Οι άγνωστες τσιγγάνικες ρίζες του Τσάρλι Τσάπλιν

Όσα αποκαλύπτει η εγγονή του Κάρμεν στην ταινία «Τσάρλι Τσάπλιν: Το πνεύμα του Σαρλό» που θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Ο Τσάρλι Τσάπλιν (1889-1977) στη διάσημη σκηνή από την ταινία «Ο χρυσοθήρας», όπου τρώει την μπότα του. (Photo by: Universal History Archive/UIG via Getty images)
Ο Τσάρλι Τσάπλιν (1889-1977) στη διάσημη σκηνή από την ταινία «Ο χρυσοθήρας», όπου τρώει την μπότα του. (Photo by: Universal History Archive/UIG via Getty images)
Universal History Archive via Getty Images

«Όταν ο παππούς μου δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του το 1964, έλαβε ένα γράμμα από έναν Άγγλο τσιγγάνο, ονόματι Jack Hill. Ο Τζακ Χιλ ισχυριζόταν ότι ο Τσάρλι δεν γεννήθηκε στο Λονδίνο, αλλά στο καραβάνι της Τσιγγάνας βασίλισσας στο ‘Black Patch’ κοντά στο Μπέρμιγχαμ… […] Ο Τσάπλιν ήταν πολύ περήφανος για την τσιγγάνικη κληρονομιά του και μιλούσε στα παιδιά του γι’ αυτή την καταγωγή, αλλά ποτέ με λεπτομέρειες. Όταν ο πατέρας μου Μάικλ έπεσε πάνω στο γράμμα του Τζακ Χιλ άρχισε να τον ιντριγκάρει έντονα. Την αρχική ιδέα να ερευνήσουμε την ιστορία είχε η αδελφή μου Ντολόρες κι εγώ δεν μπόρεσα να αντισταθώ».

Η ηθοποιός Κάρμεν Τσάπλιν, εγγονή του Τσάρλι Τσάπλιν και δισέγγονη του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα Ευγένιου Ο’Νιλ, υπογράφει στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, το ντοκιμαντέρ «Τσάρλι Τσάπλιν: Το πνεύμα του Σαρλό», που αποκαλύπτει τις ως επί το πλείστον άγνωστες Ρομά ρίζες της οικογένειας.

Στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ «Τσάρλι Τσάπλιν: Το πνεύμα του Σαρλό».
Στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ «Τσάρλι Τσάπλιν: Το πνεύμα του Σαρλό».

Το διαφορετικό αυτό πορτρέτο, που θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (Ανοιχτοί Ορίζοντες) προσφέρει μια νέα εικόνα για τον άνθρωπο και τον χαρισματικό, πρωτοπόρο καλλιτέχνη, αναδεικνύοντας την αληθινή έμπνευση πίσω από τον εμβληματικό, κωμικοτραγικό χαρακτήρα του άνεργου, περιπλανώμενου Σαρλό.

Μέσα από αδημοσίευτα οικογενειακά αρχεία, αποκλειστικές συνεντεύξεις με μέλη της οικογένειας Τσάπλιν, αποσπάσματα από τις ταινίες του, αλλά και με τη συμμετοχή διακεκριμένων Ρομά καλλιτεχνών όπως οι Τόνι Γκάτλιφ, Στόχελο Ρόζενμπεργκ, Λίτα Καμπεγιούτ και Farruquito, το ντοκιμαντέρ, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν όπου και απέσπασε το βραβείο καλύτερης βασκικής ταινίας, ζωντανεύει την κουλτούρα που διαμόρφωσε τον Τσάπλιν και την τέχνη του.

Η Κάρμεν Τσάπλιν στα Βραβεία Lumiere, 18 Οκτωβρίου 2024, Λιόν, Γαλλία. (Photo by Pascal Le Segretain/Getty Images)
Η Κάρμεν Τσάπλιν στα Βραβεία Lumiere, 18 Οκτωβρίου 2024, Λιόν, Γαλλία. (Photo by Pascal Le Segretain/Getty Images)
Pascal Le Segretain via Getty Images

«Ο θρυλικός χαρακτήρας του παππού μου [Σαρλό/ The Tramp), ήταν ένας φάρος ελπίδας και φωτός σε έναν πολλές φορές σκοτεινό κόσμο. Ο ίδιος ο Τσάρλι ζούσε με μια ανεπανάληπτη ζωντάνια που γοήτευε ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα και ενέπνευσε τα παιδιά του να ενστερνιστούν το πάθος και τη δημιουργική ελευθερία», λέει η Κάρμεν Τσάπλιν.

«Με την πρόσφατη έρευνα του πατέρα μου Μάικλ, φέραμε στο φως τις απίστευτες και ελάχιστα γνωστές οικογενειακές ρίζες Ρομά και ανακαλύψαμε πώς αυτή η κληρονομιά διαπότισε τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε ο Τσάρλι, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός οικογενειακού δέντρου γεμάτο καλλιτέχνες.

Η ιστορία του Τσάπλιν έχει ειπωθεί πολλές φορές. Συνυπογράφοντας το σενάριο με τους Ashim Bhalla, Isaki Lacuesta και Amaia Remirez, αισθάνθηκα την ανάγκη να την προσεγγίσω από μια προσωπική οπτική γωνία, μέσα από το βλέμμα του πατέρα μου. Αποκαλύπτοντας την ιστορία της γενεαλογικής μας γραμμής και ερευνώντας τα αρχεία, δίνουμε μια αφήγηση για την οικογένεια και την κληρονομιά, μια γιορτή της παράδοσης των Τσιγγάνων/ Ρομά/ Ταξιδευτών, η οποία προσφέρει στο κοινό μια νέα εικόνα για τον Τσάπλιν ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνη. Παρά το γεγονός ότι ιστορικά ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας, οι Ρομά είναι ελεύθεροι με τρόπους που οι περισσότεροι από εμάς δεν είναι. Ο Τσάρλι ταυτίστηκε έντονα με την ιδέα του να είσαι άνθρωπος χωρίς σύνορα: «Θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη του κόσμου», έλεγε. Αισθάνομαι -όπως και ο παππούς μου- ότι η κουλτούρα των Ρομά έχει κάτι να μας διδάξει για την τέχνη και τη ζωή», καταλήγει η Κάρμεν Τσάπλιν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, είναι η πρώτη φορά που η οικογένεια συνεργάζεται τόσο στενά σε μια κινηματογραφική παραγωγή, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της ζωής του, μέσα από συνεντεύξεις των Μάικλ -δεύτερο από τα παιδιά του Τσάπλιν με την Ούνα Ο’Νιλ- Τζεραλντίν, Βικτόρια, Τζέιν και Κρίστοφερ Τσάπλιν.

Δημοφιλή