Παρατηρείται εδώ και καιρό το εξής φαινόμενο στην πολιτική σκηνή: η διαγραφή βουλευτών ή μελών κάποιου κόμματος, όταν πιαστούν να κάνουν κάτι ανάρμοστο. Πλέον είναι πολύ συχνό να γκρεμίζονται εντελώς ξαφνικά επιτυχημένα άτομα, μπορεί να διασύρονται, να κατηγορούνται, να χάνουν θέσεις και εξουσία, ακόμη και να έχουν προβλήματα με τον νόμο. Είναι σαν να τους πετάνε χωρίς δεύτερη σκέψη στον λαό για να ικανοποιηθεί λίγο και να σταματήσει να παραπονιέται για ζητήματα διαφθοράς ή ανικανότητας.
Όμως, υπάρχει και μια άλλη διάσταση που θα πρέπει να σκεφτούμε λίγο περισσότερο. Ας δούμε τι γίνεται σε άλλες κοινωνικές ομάδες. Πλέον όταν ένα παιδί κάνει κάτι παράνομο, συλλαμβάνονται οι γονείς του για αμέλεια. Όταν κάποιος υπάλληλος σε κάποια εταιρεία συμπεριφερθεί ανάρμοστα, θα ζητηθούν εξηγήσεις και από τον υπεύθυνο. Η ίδια η εταιρεία μπορεί να έχει νομικές κυρώσεις για την ανάρμοστη ή παράνομη συμπεριφορά του υπαλλήλου του. Αντίστοιχα, σε έναν δημόσιο φορέα, σε ένα σχολείο για παράδειγμα, αν υπάρξει κάποιο περιστατικό, θα θεωρηθεί υπεύθυνος και ο διευθυντής.
Σίγουρα δεν είμαστε υπαίτιοι για τις ενέργειες κάποιου ανθρώπου, με τον οποίο συνεργαζόμαστε. Ούτε φυσικά μπορούμε να τις γνωρίζουμε και να τις ελέγχουμε όλες. Έτσι, αν θέλουμε να είμαστε καλόπιστοι, ένας αρχηγός κόμματος δεν μπορεί να ξέρει με ακρίβεια τι κάνει ο καθένας με τον οποίο συνεργάζεται. Έχουμε όμως την ευθύνη της επιλογής μας. Αν κάτι δεν πάει καλά, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε ότι δεν αποφασίσαμε συνετά. Αυτό θα μας βοηθήσει την επόμενη φορά να σκεφτούμε καλύτερα με ποιους θα συνεργαστούμε για να μην ξαναβρεθούμε στην ίδια θέση.
Αυτή η συνειδητοποίηση λείπει εντελώς από τα κόμματα σήμερα. Η συνειδητοποίηση ότι υπήρξαν λάθος επιλογές. Σουρεαλιστικά συμβαίνει κάτι εντελώς αντίθετο. Φαίνεται ότι με περηφάνια διαγράφουν τον οποιοδήποτε και είναι σαν να μας ζητούν να τους θαυμάσουμε κι από πάνω για τη δικαιοσύνη τους.
Αυτή η τόσο εύκολη αποπομπή, αυτός ο εκτοπισμός χωρίς κανέναν προβληματισμό για τις επιλογές και τις αποφάσεις τους, δείχνει τελικά μια πολύ φτωχή συνοχή στα κόμματα και συνεργασίες με άτομα, που λειτουργούν σαν ανταλλακτικά. Όλα αυτά χάρη στα μέσα της κοινωνικής δικτύωσης, που είναι σαν άμεση δημοσκόπηση μετά από κάποιο συμβάν και δείχνει πόσο λαοφιλής ή μισητός είναι κάποιος. Έπονται δημόσιες συγγνώμες και δηλώσεις πολιτικής ορθότητας και μετά περιμένουμε απλώς πότε θα διαγραφεί ο επόμενος.
Ίσως αυτή η έλλειψη ευθύνης για τις επιλογές και τις αποφάσεις στην πολιτική σκηνή να αντανακλούν μια τάση που υπάρχει γενικά στον άνθρωπο. Δεν είναι εύκολο να αναλάβουμε την ευθύνη για μια κακή επιλογή, είναι πολύ πιο απλό και απολαυστικό να κατηγορούμε αποκλειστικά τους άλλους. Είναι πολύ πιο εύκολο να είμαστε τα θύματα, οι παραπλανημένοι, αυτοί που δεν κατάλαβαν. Όμως είναι πολύ απελευθερωτικό, όταν αντέχουμε να αναλάβουμε την ευθύνη για ό,τι μας αναλογεί και μόνο έτσι γινόμαστε καλύτεροι στο μέλλον.
Φυσικά, εδώ μιλάμε για τον χώρο της πολιτικής, που έχει τους όρους και τα παιχνίδια της. Κανείς δεν εκπλήσσεται από όλα αυτά. Είναι τόση η απογοήτευση που κανείς σήμερα δεν έχει κάποια ηθική απαίτηση από τα κόμματα. Και όπως είπε και ο Ναπολέων Βοναπάρτης:
«Τρία πράγματα δεν κάνεις στην πολιτική: δεν υποχωρείς, δεν ανακαλείς και δεν παραδέχεσαι τα λάθη σου».
Ωστόσο, τα κόμματα δεν παύουν να αποτελούν ομάδες. Και σε μια ομάδα, η ήττα ενός μέλους, οπωσδήποτε αποτελεί ήττα και του συνόλου. Μετά από όλες αυτές τις διαγραφές, όποιος θέλει ένα καλύτερο μέλλον στην πολιτική του πορεία θα πρέπει να σκεφτεί ότι πρέπει να κάνει καλύτερες επιλογές. Και το ίδιο ακριβώς ισχύει και για εμάς τους ψηφοφόρους…