Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την Παρασκευή ότι απαγορεύουν την εξαγωγή όπλων και αμυντικού εξοπλισμού στο Νότιο Σουδάν, αυξάνοντας την πίεση στον πρόεδρο Σάλβα Κιρ να τερματίσει τον εμφύλιο πόλεμο που διαρκεί τέσσερα χρόνια.
«Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοινώνει σήμερα ότι επιβάλει περιορισμούς στην εξαγωγή αμυντικού εξοπλισμού και υπηρεσιών στο Νότιο Σουδάν», δήλωσε η εκπρόσωπος Χέδερ Νάουερτ.
Αν και οι ΗΠΑ ούτως ή άλλως δεν εξάγουν όπλα στο Νότιο Σουδάν, η κίνηση αυτή έχει στόχο να αποτρέψει οποιαδήποτε αμερικανική εταιρεία ή πρόσωπο να παράσχει στρατιωτικό εξοπλισμό ή αμυντικές υπηρεσίες στις αντιμαχόμενες πλευρές στη χώρα.
Το μονομερές εμπάργκο στην εξαγωγή όπλων αποτελεί επίσης ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον χάνει την υπομονή της με τους ηγέτες του Νότιου Σουδάν, μετά τις επανειλημμένες παραβιάσεις εκεχειριών. Ο εμφύλιος έχει σημαδευτεί από βίαιες επιθέσεις εναντίον αμάχων, με αποτέλεσμα να προκληθεί η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην περιοχή μετά τη γενοκτονία του 1994 στη Ρουάντα.
Ο Ατένι Ουέκ Ατένι, εκπρόσωπος του Κιρ, αρνήθηκε να σχολιάσει την απόφαση των ΗΠΑ.
Παράλληλα η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τις γειτονικές χώρες και αφρικανικές ενώσεις, όπως η Διακυβερνητική Αρχή για την Ανάπτυξη (IGAD), να επιβάλουν κυρώσεις σε Νοτιοσουδανούς αξιωματούχους που εμπλέκονται στη σύγκρουση.
«Ενθαρρύνουμε την IGAD και την Αφρικανική Ένωση να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων εναντίον όσων υπονομεύουν τη διαδικασία ειρήνευσης», επεσήμανε η Νάουερτ.
Κάποιοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι που ανήκουν στον κύκλο του προέδρου Κιρ έχουν ήδη γίνει στόχος κυρώσεων από τις ΗΠΑ, περιλαμβανομένου του κάποτε πανίσχυρου επικεφαλής του στρατού Πολ Μαλόνγκ, ο οποίος αργότερα αποπέμφθηκε και εξορίστηκε όταν ήρθε σε αντιπαράθεση με τον πρόεδρο.
Τη Δευτέρα η Αφρικανική Ένωση είχε ανακοινώσει ότι είναι ανοικτή στην επιβολή κυρώσεων εναντίον αξιωματούχων που παραβιάζουν την εκεχειρία στο Νότιο Σουδάν.
«Πρέπει να δράσουμε εναντίον όσων ατιμώρητα εξακολουθούν να σφαγιάζουν τον ειρηνικό λαό τους», τόνισε ο Μούσα Φάκι Μοχαμάτ επικεφαλής της Αφρικανικής Ένωσης.
Η Αμερικανίδα πρεσβευτής στον ΟΗΕ Νίκι Χέιλι δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας την προηγούμενη εβδομάδα ότι έχει έρθει ώρα ο οργανισμός να επιβάλει εμπάργκο στην εξαγωγή όπλων προς το Νότιο Σουδάν. Η Χέιλι επισκέφθηκε τη χώρα τον Οκτώβριο και συναντήθηκε με τον Κιρ.
Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα είχε προσπαθήσει τον Δεκέμβριο του 2016 να πείσει τον ΟΗΕ να στηρίξει ένα εμπάργκο εναντίον του Νότιου Σουδάν. Ωστόσο οποιαδήποτε προσπάθεια των ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας είναι πιθανό να αντιμετωπίσει το βέτο της Ρωσίας.
Το πλούσιο σε πετρέλαιο Νότιο Σουδάν σπαράσσεται από εμφύλιο πόλεμο από το 2013, όταν στρατεύματα πιστά στον Κιρ, που ανήκει στη φυλή Ντίνκα, συγκρούστηκαν με στρατεύματα πιστά στον τότε αντιπρόεδρο Ρικ Μάκαρ, που ανήκει στη φυλή Νουρ.
Από τις συγκρούσεις έχουν σκοτωθεί δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, έχει καταστραφεί η παραγωγή πετρελαίου, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού, που ανέρχεται σε 12 εκατομμύρια, έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει τα σπίτια του.
Η ΕΕ επέβαλε εμπάργκο στην πώληση όπλων στο Σουδάν το 1994 και αργότερα τροποποίησε την απόφασή της ώστε να ισχύει και για το Νότιο Σουδάν, μετά το 2011 οπότε κέρδισε την ανεξαρτησία του.
Ανεξάρτητοι ερευνητές του ΟΗΕ έχουν καταγγείλει ότι η κυβέρνηση του Νότιου Σουδάν έχει ξοδέψει εκατομμύρια δολάρια για την αγορά όπλων, την ώρα που ο πληθυσμός είναι αντιμέτωπος με λιμό και οικονομική κρίση.
Τον Ιανουάριο του 2016 εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ ανέφεραν ότι πηγές τους δήλωσαν πως «η Ουγκάντα είτε προσφέρει στο Νότιο Σουδάν από τα δικά της όπλα είτε αγοράζει όπλα και στη συνέχεια τα μεταφέρει στο Νότιο Σουδάν, χωρίς απαραίτητα να ενημερώνει ή να λαμβάνει τη συγκατάθεση του πωλητή».
«Όπλα εξακολουθούν να φτάνουν στο Νότιο Σουδάν από διάφορες πηγές, συχνά με τη συνεργασία των γειτονικών χωρών», είχαν καταγγείλει πέρυσι οι ειδικοί του οργανισμού.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)