Ένας μηχανισμός του ΟΗΕ που έχει επιφορτιστεί να διεξαγάγει έρευνες για εγκλήματα πολέμου στη Συρία, καθώς και ακτιβιστές, έχουν συγκεντρώσει «τεράστιο όγκο συντριπτικών» μαρτυριών, εικόνων και βίντεο που τεκμηριώνουν φρικαλεότητες για τις οποίες ευθύνονται όλα τα μέρη στη σύρραξη, ανέφερε στην πρώτη του έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα.
Ο λεγόμενος «Διεθνής αμερόληπτος και ανεξάρτητος μηχανισμός αρωγής στην έρευνα και τη δίωξη προσώπων που ευθύνονται για τα σοβαρότερα εγκλήματα του διεθνούς δικαίου στη Συριακή Αραβική Δημοκρατία», του οποίου επικεφαλής έχει τεθεί η Γαλλίδα δικαστικός Κατρίν Μαρκί-Ουέλ, διευκρίνισε ότι διεξάγει προκαταρκτικές έρευνες για πολλές υποθέσεις και συνεργάζεται με δικαστικούς σε διάφορες χώρες που διενεργούν έρευνες για εγκλήματα πολέμου.
Ανάμεσα στις χώρες αυτές είναι κράτη της Ευρώπης, όπου δικαστήρια θα μπορούσαν να επικαλεστούν ότι έχουν παγκόσμια δικαιοδοσία και να προσαγάγουν υπόπτους.
Στο μέλλον κάποιο υπάρχον σώμα όπως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, ή κάποιο νέο σώμα, μπορεί εξάλλου να αναλάβει να δικάσει υπόπτους για εγκλήματα πολέμου στη Συρία, σημειώνεται στην πρώτη έκθεση του Μηχανισμού.
Η ομάδα ελπίζει να οριστικοποιήσει σύντομα μια συμφωνία με την Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ για τη Συρία ώστε να αποκτήσει πρόσβαση σε μαρτυρίες και στοιχεία που έχει συγκεντρώσει αυτό το διακριτό όργανο τα τελευταία έξι χρόνια, κατά την έκθεση.
Ο όγκος των «βίντεο, των εικόνων» και των άλλων τεκμηρίων που έχουν συγκεντρωθεί, ιδίως «χάρη στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης» είναι κάτι που «δεν έχει προηγούμενο σε οποιαδήποτε άλλη διαδικασία λογοδοσίας για εγκλήματα διεθνούς δικαίου μέχρι σήμερα», αναφέρει η έκθεση της ομάδας της Μαρκί-Ουέλ.
Προστίθεται ότι «δεν είναι δυνατόν να ασκηθούν διώξεις για όλα τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν, με δεδομένο τον πελώριο αριθμό τους».
Όμως πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα ασκηθούν με δίκαιο τρόπο διώξεις για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από όλα τα μέρη, ιδίως εγκλήματα σεξουαλικής φύσης ή εγκλήματα που συνδέονται με το φύλο, καθώς και εγκλήματα με θύματα παιδιά.
Ο Μηχανισμός επιδιώκει παράλληλα να αποκτήσει πρόσβαση σε στοιχεία για τη χρήση χημικών όπλων στη Συρία από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ).
Έκθεση της Επιτροπής Έρευνας του ΟΗΕ που δόθηκε στη δημοσιότητα τη 15η Μαρτίου κατηγόρησε άνδρες των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων και παραστρατιωτικούς ότι βίασαν γυναίκες και έκαναν σεξουαλικές επιθέσεις εναντίον γυναικών, κοριτσιών και ανδρών για να τιμωρήσουν κατοίκους κοινοτήτων που έλεγχαν δυνάμεις της αντιπολίτευσης, πράξεις που συνιστούν εγκλήματα πολέμου κι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Ακόμη, η Επιτροπή Έρευνας κατηγόρησε τις συριακές δυνάμεις και για άλλα πιθανά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ιδίως ομαδικές εκτελέσεις, καθώς και οργανώσεις ανταρτών για εγκλήματα του διεθνούς δικαίου, όπως ανθρωποκτονίες και βασανιστήρια.
Η ομάδα της Μαρκί-Ουέλ ανέφερε ότι οι προσπάθειές της θα συνεχιστούν ανεξαρτήτως του εάν υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία στη Συρία και βάσει της αρχής πως δεν μπορεί να αμνηστευθούν «εγκλήματα του διεθνούς δικαίου».
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)