Εδώ και ένα μήνα ζούμε την πιο απρόβλεπτη περίοδο των ΗΠΑ, η οποία έρχεται κάθε τέσσερα (ή οχτώ) χρόνια. Αλλά αυτή τη φορά, η κουτσή πάπια είναι ξεχωριστή.
Περίοδο της κουτσής πάπιας ή αλλιώς προεδρία της κουτσής πάπιας (lame duck period or lame duck presidency) ονομάζουν οι Αμερικάνοι την αμήχανη και απρόβλεπτη περίοδο που μεσολαβεί από την ήττα ενός απερχόμενου προέδρου στις εκλογές που γίνονται πάντα Νοέμβρη μήνα, μέχρι την ανάληψη καθηκόντων από το νέο πρόεδρο που γίνεται τον Ιανουάριο του καινούργιου έτους.
Στο παρελθόν έχουν υπάρξει πολυτάραχοι περίοδοι κουτσής πάπιας όπως οι 146 μέρες που μεσολάβησαν από της εκλογές του Νοεμβρίου του 1932, όταν και ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Χέρμπερτ Χούβερ έχασε τις εκλογές από τον Δημοκρατικό Φραγκλίνο Ρούσβελτ, μέχρι τον Μάρτιο του 1933 όταν και ο τελευταίος αναγορεύτηκε επισήμως ως πρόεδρος των ΗΠΑ.
Στην πιο πρόσφατη ιστορία, ο Μπιλ Κλίντον είχε κατηγορηθεί για υιοθέτηση τακτικών που ανέδυαν ευνοϊκές πολιτικές χάρες προς στοχευμένα εμπλεκόμενα πρόσωπα λίγο πριν τελειώσει η προεδρική του θητεία.
Γενικά είναι μια περίοδος αστάθειας, αβεβαιότητας αλλά πάνω από όλα καχυποψίας. Αλλά η κουτσή πάπια των ημερών μας είναι μοναδική στο είδος της. Ας πάρουμε τα πράγματα απ΄ την αρχή.
Οι φετινές εκλογές στις ΗΠΑ δε συνάδουν επ΄ ουδενί με προγενέστερες. Κατά την ταλαίπωρη προεκλογική περίοδο, είδαμε δύο ηλικιωμένους υποψηφίους να διαπληκτίζονται εντόνως σαν παιδάκια, δίχως ίχνος σεβασμού στο διάλογο και στην ορθή επικοινωνία, σε ένα κωμικοτραγικό debate, στον απόηχο μιας πανδημίας που έχει ήδη κοστίσει στη χώρα πάνω από 280 χιλιάδες θανάτους και έχει καθιερώσει την ύφεση σε επίπεδα κραχ.
Όσο η μέρα των εκλογών πλησίαζε, είδαμε την πιο ακραία πολιτική πόλωση των τελευταίων δεκαετιών.
Είδαμε την εργαλειοποίηση της πανδημίας, της οικονομικής κρίσης, του ρατσισμού και των ατέρμονων κοινωνικών αναταραχών να ξεδιψά την αχαλίνωτη απληστία της πολιτικής σκοπιμότητας μιας χώρας η οποία - κακά τα ψέματα – έχει γεράσει περιμένοντας μια αλλαγή που δε θα έρθει ποτέ.
Αλλά ας μιλήσουμε λίγο για τον Τραμπ. Εξάλλου μετά από τόσο ντόρο στη φετινή εκλογική περίοδο, το αξίζει. Ο πρόεδρος αυτός αποτέλεσε το κερασάκι στην τούρτα μιας μακροχρόνιας και άκρως ενδιαφέρουσας - σχεδόν γοητευτικής - πορείας διαφορετικών προέδρων που κάθισαν σε αυτήν την καρέκλα και έγραψαν ιστορία. Άλλοτε αυτή η ιστορία γράφτηκε σε λευκές και άλλοτε σε μαύρες σελίδες της ανθρωπότητας.
Ο Τραμπ όμως κατάφερε κάτι που κανείς άλλος δεν κατόρθωσε σε αυτό το βαθμό. Κατάφερε να γελοιοποιήσει την πολιτική μετατρέποντας τη σε ένα ανεκδιήγητο σόου της δικής του αρεσκείας. Και σε αυτό οφείλουμε να του βγάλουμε όλοι το καπέλο. Κατόρθωσε να υποβαθμίσει τη νοημοσύνη μας σε τέτοιο βαθμό που στο τέλος ίσως και να το διασκεδάσαμε και λίγο.
Είναι ο άνθρωπος ο οποίος έφτασε την πολιτική επικοινωνία σε άλλο επίπεδο εξευτελισμού και έκδηλης δημόσιας έπαρσης. Ο άνθρωπος που από την πολύ κατάχρηση άλλαξε ετυμολογικά τον όρο fake news καθιστώντας τον συνώνυμο με οποιαδήποτε «αβάσιμη» - κατά τα λεγόμενα του - αντιπολιτευτική διαφωνία ή άβολων καταγγελιών προς το πρόσωπο του.
Είναι αυτός που τολμούσε να αμφισβητεί δημοσίως καταξιωμένους επιστήμονες, γιατρούς και ερευνητές όσον αφορά θέματα υγείας, οικονομίας και κοινωνίας, τονίζοντας ότι μόνο αυτός ξέρει πραγματικά να βρίσκει λύσεις στα προβλήματα της χώρας και κατ’ επέκταση του πλανήτη, και ότι όλοι οι υπόλοιποι έχουν βαλθεί να τον καταστρέψουν και να του πάρουν την ηγεσία.
Πολλοί πιστεύουν ότι ακόμα και η προσβολή του Τραμπ από τον ιό ήταν εσκεμμένη, σαν ένα καλοστημένο κόλπο που εν τέλει οδήγησε στην αλαζονική κορύφωση στην οποία ο πρόεδρος έβγαλε επιδεικτικά τη μάσκα μπροστά στις κάμερες πανηγυρίζοντας και υποσκάπτοντας για ακόμα μια φορά τα θεμέλια της συνετής σκέψης απέναντι σε μια πανδημία.
Ομως κούρασε. Και όταν κουράζεις ένα λαό έρχεται τάχιστα η ώρα που παίρνεις πόδι.
Και κάπως έτσι καταλήξαμε στην ήττα του πριν από ένα μήνα και στο λεγόμενο τρίτο ημίχρονο που ζούμε αυτόν τον καιρό. Στην κουτσή πάπια. Τις τελευταίες βδομάδες ο Τραμπ κάνει αυτό που περιμέναμε όλοι. Το μεγάλο φινάλε. Το ύστατο πολιτικό σόου γελοιοποίησης, υποβιβασμού της νοημοσύνης όλων των Αμερικανών και του πλανήτη ολάκερου, με επιθετικούς ισχυρισμούς, μηνύσεις και καταγγελίες κατά πάντων και επί παντός επιστητού. Καταγγελίες και αγωγές σε διάφορες πολιτείες για νοθεία στην καταμέτρηση ψήφων και για τάχα μεροληψία υπέρ των Δημοκρατικών από τα εκλογικά σώματα.
Σε ένα κράτος με βαθιές ρίζες ρατσισμού, με μάστιγα την εγκληματικότητα, με τις κοινωνικές και ταξικές ανισότητες να έχουν φτάσει στο ζενίθ, ο Τραμπ είναι (ακόμα) εδώ για να δώσει τη χαριστική βολή στην κουτσή πάπια. Να δηλητηριάσει την ίδια τη δημοκρατία όσο ακόμα προλαβαίνει.
Όσο περνούν οι μέρες η πολιτική αβεβαιότητα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη καθώς ο Τραμπ ετοιμάζεται να παίξει το τελευταίο χαρτί του, να πει την τελευταία του λέξη. Η μεταβατική αυτή περίοδος, μέχρι και τις αρχές του νέου έτους όταν και θα αναγκαστεί να αφήσει το Λευκό Οίκο, δε μοιάζει με καμία άλλη του παρελθόντος γιατί είναι απολύτως απρόβλεπτη και κάτω από την πίεση ειδικών υγειονομικών, κοινωνικών, και οικονομικών αναταραχών.
Αυτή είναι η ώρα να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Αν ο Τραμπισμός – παρά την φετινή ήττα του - βγει ξανά στην επιφάνεια μέσα από αυτήν την περίοδο κουτσής πάπιας, τότε θα δημιουργήσει μια νέα τάξη πολιτικών πραγμάτων. Και θα οδεύουμε πλέον προς μια εποχή εξ’ ολοκλήρου απολιτίκ.