1. Είναι άλλο να συμβαίνει εθνικός διχασμός για το εάν η Ελλάδα θα εκστρατεύσει εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο πλευρό της Αντάντ, ή αν θα επιμείνει στην ουδετερότητα, και άλλο να συμβαίνει για το πρωτάθλημα και την σύγκρουση Μαρινάκη-Σαββίδη. Άντε, το πρώτο, να το δεχθεί κανείς -παρ όλο που εν τέλει κόστισε στον ελληνισμό την Μικρασία, και την καταστροφή του 1922. Το δεύτερο;
2. «Δεν είναι μόνο για το ποδόσφαιρο». Λένε φίλοι και έχουν δίκιο. Ο αθηνοκεντρισμός, ωστόσο, δεν είναι μια σύγκρουση «βορρά-νότου», αλλά της υδροκέφαλης πρωτεύουσας με όλη την περιφέρεια του ελληνισμού (στην οποία πρέπει να εντάξουμε και την Κύπρο). Το ίδιο πληρώνει την ομφαλοσκόπηση των αθηναϊκών ελίτ, το Καστελόριζο, το Νευροκόπι, ή η Χίος που διαδήλωσε μάλιστα πρόσφατα καταγγέλοντας ότι το αθηνοκεντρικό κράτος έχει αφήσει με την αδιαφορία του να εξελιχθεί ((μαζί με την Μυτιλήνη και την Σάμο) σε ένα γιγάντιο χοτσποτ περιορισμένης κυριαρχίας.
Και στο κάτω κάτω, ο πληθυσμός της Αττικής ή της ίδιας της Αθήνας, δεν είναι ‘αθηνοκεντρικός‘, αθηνοκεντρικές είναι οι ελίτ της. Γι’ αυτό για παράδειγμα, στα πρόσφατα συλλαλητήρια ενάντια στη συμφωνία των Πρεσπών, ο λαός της Αθήνας ανταποκρίθηκε και με το παραπάνω. Άρα, είναι άλλο να μάχεται κανείς τον αθηνοκεντρισμό (που ’ναι σωστό και πρέπον), κι άλλο να τα βάζει κανείς συλλήβδην με το «Νότο».
3. Εθνική εξάρτηση και τοπικισμοί. Απ′ τους Πέρσες της αρχαιότητας, μέχρι τις μεγάλες δυνάμεις και την εμπλοκή τους στην Ελλάδα την επαύριον της επανάστασης, η ενίσχυση των τοπικιστικών ενδοελληνικών ανταγωνισμών υπήρξε ακρογονιαίος λίθος κάθε πολιτικής που επιδίωκε την εξάρτηση και τον έλεγχο των Ελλήνων. Τα πρώτα βήματα του ανεξάρτητου ελληνικού κρατιδίου, επισφραγίστηκαν με την δολοφονία του Καποδίστρια, του μόνου ανθρώπου που θα μπορούσε να επιτύχει την ενότητα του έθνους στα πρώτα του βήματα, μια ενότητα η οποία ματαιώθηκε σ′ ένα περιβάλλον τοπικισμών οι οποίοι δόλια υποδαυλίστηκαν από την ξένη εμπλοκή.
4. Στην εποχή που το Βυζάντιο άρχισε να παίρνει την κατιούσα, και το κεντρικό κράτος αποδυναμώνονταν, οι κατά τόπους Δυνατοί έβρισκαν το κενό, για να προωθήσουν τις δικές τους, φεουδαλικού τύπου ‘δυαδικές εξουσίες’.
Αυτό γίνεται και σήμερα. Το κράτος, η πολιτική τάξη, έχει αποδυναμωθεί εξαιρετικά σα συνέπεια της κρίσης που έπληξε την χώρα στην προηγούμενη δεκαετία. Ολιγάρχες του Πειραιά, ή της Θεσσαλονίκης ισχυροποιούνται σε αυτό το κενό και αμφισβητούν το μονοπώλιο της εξουσίας (ενίοτε, και της ένοπλης βίας), καταφέρνουν δε να επιβληθούν πάνω στον πολιτικό κόσμο ―γι′ αυτό αν είναι κανείς πολιτευτής Πειραιά τρέμει μήπως και ιδρώσει ο Μαρινάκης, και το ίδιο συμβαίνει με τον Σαββίδη στη Θεσσαλονίκη.
Αν ήταν έξυπνοι, Τσίπρας και Μητσοτάκης θα έκαναν συμμαχία ενάντια σε αυτήν την συνθήκη, γιατί στο τέλος-τέλος τους πλήττει αμφότερους ως ‘πολιτικούς’ (που είναι αναγκασμένοι να υποχωρούν μπροστά στην εξουσία αυτήν των ολιγαρχών, και να τους υποβάλλουν τα σέβη τους στις προεκλογικές περιόδους). Αλλά δυστυχώς, δεν έχουν συναίσθηση του πολιτικού κόσμου στο σύνολό του, ότι αντιπροσωπεύει έναν πόλο ισχύος μέσα στην ελληνική κοινωνία που ιδανικά θα μπορούσε να λειτουργήσει δημοκρατικά, με όρους κράτους δικαίου κ.ο.κ. (σε αντίθεση με τους ολιγάρχες που οι διαδικασίες με τις οποίες λαμβάνουν αποφάσεις δεν είναι καν δημόσιες). Κι αυτό γιατί πρόκειται για ένα πολιτικό προσωπικό, που διαμορφώθηκε μέσα στις τελευταίες δεκαετίες από ένα περιβάλλον νοσηρής κομματοκρατίας, και τυφλής πολιτικής έριδας.
5. Η υπέρβαση του αθηνοκεντρισμού, λοιπόν, είναι ένα εγχείρημα που έρχεται να αποτελέσει πρόκληση για όλες τις περιφέρειες της χώρας, σε βορρά και νότο, δύση και ανατολή. Και αν θα ήθελαν στην τοπική αυτοδιοίκηση, και ιδίως στην πανελλαδική ένωση των δήμων και των περιφερειών, να βρουν έναν γόνιμο ρόλο στα εθνικά πολιτικά πράγματα, πέραν του να γκρινιάζουν ως φτωχοί συγγενείς του εκάστοτε Υπουργού Εσωτερικών, θα ήταν να προετοιμάσουν ένα σχέδιο συνταγματικής μεταρρύθμισης που θα εξέφραζε αυτήν την ανάγκη, να πάψει η Ελλάδα να είναι υδροκέφαλη (και πολιτικά και διοικητικά) και να καταστεί πολυκεντρική. Ενδεχομένως ακόμα και με την προσθήκη ενός δεύτερου σώματος της νομοθετικής εξουσίας, που να λειτουργεί ως κοινοβούλιο των Δήμων της χώρας...