Ο Γολιάθ της Βίβλου ίσως τελικά να μην ήταν ακριβώς «γίγαντας»

Η (πιθανή) πραγματικότητα γύρω από τις διαστάσεις της διάσημης βιβλικής φιγούρας.
ivan-96 via Getty Images

Ο Γολιάθ, ο «γίγαντας» που ηττήθηκε από τον Δαβίδ στην Παλαιά Διαθήκη, περιγράφεται ως ένας πολεμιστής με τρομακτικό, εξωπραγματικό ύψος- και έρευνες και μελέτες κατά καιρούς έχουν παρουσιάσει θεωρίες σχετικά με τη φύση και την καταγωγή του. Ωστόσο, σύμφωνα με νέα έρευνα, τα πράγματα ίσως να είναι ακόμα πιο διαφορετικά από ό,τι θα περίμενε κανείς, καθώς το ύψος που παρουσιάζεται στα αρχαία κείμενα ίσως αποτελεί στην πραγματικότητα μια μεταφορά, πίσω από την οποία κρύβονται όχι οι διαστάσεις ενός γιγαντόσωμου πολεμιστή, μα οι διαστάσεις των τειχών της πόλης του.

Όπως σημειώνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Live Science, οι ερευνητές δεν επιχειρούν να προβούν σε κάποια τοποθέτηση σχετικά με το αν η ιστορία είναι πραγματική ή όχι: «Το θέμα είναι η μέτρηση: Από πού προέρχεται, και πώς μπορεί να προέκυψε;» λέει ο Τζέφρι Τσάντγουϊκ, καθηγητής Αρχαιολογίας και Μελετών Εγγύς Ανατολής στο Πανεπιστήμιο Μπρίγκαμ Γιανγκ, στο πλαίσιο επιστημονικού άρθρου που παρουσίασε στην ετήσια συνδιάσκεψη της ASOR (American Schools of Oriental Research) που πραγματοποιήθηκε εξ αποστάσεως στις 19 Νοεμβρίου.

Κάποια αρχαία κείμενα λένε ότι ο Γολιάθ είχε ύψος «τεσσάρων πήχεων και μιας σπιθαμής», κάτι που, σύμφωνα με τον Τσάντγουϊκ, αντιστοιχεί σε 2,38 μέτρα. Άλλα κείμενα λένε ότι ήταν «έξι πήχεις και μια σπιθαμή», δηλαδή 3,46 μέτρα. Οι διαστάσεις αυτές, εάν ισχύουν στα αλήθεια, θα ήταν όντως εντυπωσιακές, καθώς ο ψηλότερος άνθρωπος που έχει καταγραφεί, ο Ρόμπερτ Γουάντλοου, είχε ύψος 2,72 μέτρα, σύμφωνα με το Guinness World Records. Ωστόσο το ποιες ακριβώς θα ήταν αυτές οι διαστάσεις σε σημερινές μονάδες μέτρησης αποτελεί ακόμα λόγο συζητήσεων μεταξύ μελετητών σήμερα, δεδομένου ότι οι μονάδες μέτρησης διέφεραν ανά τον αρχαίο κόσμο.

Sepia Times via Getty Images

Ο Τσάντγουϊκ έχει μελετήσει αρχαιολογικούς χώρους ανά το αρχαίο Ισραήλ, κάνοντας μετρήσεις σε διάφορα κτίσματα και καταγράφοντας κάποιες διαστάσεις που φαίνονται να συναντώνται συχνά. Η έρευνά του δείχνει πως ένας «πήχυς» στην περιοχή αυτή αντιστοιχούσε σε 54 εκατοστά, και μια «σπιθαμή» σε 22 εκατοστά.

Ο Τσάντγουϊκ συμμετέχει σε μια ομάδα που κάνει ανασκαφές στη Γκαθ (Τελ ες Σάφι), μια πόλη των Φιλισταίων όπου, σύμφωνα με τη Βίβλο, μεγάλωσε ο Γολιάθ. Πρόσφατα ανεσκάφη ένα αμυντικό τείχος στο βόρειο τμήμα της κάτω πόλης. Το τείχος αυτό είχε χτιστεί τον 10ο αιώνα πΧ, μια περίοδο κατά την οποία την πόλη έλεγχαν οι Φιλισταίοι και αποτελούσε πρωτεύουσά τους, όπως είπε ο ερευνητής στο Live Science. «Τα θεμέλια του πέτρινου τείχους είχαν διαστάσεις ακριβώς 2,38 μέτρων- τέσσερις πήχεις και μια σπιθαμή- στο πλάτος σε κάθε σημείο, στα 40 μέτρα της γραμμής του που αποκαλύφθηκαν από τις ανασκαφές μας» είπε ο Τσάντγουϊκ- σημειώνοντας πως το τείχος πιθανώς να είχε ύψος επτά μέτρων.

David kills Goliath (1 Samuel 17, 51). Wood engraving, published in 1886.
David kills Goliath (1 Samuel 17, 51). Wood engraving, published in 1886.
ZU_09 via Getty Images

Στο πλαίσιο της παρουσίασής του ο Τσάντγουϊκ παρουσιάζει τη θεωρία πως οι συγγραφείς της Βίβλου ίσως να πήραν τις διαστάσεις του Γολιάθ από το πλάτος του βορείου τείχους της κάτω πόλης της Γκαθ- υπογραμμίζοντας πως ο Γολιάθ είναι ο μόνος το ύψος του οποίου καταγράφεται σε μονάδες μέτρησης στη Βίβλο. Δεδομένου πως μάλλον οι συγγραφείς δεν είχαν πρόσβαση στο πτώμα του Γολιάθ, προκύπτει επίσης το ερώτημα από πού μπορεί να βρήκαν αυτές τις διαστάσεις.

Οπότε, εικάζει ο Τσάντγουϊκ, δεν είναι απίθανο οι συγγραφείς να έκαναν μια μεταφορά ως προς τον Φιλισταίο πολεμιστή, παρουσιάζοντάς τον ως συγκρίσιμο με τις διαστάσεις και τη δύναμη του τείχους της πρωτεύουσας των Φιλισταίων- κάτι που θα μπορούσε να διατηρηθεί ανά τους αιώνες και θα γινόταν αντιληπτό από αυτούς που γνώριζαν για τη Γκαθ.

Των εκσκαφών στη Γκαθ ηγείται ο Άρεν Μαέιρ, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν στο Ισραήλ.

Δημοφιλή