Η πόλη της Μπερ Σέβα βρίσκεται στα νότια του Ισραήλ, μακριά από τους συνήθεις προορισμούς των επίσημων επισκέψεων ξένων διπλωματών, που κατά κανόνα πραγματοποιούνται στο Τελ Αβίβ και σπανιότερα στα Ιεροσόλυμα.
Με μικρή δόση υπερβολής, θα έλεγε κανείς ότι η συγκεκριμένη πόλη βρίσκεται σχεδόν ανάμεσα στη Δυτική Όχθη και στη λωρίδα της Γάζας, δηλαδή μια ανάσα από τις περιοχές όπου η ασφάλεια αποτελεί διαρκές ζητούμενο για τη χώρα.
Σε μία συνάντηση κορυφής, ακόμα και η επιλογή της τοποθεσίας έχει τη δική της σημασία. Η τριμερής συνάντηση των ηγετών Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ που έχει προγραμματιστεί για τις 19 Δεκεμβρίου στην Μπερ Σέβα, ωστόσο, θεωρείται ήδη πολύ σημαντική για πολύ περισσότερους λόγους.
Σε χρονική στιγμή καθοριστική για το εγχείρημα της άντλησης φυσικού αερίου από τον πυθμένα της κυπριακής ΑΟΖ, τα αμερικανικά, ισραηλινά, τουρκικά και αιγυπτιακά πλωτά γεωτρύπανα έχουν μετατρέψει εσχάτως σε «πιάτσα» τη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο.
Η τριμερής συνάντηση Τσίπρα, Αναστασιάδη, Νετανιάχου έχει εκ των προτέρων χαρακτηριστεί ως «απάντηση» στις επαναλαμβανόμενες - αν όχι κλιμακούμενες - φραστικές τουρκικές προκλήσεις, οι οποίες συνδυάζονται με στρατιωτική παρουσία και ρητές αμφισβητήσεις των δικαιωμάτων της Κύπρου στις θαλάσσιες ζώνες, μέσω πολιτικών δηλώσεων σε υψηλό επίπεδο.
Μία επιπλέον θέση στο τραπέζι;
Σύμφωνα με πληροφορίες από έγκυρες διπλωματικές πηγές, η Ουάσιγκτον παρακολουθεί στενά την προετοιμασία της τριμερούς συνάντησης κορυφής εδώ και πολλές εβδομάδες, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ένταση στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Το ενδιαφέρον αυτό πλέον μεταφράζεται και επικεντρώνεται σε ένα «αίτημα», το οποίο προωθείται αρμοδίως με αποδέκτες την Αθήνα, την Λευκωσία και το Τελ Αβίβ: η αμερικανική πλευρά επιθυμεί να λάβει μία θέση σε αυτό το τραπέζι, προκειμένου να συνεισφέρει σε σχέση με τα ζητήματα της ενέργειας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας (πεδίο όπου διακρίνεται το Ισραήλ).
Οι Αμερικανοί διαμηνύουν ότι δεν επιθυμούν να τεθούν επικεφαλής σε αυτό το σχήμα - άλλωστε δεν έχουν θέσει ζήτημα εκπροσώπησης σε επίπεδο κορυφής - αλλά θεωρούν ότι έχει μεγάλη σημασία να «χωρέσουν» στο τραπέζι.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως η Ουάσιγκτον βλέπει ως ενιαίο χώρο τη νοτιοανατολική Μεσόγειο, με χαρακτηριστικά που επιβάλουν από τη δική της πλευρά μία ολοκληρωμένη και συνολική πολιτική σε συνεννοήση με τους εταίρους της στην περιοχή.
13 Δεκεμβρίου ο «Στρατηγικός Διάλογος ΗΠΑ-Ελλάδας»
Μερικές ημέρες νωρίτερα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο θα υποδεχθεί τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο για να σηματοδοτήσουν την έναρξη του «Στρατηγικού Διαλόγου» των δύο χωρών σε υπουργικό επίπεδο στην Ουάσιγκτον.
Οι Αμερικανοί γνωρίζουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών, ωστόσο δηλώνουν ότι αντιλαμβάνονται τις ιδιαιτερότητες του ρόλου του και δηλώνουν απολύτως ικανοποιημένοι από την συμμετοχή Κατρούγκαλου.
Η υπόθεση του «Στρατηγικού Διαλόγου» φέρει (και) την προσωπική σφραγίδα του Αμερικανού Πρέσβη στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος μίλησε από νωρίς για την ανάγκη να μετουσιωθεί σε πράξεις, αντί των λόγων, η συνεργασία των δύο χωρών.
Σκοπιανό - επέκταση χωρικών υδάτων
Στον διάλογο υπό την προεδρία του Μάικ Πομπέο αναμένεται να εξεταστούν πτυχές της αμυντικής συνεργασίας (βλέπε και ΝΑΤΟ), η πορεία του σκοπιανού με την Ουάσιγκτον πεπεισμένη για την πρόθεση του Αλέξη Τσίπρα να ολοκληρώσει την συμφωνία με τον Ζόραν Ζάεφ, οι εξελίξεις στο παιχνίδι της ενέργειας και η εμπορική συνεργασία.
Ειδικότερα για το σκοπιανό, στο ερώτημα πότε θα εγκριθεί η συμφωνία από ελληνικής πλευράς, οι Αμερικανοί παραπέμπουν σταθερά στην ελληνική κυβέρνηση. Θεωρούν αποκλειστικής αρμοδιότητας της Αθήνας τα επόμενα βήματα, ενώ αποφεύγουν οποιαδήποτε σύνδεση με τις εκλογές που γνωρίζουν πως πλησιάζουν στη χώρα μας.
Σε σχέση με την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκάθαρα έλαβε θέση υπέρ του νόμιμου δικαιώματος της Αθήνας να προχωρήσει, ιδιαίτερα από τη στιγμή που έχει συμφωνήσει με την άμεσα ενδιαφερόμενη Ιταλία.
Το Αιγαίο, πάντως, αντιμετωπίζεται ως εντελώς διαφορετική περίπτωση, με δεδομένες τις τουρκικές αιτιάσεις.
Άλλο Σκόπια, άλλο Κύπρος
Η αμερικανική πλευρά παρακολουθεί από κοντά και τις εξελίξεις στην Κύπρο, διαπιστώνοντας προφανείς και μεγάλες διαφορές σε σύγκριση με την πΓΔΜ.
Η κυριότερη από αυτές σχετίζεται με την θετική πολιτική βούληση που διαπιστώθηκε από μέρους Τσίπρα και Ζάεφ, σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα που προκύπτει στο κυπριακό.
Στην Ούασιγκτον δεν δείχνουν ενθουσιασμένοι με την προσέγγιση του Νίκου Αναστασιάδη, ενώ είναι γνωστές τοις πάσι οι δυσκολίες στην συνεννόηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, ακόμα και σε μικρότερης σημασίας ζητήματα.
Ένα νέο στοιχείο είναι η έλευση νέου Αμερικανού Πρέσβη στην Κύπρο μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες. Η Ουάσιγκτον «δείχνει» το παράδειγμα της πΓΔΜ, επικαλούμενη την προοπτική επίλυσης μίας μακροχρόνιας διαφωνίας, ωστόσο γνωρίζει πως η Κύπρος είναι μία πολύ-πολύ δυσκολότερη υπόθεση.