Με ένα ντόμινο διεθνών γεωπολιτικών εξελίξεων συμπίπτει η σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με το Ντόναλντ Τραμ στο Λευκό Οίκο, που ενδεχομένως να επισκιάσει σε επικοινωνιακό επίπεδο τη σημαντική διάσταση των ελληνό-αμερικανικών σχέσεων - σύμφωνα με διαρροές ΜΜΕ, δεν θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη Τύπου των δυο ηγετών, μετά το τέλος των συνομιλιών τους.
Η επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στο Λευκό Οίκο, παραπέμπει σε τρεις ερμηνείες που αναδεικνύουν τις προοπτικές της:
(α) Επικοινωνιακό επίπεδο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επενδύει πολιτικά και επικοινωνιακά στη συνάντηση με το Ντόναλντ Τραμπ. Η κυβέρνηση της Αθήνας προωθεί σε επικοινωνιακό επίπεδο την επίσκεψη, δίνοντας βάρος στην αναβάθμιση των ελληνό-αμερικάνικων σχέσεων και στη δυσαρέσκεια της Ουάσινγκτον για τις τουρκικές προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο – μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης για οριοθέτηση θαλάσσιων συνόρων. Η κυβερνητική επικοινωνιακή στρατηγική, με τις διαρροές στα ΜΜΕ, καλλιεργεί αισιόδοξο κλίμα, ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί την αναθεωρητική στρατηγική της Τουρκίας σε ανατολική Μεσόγειο και Βαλκάνια, για να αποσπάσει στήριξη από το Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, το αποτέλεσμα της επίσκεψης αναμένεται να κρίνει, εάν η επικοινωνιακή στρατηγική ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις μιας ρεαλιστικής ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
(β) Προσδοκίες. O Κυριάκος Μητσοτάκης επιδιώκει να αναδείξει την Ελλάδα, βασικό παράγοντα σταθερότητας στα Βαλκάνια και την ανατολική Μεσόγειο και ως τον πλέον αξιόπιστο σύμμαχο των ΗΠΑ. Η νέα συμφωνία αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ και η υπογραφή της τριμερής συμφωνίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, για την κατασκευή του αγωγού EastMed, που υποστηρίζεται από αμερικάνικο νομοσχέδιο, αποτελούν τις βασικές παραμέτρους που θα κινηθεί η ελληνικής διπλωματία. Ωστόσο, δεν πρέπει να υποβαθμιστεί σε καμία περίπτωση η καλή «χημεία» μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Ταγίπ Ερντογάν, που επιβιώνει, παρά τις έντονες αντιδράσεις και ενέργειες του αμερικανικού πολιτικού και διπλωματικού κατεστημένου. Εάν, ο απρόβλεπτος αμερικανός πρόεδρος αναφερθεί στον Ερντογάν, τότε οι αυξημένες προσδοκίες της ελληνικής πλευράς αναμένεται να διαψευστούν. Το θέμα είναι το πως θα διαχειριστεί μια τέτοια εξέλιξη η ελληνική κυβέρνηση.
(γ) Ντόμινο γεωπολιτικών εξελίξεων. Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη συμπίπτει με τις επικίνδυνες διαστάσεις που λαμβάνει η διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, μετά τη δολοφονία του ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σολεϊμανί στο Ιράκ. Ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να ασκήσει έντονη πίεση στην Τεχεράνη, ενεργοποιώντας όλους τους συμμάχους των αμερικανών. Η Ελλάδα κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, ενδεχομένως να διαδραματίσει κατά απαίτηση των αμερικανών, ενεργό ρόλο στην αμερικό-ιρανική διαμάχη, σε επίπεδο επιμελητείας των αμερικάνικων δυνάμεων και χρήση της βάσης της Σούδας. Η διπλωματία που σε αρκετές περιπτώσεις καθορίζεται από τα εθνικά συμφέροντα του ισχυρού κράτους, ενδέχεται να εφαρμοστεί στις ελληνό-αμερικανικές σχέσεις. Πρόθεση της Ελλάδας είναι να διατηρήσει ουδέτερη στάση στην αμερικανό-ιρανική αντιπαλότητα, ακολουθώντας την πολιτική της ΕΕ. Άνγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν και βρετανός Τζόνσον, πίεσαν το Ιράν να μην παραβιάσει τους όρους της συμφωνίας για τα πυρηνικά, που υπογράφηκε 2015.
Υψηλοί συμβολισμοί
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις αφορούν και τα Βαλκάνια, ένα ακόμα σημείο της ατζέντας των συνομιλιών Κυριάκου Μητσοτάκη και Ντόναλτ Τραμπ, όπου τα ελληνικά συμφέροντα ταυτίζονται, αναφορικά με την ένταξη κρατών των δυτικών Βαλκανίων στις ευρώ-ατλαντικές δομές. Η κυβέρνηση της Αθήνας στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας και επιδιώκει τη σταθερότητα της περιοχής, φιλοδοξώντας να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, οι επικείμενες εκλογές του Απριλίου στη Βόρεια Μακεδονία, δεν διασφαλίζουν την επανεκλογή του Ζοράν Ζάεφ και το ενδεχόμενο να επανέλθει στην εξουσία το εθνικιστικό VMRO DPMNE, θέτει σε αμφισβήτηση τα αμερικάνικα γεωστρατηγικα συμφέροντα. Τα δυτικά Βαλκάνια αποτελούν έντονο πεδίο ανταγωνισμού των ΗΠΑ με Ρωσία και Κίνα.
Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ έχει ιδιαίτερη βαρύτητα για την κυβέρνηση και φαίνεται και από την υψηλή σε συμβολισμούς ελληνική αντιπροσωπεία. Τον πρωθυπουργό συνοδεύουν οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, Παιδείας Νίκη Κεραμέως καθώς και ο υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Η κυβέρνηση επιδιώκει περαιτέρω αναβάθμιση των ελληνό -αμερικανικών σχέσεων, στους τομείς της διπλωματίας, της άμυνας, των επενδύσεων καθώς και ενδυνάμωση των σχέσεων με την ελληνική ομογένεια, σε όλα τα επίπεδα.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα των συνομιλιών Κυριάκου Μητσοτάκη και Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να κριθεί μετά την ολοκλήρωσή τους, γιατί στην άσκηση της διπλωματίας σε υψηλά επίπεδα, ρόλο διαδραματίζουν και μικρές λεπτομέρειες, όπως διάρκεια συνομιλίας, εκφράσεις προσώπων, «γλώσσα» σώματος, που σε συνδυασμό με τις επίσημες δηλώσεις, συνθέτουν το συνολικό πακέτο αξιολόγησης.