Η άποψη των παιδοψυχολόγων που είχαν την τύχη να γίνουν και γονείς έχει οπωσδήποτε ένα ειδικό βάρος σε σχέση με τις δικές μας «αυτοσχεδιαστικές» πρακτικές. Για αυτό κι εμείς στη HuffPost, τους ρωτήσαμε ποιες κοινές φράσεις αποφεύγουν να χρησιμοποιούν στις συζητήσεις ή ακόμη-ακόμη και στους διαπληκτισμούς με τα παιδιά τους.
Ας τις ανακαλύψουμε, καθώς η αποφυγή τους ενδέχεται να μας βοηθήσει να επικοινωνούμε καλύτερα και πιο ουσιαστικά στη σχέση γονέα-παιδιού, δηλαδή σε έναν από τους πιο σημαντικούς ρόλους της ζωής μας.
1. «Είμαι τρομερά απογοητευμένος/η από σένα»
Η παιδοψυχολόγος και σύμβουλος γονέων Αν Λουίζ Λοκάρτ αποφεύγει την εν λόγω έκφραση, καθώς ξυπνά στα παιδιά ένα είδος τελειομανίας, που στο μέλλον ενδέχεται να τα συντροφεύσει και σε άλλους τομείς της ζωής τους.
Ακόμη, ίσως τα μικρά μας θεωρήσουν πως δεν είναι η συμπεριφορά τους, αλλά πως είναι τα ίδια απογοητευτικά ως άτομα και ως υπάρξεις. Και κάτι τέτοιο ελλοχεύει ο κίνδυνος να πλήξει την αυτοπεποίθησή τους.
2. «Ηρέμησε»
Η κλινική ψυχολόγος Mάρθα Ντέιρος-Κολάντο, έχει διαπιστώσει πως όταν ένα παιδί είναι καταβεβλημένο και εκτός εαυτού, το να του πούμε να ηρεμήσει ενδέχεται να μας γυρίσει μπούμερανγκ.
«Δεν μπορούμε να καταπιέσουμε ένα συναίσθημα που ζητά απεγνωσμένα να εκτονωθεί. Η οποιαδήποτε προσπάθεια, θα το κάνει απλώς πιο έντονο», προειδοποιεί η Κολάντο.
Για αυτό τον λόγο η ειδικός συνιστά να αφήσουμε το μικρό μας να ξεσπάσει, ώστε στη συνέχεια, να ανακτήσει την ηρεμία του από μόνο του.
Με άλλα λόγια, δεν έχει νόημα να δίνουμε στα παιδιά οδηγίες διαχείρισης των συναισθημάτων τους. Μπορούμε όμως να τους προσφέρουμε μερικές τεχνικές οδηγίες χαλάρωσης.
«Οδηγίες όπως ”Κοίταξέ με, ας κάνουμε λίγες αναπνοές” ή ”Ας πάμε στο σημείο που συνηθίζουμε να χαλαρώνουμε” θα κάνουν το παιδί να αισθανθεί πως είμαστε πλάι του και σιγά-σιγά να ηρεμήσει», συνιστά η ειδικός.
3. «Πες το στη γλώσσα μας»
Συχνά χρησιμοποιούμε αυτή τη φράση προκειμένου να ενθαρρύνουμε το παιδί να εκφράσει λεκτικά τις επιθυμίες και τα συναισθήματά του, αντί να γκρινιάζει, να γρυλίζει ή να κάνει χειρονομίες. Κι όμως συχνά, το παιδί δεν έχει πρόσβαση στο κατάλληλο λεξιλόγιο, ώστε να εκφράσει επ΄ακριβώς τι του λείπει.
Σε αυτή την περίπτωση, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι μερικές υποθέσεις σχετικά με το τι μπορεί να χρειάζεται το παιδί. Μπορούμε να το ρωτήσουμε αν πεινάει ή αν κάτι το ενοχλεί. Με τον καιρό, το παιδί θα αποκτήσει τη δυνατότητα να εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα. Δεν χρειάζεται να το πιέσουμε.
4. «Είσαι τόσο τεμπέλης/α».
Όταν τα παιδιά δεν ολοκληρώνουν μια εργασία ή μια αγγαρεία, οι γονείς συχνά υποθέτουμε ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχουν την προθυμία να το κάνουν. Ωστόσο ενδέχεται ένα παιδί να μην έχει τις δεξιότητες για να φέρει εις πέρας μια υποχρεώση.
Αντί λοιπόν να τα αποκαλούμε «τεμπέληδες», ίσως έχει σημασία να τους υποδείξουμε πώς μπορούν να διεκπεραιώσουν τη συγκεκριμένη μικρο-αποστολή. Έτσι, ίσως ανακαλύψουμε τι τα εμπόδιζε όλη αυτή την ώρα και στη συνέχεια τα βοηθήσουμε να ξεπεράσουν το πρόβλημα μια για πάντα.
5. «Σταμάτα να κλαις»
Το να βλέπουμε το παιδί μας αναστατωμένο μας θλίβει και είναι λογικό να ευχόμαστε να περάσει σύντομα αυτή η καταιγίδα συναισθημάτων. Από την άλλη πλευρά, ίσως απλώς πιστεύουμε ότι αυτό για το οποίο κλαίει το παιδί μας «δεν αξίζει τον κόπο». Όμως αυτό συμβαίνει μόνο από τη δική μας, «ενήλικη» σκοπιά.
Ως γονείς, οφείλουμε να έχουμε κατά νου ότι η θλίψη, ο θυμός και η απογοήτευση είναι φυσιολογικά συναισθήματα και η λύτρωση που συνοδεύει το κλάμα είναι μια ανθρώπινη και υγιής αντίδραση.
Γιατί λοιπόν να στερήσουμε στα παιδιά μας την ευκαιρία να απελευθερωθούν από τον συναισθηματικό και σωματικό πόνο;
Όταν λοιπόν δούμε δάκρυα να εμφανίζονται, στο προσωπάκι του παιδιού, ας τα αποδεχθούμε, ας ακούσουμε προσεκτικά κι ας προσπαθήσουμε να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά με το παιδί.
Με αυτό τον τρόπο θα του δώσουμε να καταλάβει πως ότι κι αν του συμβεί εμείς θα είμαστε εκεί. Και αν αυτό δε λύνει το πρόβλημα στο 100%, σίγουρα υπόσχεται να απαλύνει την πληγή.
Άλλωστε, με το να εμποδίζουμε το παιδί να κλάψει ίσως το ενθραρρύνουμε να καταπιέζει τα συναισθήματα του και να μας κρύβει τα προβλήματά του.
6. «Θα έπρεπε να εκτιμάς όλα όσα κάνω για σένα»
Δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να εκβιάζουμε την ευγνωμοσύνη των παιδιών μας. Ακόμα κι αν δεν το εκφράζουν με λόγια, τα περισσότερα παιδιά, στην πραγματικότητα, εκτιμούν όλα όσα τους προσφέρουμε.
7. «Αυτό δεν είναι δική σου δουλειά»
Είναι απολύτως λογικό ένα παιδί να κάνει ερωτήσεις επάνω σε μια συζήτηση που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του. Αν λοιπόν επιθυμούμε τα παιδιά μας να μην παίρνουν μέρος στις κουβέντες των ενηλίκων, ίσως είναι καλύτερα αυτές οι συζητήσεις να μην γίνονται μπροστά τους.
8. «Επειδή το λέω εγώ»
Αυτή η συνηθισμένη έκφραση είναι τόσο εκνευριστική, που κάνει κάθε μας απόφαση να φαίνεται αυταρχική, δίχως κανένα ουσιαστικό νόημα. Είναι προτιμότερο όταν τα παιδιά μας ρωτούν τον λόγο που πράττουμε κάτι, να τους δίνουμε μια σαφή εξήγηση και αν δεν είμαστε έτοιμοι για κάτι τέτοιο, να τους εγγυηθούμε πως θα το κάνουμε στο άμεσο μέλλον.