Στο μεταίχμιο δύο περιόδων για τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, την Ικαρία και τη Σάμο, εκτυλίσσεται η νέα ιστορική μελέτη του κ. Χρυσόστομου Φουντούλη από τις εκδόσεις Χρονικό.
Το κύριο θέμα της είναι η προετοιμασία και η τελική εκδήλωση της επανάστασης στην Ικαρία την 17η Ιουλίου του 1912 που οδήγησε βραχυπρόθεσμα στην ανεξαρτησία της Ικαρίας καθώς και στην ένωση της νήσου με την Ελλάδα μετά το τέλος του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου λίγους μήνες μετά.
Κύριος οργανωτής της επανάστασης από την μεριά της ελληνικής κυβέρνησης ήταν ο Ίων Δραγούμης, διπλωμάτης του υπουργείου Εξωτερικών εκείνη την εποχή. Εκπρόσωπός του στο πεδίο δεν ήταν κάποιος ντόπιος Ικάριος όπως εύλογα θα περίμενε κανείς, αλλά ο Κύπριος φιλόλογος, νομικός και θεολόγος, Κωνσταντίνος Ι. Μυριανθόπουλος, ένας εμπνευσμένος πατριώτης που με τους λόγους του ενέπνευσε τον πατριωτισμό των ικάριων και τους οδήγησε στην εθνική τους χειραφέτηση.
Η μελέτη του κ. Φουντούλη παρακολουθεί την αλληλουχία των γεγονότων μέσα από τις επιστολές που αντάλλαξαν οι δύο «αιγαιομάχοι», τις οποίες για πρώτη φορά φέρνει στο φως της δημοσιότητας ο συγγραφέας.
Η εισαγωγή του βιβλίου είναι το Πέτρου Παπαπολυβίου, καθηγητή ιστορίας στο πανεπιστήμιο Κύπρου.
Το βιβλίο χωρίζεται σε πέντε μέρη και συγκεκριμένα:
Πρώτο μέρος: Η φιλία τοῦ Κωνσταντίνου ‘Ι. Μυριανθόπουλου μὲ τὸν ’Ιωάννη Μαλαχία, ὅπως προκύπτει ἀπὸ τὰ δύο πρῶτα ταξίδια τοῦ πρώτου “εἰς Ἴκαρον” καὶ τὴν ἐπιστροφή του στὴν Κύπρο.
Δεύτερο μέρος: Ἡ ἄλληλογραφία τοῦ Κωνσταντίνου Ἰ. Μυριανθόπουλουμὲ τὸν Ἴωνα Σ. Δραγούμη (Δεκέμβριος 1911-Σεπτέμβριος 1915)
Περιλαμβάνει τὴν ἀναφορά (πολεμικὴ ἀνταπόκριση) γιὰ τὰ γεγονότα ποὺ ἀκολούθησαν τὶς κρίσιμες δύο βδομάδες μετὰ τὴν ἐπανάσταση τῆς 17ης ’Ιουλίου 1912.
– Κωνσταντῖνος Μυριανθόπουλος – Ἴων Δραγούμης: τεκμήρια τῆς κοινῆς τους δράσης γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Ἰκαρίας | Νώντας Τσίγκας
Τρίτο μέρος: Η ἀφήγηση τῶν γεγονότων τῆς Επανάστασης ἀπὸ τὸν Ἠλία Γ.Φουντούλη (1900-1999), αὐτόπτη μάρτυρα ποὺ τότε ἦταν μόλις δωδεκαετής.
– ’Ολίγα περὶ προφορικῶν καὶ γραπτῶν ἀφηγήσεων | Θανάσης Γαλανάκης
Τέταρτο μέρος: Η τραγική ἱστορία τοῦ Φίλιππου Πυροβολικοῦ, Τσακουμάκου, ὅπως τὴ δημοσίευσε ὁ —καὶ κοινωνικὰ εὐαίσθητος— Κ. Ι. Μυριανθόπουλος, σὲ συνέχειες, στὴν ἐφημερίδα Κήρυξ ποὺ κυκλοφοροῦσε στὴν Κύπρο, καὶ τὸ πῶς αὐτὴ ἡ ἱστορία ἔφτασε στὶς μέρες μας μέσα ἀπὸ τὴν προφορικὴ παράδοση.
– Φυλακὲς στὸ φρούριο Παλαμηδίου | Μπάμπης Αντωνιάδης
Πέμπτο μέρος: Παράρτημα μὲ τοὺς προλόγους-ἐπιλόγους-περιεχόμενα ἀπὸ τοὺς δύο ἀνέκδοτους τόμους τῶν Ἰκαριακῶν ποὺ ἔγραψε ὁ Κωνσταντῖνος ’Ι. Μυριανθόπουλος τὸ 1937, ἐπὶ τῇ 25ετηρίδι ἀπὸ τὴν ἐπανάσταση.
’Αρχείων ἐγκώμιο | Σάκης Κουρουζίδης
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:
Ο Χρυσόστομος Φουντούλης, γεννήθηκε τὸ 1946 καὶ μεγάλωσε στὴν ’Ικαρία. Σπούδασε κτηνιατρικὴ στὴ Θεσσαλονίκη, (PhD) Πανεπιστημίο τοῦ Λονδίνου. Μετέφρασε καὶ ἐπιμελήθηκε το βιβλίο του Lester Brown Ὁ πλανήτης μας στὰ ὅριά του. Στα χρόνια της πανδημίας συμμετεῖχε στην ἔκδοση τοῦ βιβλίου τοῦ Δρ William Li Ἡ διατροφὴ ὡς ἀσπίδα ὑγείας, (εκδόσεις ΧΡΟΝΙΚΟ).
Τὰ τελευταῖα ἕξι χρόνια ἀσχολήθηκε μὲ τὴ συλλογὴ καὶ τὴ μελέτη τεκμηρίων σχετικῶν μὲ τὴν ἐπανάσταση τῆς’Ικαρίας τοῦ 1912.