Οι πρόσφατες πυρκαγιές στη Βόρεια Κέρκυρα και η επόμενη μέρα

Είναι ανάγκη να καταλάβουμε πως οι συνθήκες έχουν αλλάξει άρδην και παρά τα εμπόδια, η αλλαγή πολιτικής είναι μονόδρομος
25 Ιουλίου 2023. Πυρκαγιά σε δύσβατη περιοχή στην βόρεια ορεινή Κέρκυρα.
25 Ιουλίου 2023. Πυρκαγιά σε δύσβατη περιοχή στην βόρεια ορεινή Κέρκυρα.
picture alliance via Getty Images

Το χρονικό:

Το απόγευμα της Κυριακής 23/07 ξέσπασε μεγάλη φωτιά στην Βόρεια Κέρκυρα, στην περιοχή Λούτσες, η οποία πήρε γρήγορα διαστάσεις. Οι εκκενώσεις ξεκίνησαν στο χωριό Λούτσες ενώ στη συνέχεια εκκενώθηκαν τα χωριά Σάντα, Μέγκουλα, Πόρτα, Παλιά Περίθεια και Σινιές. Αργά το βράδυ, με τη φωτιά να έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, εστάλησαν νέα μηνύματα από το 112, προκειμένου να εκκενωθούν οι περιοχές Ρου, Κατάβολο, Κέντρωμα, Τρίτσι, Κοκκοκύλας, Σαρακηνιάτικα, Πλαγιά, Καλάμι, Βλαχάτικα, Καβαλλέραινα, Βιγγλατούρι και Νησάκι και να κινηθούν προς Ύψο.

Περίπου 2.000 τουρίστες απομακρύνθηκαν το βράδυ από τις περιοχές Καλάμι, Νησάκι και Μπαρμπάτι και μεταφέρθηκαν στο Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας για προληπτικούς λόγους. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Λιμενικού Σώματος, απεγκλωβίστηκαν με ασφάλεια συνολικά 59 άνθρωποι από την παραλία Νησάκι της Κέρκυρας. Συνολικά, εκκενώθηκαν 17 οικισμοί και απομακρύνθηκαν 2.466 άτομα. Στην επιχείρηση εκκένωσης, συνέδραμαν τόσο η ΕΛ.ΑΣ. όσο και η περιφέρεια Ιονίων Νήσων, πλοίο της Πυροσβεστικής αλλά και το Λιμενικό. Το κίνημα των εθελοντών στάθηκε για ακόμη μια φορά στο ύψος των περιστάσεων με ότι μέσα διέθετε, αρχικά κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς αλλά και σε δεύτερο χρόνο, πραγματοποιώντας περιπολίες υπό το φόβο των αναζωπυρώσεων. Επιπρόσθετα, η Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, ως Εθνικό Σημείο Επαφής, ενεργοποίησε την Υπηρεσία Copernicus/Emergency Management Service – Mapping της Ευρωπαϊκής Ενωσης με κωδικό ενεργοποίησης EMSR677.

Εικ.1: Χάρτης αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης στις 29/07/2023, έπειτα από την ενεργοποίηση της Υπηρεσία Copernicus (EMSR677)
Εικ.1: Χάρτης αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης στις 29/07/2023, έπειτα από την ενεργοποίηση της Υπηρεσία Copernicus (EMSR677)
.

Αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά στην πράξη ότι δεν μπορεί να δοθεί μάχη με τις φλόγες σε πολλαπλά μέτωπα, αφού τις μέρες αυτές (23/07 έως 02/08) υπήρχαν ταυτόχρονα συνεχείς αναζωπυρώσεις σε Κέρκυρα, Ρόδο και Κάρυστο, όπου συνέβη και το τραγικό συμβάν της πτώσης του Canadair CL-215 στην ευρύτερη περιοχή του Πλατανιστού με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι δύο χειριστές του. Η αντιμετώπιση μιας πυρκαγιάς ξεκινάει από την πρόληψη και την έγκαιρη προειδοποίηση και επέμβαση στα πρώτα λεπτά. Τα μέσα υπάρχουν και επομένως οφείλει να δοθεί έμφαση στο προκαταστροφικό επίπεδο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το γεγονός ότι μέσα σε ένα 24ωρο εκδηλώθηκαν 53 δασικές πυρκαγιές, επομένως κάθε νέα εστία πρέπει να τίθεται αμέσως υπό έλεγχο, ειδάλλως όλο και περισσότερες δυνάμεις και μέσα θα απαιτηθούν για την κατάσβεση της πυρκαγιάς.

.
.
Φωτογραφίες: Σπύρος Κροκίδης

Οι καμμένες εκτάσεις είναι ευαίσθητες στη διάβρωση και συνεπώς στην απώλεια του εδαφικού ορίζοντα. Οι γεωλογικοί σχηματισμοί που δομούν την καμένη περιοχή είναι ως επί το πλείστον ασβεστόλιθοι. Τα ανθρακικά πετρώματα δεν παρουσιάζουν καμία επιφανειακή διάβρωση και μεταφορά υλικού. κατά συνέπεια ευνοείται η κατείσδυση και όχι η επιφανειακή απορροή. Επομένως ο υδροπερατός χαρακτήρας των πετρωμάτων του ορεινού όγκου Παντοκράτορα, παρά τις έντονες κλίσεις και το έντονο ανάγλυφο που επικρατούν (κυρίως στο βόρειο κομμάτι της καμμένης έκτασης), οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν αναμένονται πλημμυρικά φαινόμενα μεγάλης έκτασης και κατά συνέπεια δεν απαιτούνται αντιπλημμυρικά έργα. Στο τελευταίο συνηγορεί επίσης το ιστορικό της περιοχής, όπου κατά το παρελθόν δεν έχουν σημειωθεί αξιόλογα πλημμυρικά φαινόμενα. Αντιπλημμυρικά έργα καθώς και έργα ανάσχεσης μεμονομένων βραχοπτώσεων οφείλουν να εξεταστούν ως προς την ανάγκη κατασκευής και τη χρησιμότητά τους κυρίως ανάντι των οικισμών, σε θέσεις αλλαγής της γεωλογικών σχηματισμών (μετάβαση ασβεστολίθων – σχιστολίθων) και όπου ο προσανατολισμός των πρανών ευνοεί φαινόμενα αστοχιών.

Είναι ανάγκη να καταλάβουμε πως οι συνθήκες έχουν αλλάξει άρδην και παρά τα εμπόδια, η αλλαγή πολιτικής είναι μονόδρομος. Η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών αποτελεί μία πρόκληση να βρεθούν τρόποι ώστε να υπάρχει γρήγορη και αποτελεσματική επέμβαση κάτω από αντίξοες συνθήκες. Ιδιαίτερα για την πυροπροστασία του ορεινού όγκου του Παντοκράτορα προτείνεται η δημιουργία δεξαμενών πυρόσβεσης, η τοποθέτηση συστημάτων πυρανίχνευσης για έγκαιρη προειδοποίηση, η αυστηρή οριοθέτηση μεταξύ των δασικών και αγροτικών εκτάσεων και η απλοποίηση των αρμοδιοτήτων στην πολιτική προστασία με ξεκάθαρους ρόλους. Η «προεργασία» κατά τους χειμερινούς μήνες με διάνοιξη νέων αντιπυρικών ζωνών όπου απαιτείται και συντήρηση υφισταμένων, οφείλει να έχει ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου.

Δημοφιλή