Οσο περνούν οι μέρες το μυστήριο γύρω από την κατάσταση της υγείας του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιόννγκ Ούν, γιγαντώνεται αντί να ξεδιαλύνεται ενώ οι πρόσφατες αινιγματικές δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ θολώνουν ακόμη περισσότερο το τοπίο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος - από τους ελάχιστους ηγέτες παγκοσμίως που διατηρεί καλές σχέσεις με τον Βορειοκορεάτη δικτάτορα - δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι έχει «μια πολύ καλή εικόνα» για την κατάσταση του Κιμ ενώ στιγμές αργότερα αντέκρουσε τα ίδια του τα λεγόμενα υποστηρίζοντας ότι «κανείς δεν ξέρει πού είναι».
Συγκεκριμένα, ερωτηθείς για την κατάσταση του Κιμ τη Δευτέρα, ο Τραμπ είπε: «Δεν μπορώ να σας πω, ακριβώς - ναι, έχω μια πολύ καλή εικόνα, αλλά δεν μπορώ να μιλήσω τώρα. Απλώς του εύχομαι να είναι καλά».
Αλλά αργότερα στην ίδια συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε στους δημοσιογράφους, «Δεν είπε τίποτα το περασμένο Σάββατο. Κανείς δεν ξέρει πού είναι, οπότε προφανώς δεν θα μπορούσε να το πει o ίδιος».
Ο Τραμπ, προφανώς αναφερόταν στο μήνυμα του Κιμ προς τους εργαζομένους στη χώρα που δημοσιεύτηκε την Κυριακή στα μέσα ενημέρωσης της Βόρειας Κορέας.
Εξάλλου, την Δευτέρα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Β.Κορέας KCNA, δημοσίευσε επιστολή του Κιμ προς τον Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόζα, με την οποία του έδινε συγχαρητήρια για την Ημέρα Ελευθερίας.
Το μήνυμα χρονολογείτο στις 27 Απριλίου 2020, όμως μέχρι στιγμής δεν έχει επαληθευτεί η γνησιότητα της επιστολής.
Νωρίτερα, αξιωματούχοι της γειτονικής Νοτίου Κορέας, που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, είχαν υποβαθμίσει τις αμφιλεγόμενες πληροφορίες περί σοβαρής ασθένειας του Κιμ Γιονγκ Ουν - ή ακόμη και θανάτου του σύμφωνα με ορισμένα ΜΜΕ κυρίως στο Χονγκ Κονγκ - ενώ ενας σύμβουλος του Νοτιοκοεράτη προέδρου δήλωσε στο CNN ότι ο Κιμ είναι «ζωντανός και υγιής».
Οι φήμες δυναμώνουν, εντούτοις, εξαιτίας της εν γένει «κακής» ζωής του δικτάτορα, ο οποίος καπνίζει πολύ, είναι παχύσαρκος και φέρεται να μην ακολουθεί καθόλου υγιεινή διατροφή.
«Εξαφανισμένος» από τις 11 Απριλίου
Η τελευταία φορά που ο Κιμ εμφανίστηκε δημόσια ήταν στις 11 Απριλίου σε μια συνάντηση του πολιτικού κόμματος, σύμφωνα με το KCNA.
Από τότε, ο Κιμ παραμένει άφαντος και τα ερωτήματα σχετικά με την κατάστασή του εξακολουθούν να στροβιλίζονται.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ προειδοποιούν ότι η πρόσβασή τους στις πληροφορίες για την Βόρεια Κορέα είναι περιορισμένες. Οποιαδήποτε αξιολόγηση, λοιπόν, αναφορικά με την υγεία του ή άλλα ζητήματα που σχετίζονται με το απολυταρχικό καθεστώς μετριάζεται εξαιτίας αυτών των περιορισμών.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ έχουν λάβει αρκετά σοβαρές αναφορές για την υγεία του Κιμ και έτσι έχουν αναγκαστεί να απευθυνθούν σε εμπειρογνώμονες για την Βόρεια Κορέα - ιδιαίτερα σε εκείνους που έχουν μελετήσει το καθεστώς Κιμ - με σκοπό να είναι σε πλήρη ετοιμότητα για παν ενδεχόμενο.
Οι εμπειρογνώμονες, καθώς και νυν ή πρώην διπλωμάτες, σημειώνουν ότι όσο περισσότερο ο Κίμ παραμένει «εξαφανισμένος» τόσο το ζήτημα σχετικά με την υγεία του γίνεται πιο ανησυχητικό. Η Πιονγκγιάνγκ έχει κάθε κίνητρο να διαλύσει τις φήμες σχετικά με την ικανότητα του Κιμ να ηγηθεί και να το καταστήσει σαφές δημοσίως, τόσο για εσωτερική κατανάλωση όσο και για να στείλει ηχηρό μήνυμα σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν το κάνει - τουλάχιστον οχι πειστικά.
Φοβάται τον κορονοϊό;
Σύμφωνα με μια νέα θεωρία, ο Κιμ Γιονγκ Ουν ίσως να απουσίασε από τις δημόσιες τελετές για την επέτειο της γέννησης του παππού του και ιδρυτή του καθεστώτος της χώρας, Κιμ Ιλ Σουνγκ, στις 15 Απριλίου - γεγονός που πυροδότησε τις φήμες για την υγεία του - λόγω των ανησυχιών για τον κορονοϊό και όχι γιατί είναι άρρωστος.
Αυτό τουλάχιστον υποστήριξε την Δευτέρα ο Νοτιοκορεάτης υπουργός, αρμόδιος για τις υποθέσεις που σχετίζονται με τη Βόρεια Κορέα.
Νοτιοκορεάτες αξιωματούχοι τονίζουν ότι δεν έχουν εντοπιστεί ασυνήθιστες κινήσεις στη Βόρεια Κορέα και συμβουλεύουν να είναι κανείς επιφυλακτικός σε ό,τι αφορά τις αναφορές για πιθανή ασθένεια του Κιμ.
Η Βόρεια Κορέα έχει ανακοινώσει ότι δεν έχει επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορονοϊού, αλλά δεδομένου ότι η χώρα έχει λάβει πολύ αυστηρά μέτρα για να αποτρέψει μια επιδημία, η απουσία του Κιμ από δημόσιες τελετές δεν είναι ιδιαίτερα ασυνήθιστη, δήλωσε σε βουλευτές ο υπουργός Ενοποίησης Κιμ Γεόν-τσουλ, που επιβλέπει τις επαφές με τη Βόρεια Κορέα.
«Είναι αλήθεια ότι ποτέ δεν έχει χάσει την επέτειο για τη γέννηση του Κιμ Ιλ Σουνγκ από τότε που ανέλαβε την εξουσία, αλλά πολλές εκδηλώσεις της επετείου, μεταξύ των οποίων εορτασμοί και ένα επίσημο δείπνο, έχουν ματαιωθεί λόγω των ανησυχιών για τον κορονοϊό», δήλωσε ο Κιμ Γεόν-τσουλ στη Βουλή. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν τουλάχιστον δύο περιστάσεις από τα μέσα Ιανουαρίου κατά τις οποίες ο Κιμ Γιονγκ Ουν δεν είχε κάνει καμία δημόσια εμφάνιση για σχεδόν 20 ημέρες. «Δεν το θεωρώ αυτό ιδιαίτερα ασυνήθιστο δεδομένης της σημερινής κατάστασης (με τον κορονοϊό)».
Η Βόρεια Κορέα έχει ακυρώσει κάποιες μεγάλες εκδηλώσεις, ενώ έκλεισε τα σύνορα και επέβαλε καραντίνα σε μια προσπάθεια να αποτρέψει την εξάπλωση του κορονοϊού.
Ωστόσο, εάν ο Κιμ Γιονγκ Ουν κρύβεται λόγω των φόβων για την νόσο COVID-19, αυτό θα «καθιστούσε διάτρητη τη ρητορική των κρατικών μέσων ενημέρωσης περί τέλειας διαχείρισης αυτής της κρίσης», δήλωσε ο Τσαντ Ο’ Κάρολο, διευθύνων σύμβουλος του Korea Risk Group, που παρακολουθεί τη Βόρεια Κορέα. «Εάν προσπαθεί απλά να αποφύγει τη μόλυνση, θεωρητικά θα ήταν πολύ εύκολο να δημοσιευθούν φωτογραφίες ή βίντεο με έναν Κιμ που φαίνεται υγιής», δήλωσε.
Εξάλλου, το γεγονός ότι το προεδρικό του τρένο εθεάθη στο παραθαλάσσιο θέρετρο Ουονσόν ίσως υποδηλώνει ότι ο ίδιος μπορεί να είναι ή να βρέθηκε εκεί πρόσφατα. Η ίδια πηγή δήλωσε ότι, καθώς δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που να στηρίζουν ένα τέτοιο συμπέρασμα, οι αμερικανικές υπηρεσίες εξετάζουν ακόμα την πιθανότητα ο Κιμ να είναι ασθενής, ενδεχομένως και σοβαρά.
Η 38 North, μια ομάδα που εδρεύει στην Ουάσινγκτον και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στην Πιονγκγιάνγκ, ανακοίνωσε το Σάββατο ότι δορυφορικές φωτογραφίες της περασμένης εβδομάδας δείχνουν πως ένα ειδικό τρένο που πιθανότητα ανήκει στον Κιμ βρισκόταν στην Ουονσόν, γεγονός που στηρίζει τις αναφορές ότι ο Βορειοκορεάτης ηγέτης βρισκόταν στο θέρετρο αυτό.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με αναφορές ο πατέρας του, Κιμ Γιονγκ Ιλ, πέθανε σε αυτό το τρένο και η σορός του μεταφέρθηκε ακολούθως με αυτό.
Το «ιστορικό των εξαφανίσεων»
Αυτή, βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που ένας Βορειοκορεάτης ηγέτης «αγνοείται».
Ορισμένες απουσίες οφείλονταν σε πραγματικό πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένων θανάτων, ασθενειών ή «κάθαρσης». Αλλά συχνά οι υποτιθέμενες εξαφανίσεις έχουν δείξει ότι δεν είναι τίποτα περισσότερο από την μικρή πληροφόρηση (και περιέργεια) του πλανήτη σχετικά με αυτό το απομωνομένο - και οπλισμένο με πυρηνικά - έθνος.
Πριν από το θάνατό του ιδρυτή της χώρας, Κιμ Ιλ Σουνγκ, το 1994, αναμφισβήτητα δεν υπήρχε κανένα άτομο που να μισούσαν και να φοβόνταν περισσότερο οι Βορειοκορεάτες.
Οταν οι εφημερίδες της Νότιας Κορέας τον ανέφεραν ως νεκρό τον Νοέμβριο του 1986, το κοινό, τουλάχιστον για λίγες ώρες, συγκλονίστηκε με ευφορία, αλλά και πανικό για αστάθεια στα σύνορα.
Οι αναφορές άρχισαν να κυκλοφορούν στις 16 Νοεμβρίου και κορυφώθηκαν τα επόμενα 24ωρα όταν ρεπορτάζ εφημερίδων περιέγραφαν με λεπτομέρειες την «δολοφονία» του.
Λίγο αργόερα, όμως, εμφανίστηκε ολοζώντανος σε ένα αεροδρόμιο στην Πιονγκγιάνγκ, την πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας, για να χαιρετίσει την επίσκεψη μογγολικής αντιπροσωπείας.
Ο Κιμ Γιονγκ Ιλ, ο διάσημος πατέρας του σημερινού κυβερνήτη της χώρας, αποτέλεσε επίσης αντικείμενο αμέτρητων αναφορών και φήμων για τον θάνατό του.
Το 2004, μια τεράστια έκρηξη σε σιδηροδρομικό σταθμό της Βόρειας Κορέας, στα σύνορά της με την Κίνα, πυροδότησε φήμες για απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του, καθώς είχε περάσει από το εκείνο το σημείο ώρες νωρίτερα στο δρόμο της επιστροφής του από το Πεκίνο. Η σύγκρουση δύο αμαξοστοιχιών μεταφοράς καυσίμων φέρεται να σκότωσε και να τραυμάτισε χιλιάδες ανθρώπους, αλλά ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε η σύνδεση με το ταξίδι του ηγέτη.
Η κουβέντα για τον θάνατο του μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη το 2008 έγινε τόσο συχνή που ώθησε τον χρηματοοικονομικό ρυθμιστή της Νότιας Κορέας να διερευνήσει εάν οι φήμες διαδίδονταν σκόπιμα για τη χειραγώγηση των χρηματιστηρίων.
Οταν τελικά πέθανε τον Δεκέμβριο του 2011, μετά από χρόνια επιδεινούμενης υγείας και μειωμένων δημοσίων εμφανίσεων ο έξω κόσμος δεν είχε καμία ένδειξη έως ότου τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της χώρας το ανακοίνωσαν δύο ημέρες αργότερα.
Η κάποτε ισχυρή αδερφή του, Κιμ Κιονγκ Χούι είχε το δικό της μερίδιο στις πρόωρες αναφορές για το θάνατό της. Το CNN, τον Μάιο του 2015, επικαλέστηκε έναν αποστάτη του καθεστώτος της Βόρειας Κορέας για να αναφέρει ότι ο Κιμ Γιονγκ Ουν την είχε δηλητηριάσει μέχρι θανάτου. Η 73χρονη έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση μετά από περίπου έξι χρόνια τον περασμένο Ιανουάριο, καθισμένη κοντά στον ανιψιό της κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας.
Το 2014, ο ίδιος ο Κιμ «εξαφανίστηκε» από το κοινό για σχεδόν έξι εβδομάδες πριν εμφανιστεί ξανά με μπαστούνι. Το πρακτορείο κατασκοπείας της Νότιας Κορέας είπε ότι του είχε αφαιρεθεί μια κύστη από τον αστράγαλο.
Το 2016, τα μέσα ενημέρωσης της Νότιας Κορέας επικαλέστηκαν αξιωματούχους πληροφοριών σύμφωνα με τους οποίους ο Κιμ είχε εκτελέσει έναν πρώην στρατιωτικό αρχηγό για διαφθορά και άλλες κατηγορίες. Αλλά μήνες αργότερα, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Βόρειας Κορέας έδειξαν τον Ρι Γιονγκ Γκιλ ζωντανό και να υπηρετεί σε νέα ανώτερη θέση.
(Με πληροφορίες από CNN, Associated Press, ΑΠΕ)