τους.

Πρόκειται για παιχνίδια ιδιαιτέρως σπάνια, τα οποία ο Μιχάλης Μανουσάκης συγκεντρώνει τα τελευταία 25 χρόνια, με προέλευση από διαφορετικές γωνιές του πλανήτη και σε πολύ μεγάλο ποσοστό παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.

Ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης έκθεσης είναι ότι ο Χανιώτης ζωγράφος δεν παρουσιάζει τα παιχνίδια σε απλή παράταξη, αλλά τα αξιοποιεί ως πρώτη ύλη και δημιουργεί μικρές ή μεγαλύτερες εγκαταστάσεις καθεμία εκ των οποίων διηγείται και μια διαφορετική ιστορία. Και εν τέλει μας ταξιδεύει σε ένα χθες μακρινό - όπως τα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης - αλλά και σε ένα πιο πρόσφατο: εκείνο που μας έχουν περιγράψει οι γονείς και οι παππούδες μας, που βρήκαμε τυχαία σε σκονισμένα μπαούλα, που είδαμε σε παλιές φωτογραφίες και στα καρέ του ασπρόμαυρου ελληνικού κινηματογράφου.

1940, Ο ταχυδρόμος, Άμαξα ξύλινη με άλογα (ΕLASTOLINE): Ο ταχυδρόμος, ένας μικρός άτλαντας που κουβαλά σχεδόν όλο τον κόσμο, είτε με την τσάντα του, είτε με την άμαξά του.

Διαφήμιση

Μέσα από τρεις ενότητες, όσα και τα επίπεδα της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων, η έκθεση υπόσχεται να ξεδιπλώσει την ιστορία των παιδιών μέσα από την από το υλικό που είναι πλασμένα τα όνειρα τους.

Το πρώτο κεφάλαιο, στο ισόγειο, αναδεικνύει πτυχές της παιδικής ηλικίας μέσα από παιχνίδια, παλιά αναγνωστικά και εξωσχολικά βιβλία, φωτογραφίες και μια αναπαράσταση ενός αγορίστικου και ενός κοριτσίστικου παιδικού δωματίου.

Το δεύτερο, στον πρώτο όροφο του κτιρίου, δίνει έμφαση στο φωτογραφικό υλικό και το τρίτο αποτελεί έναν φόρο τιμής στην εποχή της Ελληνικής Επανάστασης και τον 19ο αι. καθώς μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μια έκδοση του 1821 με ποιήματα του λόρδου Βύρωνα, αλλά και τον μολυβένιο Ναπολέοντα με τους αξιωματικούς του (παραγωγής 1900-1910).

1950: Η πρώτη φάση για τους Εύζωνες του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη. Πρώτα σκάλιζε τους ήρωες του σε ξύλο, κατόπιν τους χύτευε σε καλούπι από γύψο, στη συνέχεια γέμιζε τα καλούπια με μπρούτζο ή μολύβι και τέλος τους ζωγράφιζε με λαμπερά χρώματα, έτσι όπως τους είχε στην καρδιά του.

1930 – 1960: Άγρια Δύση της γερμανικής εταιρείας ELASTOLINE. Ήμουν κι εγώ ένας από τους καουμπόηδες στη γειτονιά της Σπλάντζιας. Φανταζόμουν ότι φόραγα μπότες, πλατύ καπέλο με άστρο χρυσό και πιστόλια με καψούλια στη μέση, αν και το παντελόνι μου ήταν κοντό και τα παπούτσια μου συχνά είχαν τρύπιες σόλες. Από τον πετροπόλεμο με τους Ινδιάνους της διπλανής γειτονιάς, το Καστέλι, το σημάδι από την πέτρα στο κουρεμένο με την ψιλή μηχανή κεφάλι ξεχώριζε. Σήμερα μου κλείνει το μάτι, σαν τίποτα να μη συνέβη, μόνο η ισοπεδωτική αραίωση του τότε δασώδους τοπίου να υποκλίνεται στις μνήμες του.

Διαφήμιση

Είναι η τέταρτη κατά σειρά έκθεση που περιλαμβάνει παιχνίδια από την προσωπική συλλογή του Μιχάλη Μανουσάκη. Συνοδεύεται από δίγλωσσο (ελληνικά-αγγλικά) πλούσια εικονογραφημένο κατάλογο με κείμενα του παιδοψυχιάτρου Θανάση Χατζόπουλου, του δημοσιογράφου και μουσειολόγου Δημήτρη Τρίκα και του καλλιτέχνη, ο οποίος υπογράφει και την επιμέλεια της έκθεσης.