Για «κράτος τρομοκράτη» κατηγόρησε η Ουκρανία τη Ρωσία, στον ΟΗΕ, μετά τους θανάτους αμάχων στα μαζικά πυραυλικά πλήγματα και τους βομβαρδισμούς εναντίον του Κιέβου και άλλων μεγάλων πόλεων.
Όλα τα μέλη του οργανισμού συμμετέχουν από χθες Δευτέρα στην έκτακτη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσής του για να συζητήσουν σχέδιο ψηφίσματος που καταδικάζει την προσάρτηση τεσσάρων ουκρανικών περιφερειών στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Με το σχέδιο ψηφίσματος αυτού, που ενδέχεται να τεθεί σε ψηφοφορία αύριο Τετάρτη, οι Δυτικοί ελπίζουν να δείξουν πως η Ρωσία του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν είναι απομονωμένη στη διεθνή σκηνή.
Ωστόσο ήταν τα χθεσινά πυραυλικά πλήγματα αυτά που κυριάρχησαν στη συζήτηση και οι δύο εμπόλεμες χώρες διασταύρωσαν τα ξίφη και στην αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης.
«Η Ρωσία απέδειξε για ακόμα μια φορά ότι είναι κράτος τρομοκράτης και χρειάζεται αποτροπή με τον πιο σθεναρό τρόπο», έκρινε ο ουκρανός πρεσβευτής στον ΟΗΕ, ο Σερχίι Κισλίτσα.
Ο ρώσος ομόλογός του Βασίλι Νεμπένζια αντιγύρισε χαρακτηρίζοντας το «καθεστώς» στο Κίεβο «την πιο σκανδαλώδη τρομοκρατική οργάνωση», δύο ημέρες μετά την έκρηξη, τη «δολιοφθορά» κατά τη Μόσχα, που προκάλεσε σοβαρή ζημιά στη ρωσική γέφυρα στην Κριμαία.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, «βαθιά σοκαρισμένος», στηλίτευσε τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, «νέα απαράδεκτη κλιμάκωση του πολέμου» στον οποίο οι άμαχοι «πληρώνουν το υψηλότερο τίμημα».
Ακόμη περισσότεροι θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στην Ουκρανία, προειδοποίησε χθες ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Φιλίπο Γκράντι μετά τους βομβαρδισμούς.
«Η φρίκη αυτού που έγινε σήμερα στην Ουκρανία (...) είναι ασυγχώρητη», υπογράμμισε ο ιταλός διπλωμάτης σε δημοσιογράφους. «Φοβάμαι πως τα γεγονότα των τελευταίων ωρών θα προκαλέσουν νέους εκτοπισμούς».
«Απόλυτη βαρβαρότητα»
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν καταδίκασε την «απόλυτη βαρβαρότητα» που προσάπτει στον ρώσο ομόλογό του, ενώ η ευρωπαϊκή διπλωματία επίσης κατήγγειλε τις «βάρβαρες επιθέσεις».
Οι ουκρανικές υπηρεσίες πρώτων βοηθειών είχαν δώσει προσωρινό απολογισμό που έκανε λόγο για 11 νεκρούς και 89 τραυματίες. Ο κ. Κισλίτσα μίλησε για 14 άμαχους νεκρούς και 97 τραυματίες.
Προτού εξαπολυθούν τα πυραυλικά πλήγματα σε αντίποινα για την έκρηξη στη γέφυρα της Κριμαίας, αυτό που επρόκειτο να μονοπωλήσει τη συζήτηση στη Γενική Συνέλευση ήταν η προσάρτηση τεσσάρων ουκρανικών περιφερειών. Στη ΓΣ το καθένα από τα 193 κράτη μέλη έχει απλά δικαίωμα ψήφου και καμία χώρα δεν έχει δικαίωμα να ασκήσει βέτο. Η Ρωσία εμπόδισε την υιοθέτηση ταυτόσημο κειμένου από το Συμβούλιο Ασφαλείας ασκώντας το δικαίωμα αρνησικυρίας της την 30ή Σεπτεμβρίου.
«Παράνομες» προσαρτήσεις
Το σχέδιο ψηφίσματος, που περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου, καταδικάζει τις «παράνομες» προσαρτήσεις των περιφερειών Ντανιέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα μετά τα «υποτιθέμενα δημοψηφίσματα», που όπως τονίζει δεν έχουν «καμία νομιμότητα» δυνάμει του διεθνούς δικαίου. Καλεί επίσης να μην αναγνωριστούν από κανέναν οι προσαρτήσεις και να αποσυρθούν αμέσως τα ρωσικά στρατεύματα από την Ουκρανία.
Σε επιστολή της προς όλα τα κράτη μέλη, η Ρωσία καταφέρθηκε εναντίον «των δυτικών αντιπροσωπειών», οι ενέργειες των οποίων «δεν έχουν καμία σχέση με την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου».
Τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης παρακώλυσε διένεξη επί της διαδικασίας μετά την προσπάθεια της Μόσχας να εξασφαλίσει, μάταια, ότι η ψηφοφορία θα γινόταν μυστικά, ασυνήθιστη διαδικασία που επί της αρχής συνήθως χρησιμοποιείται στις εκλογικές διαδικασίες, για παράδειγμα για την ανάδειξη μη μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
«Επικίνδυνη κλιμάκωση»
Ο Αντόνιο Γκουτέρες έχει επίσης στηλιτεύσει τις προσαρτήσεις των ουκρανικών περιφερειών: πρόκειται για κίνηση που «εμπαίζει τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Είναι επικίνδυνη εξέλιξη. Δεν έχει καμιά θέση στο σύγχρονο κόσμο. Δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή», τόνιζε την 29η Σεπτεμβρίου.
Οι δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα «αποδεικνύουν πως το ζήτημα δεν είναι διένεξη της Δύσης με τη Ρωσία», σχολίασε αμερικανός αξιωματούχος.
Στην ψηφοφορία στο ΣΑ, καμιά χώρα μέλος δεν πήρε το μέρος της Ρωσίας, όμως τέσσερις (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Γκαμπόν) απείχαν.
Αν και ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες δεν κρύβουν την οργή τους που η Δύση έχει αφιερώσει όλη την προσοχή της στην Ουκρανία, κάποιες μπορεί να συντονίσουν το βήμα μαζί της αυτή την εβδομάδα.
Θα θρυμματιστεί και πάλι η διεθνής κοινότητα;
Η ψηφοφορία θα δείξει τον βαθμό απομόνωσης της Ρωσίας. Οι προσπάθειες των υποστηρικτών του κειμένου να πείσουν χώρες που θα μπορούσαν να απέχουν έχουν ενταθεί.
Σε περιοδεία στην Αφρική, ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα είπε πως «καλεί την Αφρική να μην παραμείνει ουδέτερη» στην ψηφοφορία, σύμφωνα με ανακοίνωση της ουκρανικής πρεσβείας στο Ντακάρ.
«Θα είναι δύσκολο. Το ψήφισμα εναντίον της προσάρτησης της Κριμαίας το 2014 είχε εξασφαλίσει μια εκατοστή ψήφους. Νομίζω πως θα έχουμε περισσότερες αυτή τη φορά», είπε ευρωπαίος αξιωματούχος, που υπολογίζει πως θα είναι από 100 ως 140.
Τα δύο πρώτα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης εναντίον της ρωσικής εισβολής τον Μάρτιο είχαν εξασφαλίσει 141 και 140 ψήφους, είχαν καταψηφιστεί από πέντε κράτη μέλη (Ρωσία, Λευκορωσία, Συρία, Βόρεια Κορέα, Ερυθραία), οι αποχές ήταν αντίστοιχα 35 και 38.
Όμως στην τρίτη ψηφοφορία, στα τέλη Απριλίου, για την αποπομπή της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, η διεθνής ενότητα έναντι της Μόσχας φάνηκε να θρυμματίζεται, με πολύ περισσότερες αποχές (58) και ψήφους κατά (24), παρότι το κείμενο εγκρίθηκε από 93 χώρες.