Μολονότι οι οικονομικές πολιτικές αποτελούν αντικειμενικά το πρωτεύον θέμα συζήτησης στην προεκλογική περίοδο, ύστερα από 10 χρόνια οικονομικής κρίσης, κάνω μια παρένθεση στην προσωπική μου αρθρογραφία και ως πανεπιστημιακός, που όμως έχει άμεση επαφή και με τις χαμηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης, θα παρουσιάσω κριτικά τις προτάσεις του ΜέΡΑ25 για την Παιδεία, μαζί και με κάποιες δικές μου θέσεις.
Σημειώνω ότι, καίτοι υποψήφιος βουλευτής, είμαι σχετικά νέο μέλος του ΜέΡΑ25, οπότε δεν είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω στην προετοιμασία του εν λόγω κεφαλαίου του προγράμματος. Ωστόσο, το πρόγραμμα του ΜέΡΑ25, όπως έχει δηλώσει και ο Γιάνης Βαρουφάκης, είναι δυναμικό και συνεχώς εξελισσόμενο, κατά συνέπεια θεωρώ ότι οποιαδήποτε καλοπροαίρετη κριτική ανάγνωση, ακόμη και από υποψήφιο βουλευτή σε προεκλογική περίοδο, είναι εποικοδομητική και καλοδεχούμενη. Μπορείτε να βρείτε τις θέσεις του ΜέΡΑ25 για την Παιδεία στο πρόγραμμά του στο https://mera25.gr/paideia/.
Η βασική θέση είναι ότι απαιτείται μια μορφωτική επανάσταση, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με διακομματική συναίνεση. Το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει οκτώ (8) παθογένειες, τις οποίες ένας νέος συναντά στη πορεία του μέσα από ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με την εξής σειρά (με δικά μου λόγια):
Παραπαιδεία
Αποστήθιση
Απαξίωση απολυτηρίων και πτυχίων
Ρηχή πανεπιστημιακή εκπαίδευση, προσανατολισμένη σε απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσεων
Παραγωγή πτυχιούχων χωρίς εργασιακό αντικείμενο
Συναλλαγή φοιτητών με καθηγητές και ψευδο-αριστεία
Χαμηλοί μισθοί σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης
Αναξιοκρατία στα Πανεπιστήμια
Το ΜέΡΑ25 εισηγείται τη σύσταση ενός μακρόπνοου αποκομματικοποιημένου Εθνικού Συμβουλίου για την Παιδεία, που θα εξετάσει τρόπους αντιμετώπισης των παραπάνω προβλημάτων. Η ακριβής σύσταση του εν λόγω συμβουλίου έχει δευτερεύουσα σημασία. Αυτό που απαιτείται είναι να μην αλλάζει η εκπαιδευτική πολιτική ή το σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, μετά από κάθε αλλαγή κυβέρνησης ή ακόμη και υπουργού. Στο πρόγραμμα του ΜέΡΑ25 προτείνεται το συμβούλιο να αποτελείται από ισάριθμους εκπροσώπους της εκπαιδευτικής κοινότητας (με κλήρωση), πολίτες (με κλήρωση) και εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Από τις προτάσεις του ΜέΡΑ25 προς το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας ξεχωρίζω θετικά τις εξής:
Εμπέδωση κουλτούρας πολυπολιτισμικότητας και ενσωμάτωσης, συλλογικής ταυτότητας, αλλά και ανάδειξη ιδιαιτεροτήτων περιοχών και ομάδων
10 χρόνια υποχρεωτική εκπαίδευση, από 9 που είναι σήμερα (με 4ετές Γυμνάσιο και 2ετές Λύκειο δύο τύπων – Γενικό και αναβαθμισμένο Επαγγελματικό με απολυτήριο που θα χορηγεί επαγγελματικά δικαιώματα)
Περιβαλλοντική παιδεία σε όλες τις βαθμίδες
Χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων στη βάση του παραγόμενου εκπαιδευτικού και ερευνητικού αποτελέσματος και διασφάλιση της αυτονομίας των ΑΕΙ
Χρηματοδότηση βασικής έρευνας σε ένα ελάχιστο επίπεδο σε όλους τους τομείς
Υποχρεωτική μάθηση προγραμματισμού από την Α’ Γυμνασίου έως το Πανεπιστήμιο, με στόχο την παγκόσμια πρωτοπορία στην ανάπτυξη λογισμικού
Επιπλέον στόχευση στον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα αλλά και στον τομέα των πράσινων τεχνολογιών
Διατηρώ επιφυλάξεις για τις εξής προτάσεις:
Μαθήματα επιλογής στις μικρές βαθμίδες
Ολοήμερο σχολείο για όλους τους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων
Πρόσβαση στα διετή Λύκεια σε κάθε πολίτη άνω των 16 ετών
Πολλαπλές εξετάσεις πανελλαδικής κλίμακας, και στα δύο έτη του Λυκείου, για εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Προσωπικά είμαι υπέρ του μακροβιότερου συστήματος, αυτού των Δεσμών, χωρίς προσμέτρηση του βαθμού των τάξεων του Λυκείου. Οι εισαγωγικές εξετάσεις πρέπει να παραμείνουν υπό την εποπτεία του Υπουργείου, και να διενεργούνται από τους εκπαιδευτικούς της Β/θμιας εκπαίδευσης.
Υπηρεσία περιφρούρησης ασύλου σε κάθε ΑΕΙ, αποτελούμενη από υπαλλήλους των ΑΕΙ. Ως πανεπιστημιακός θεωρώ ότι η περιφρούρηση του ασύλου δεν μπορεί να ανατεθεί σε υπαλλήλους των ΑΕΙ, αντιθέτως είναι αρμοδιότητα της αστυνομίας η οποία πρέπει να επεμβαίνει κατά περίπτωση είτε κατόπιν πρόσκλησης, ή αυτεπάγγελτα.
Αξιολόγηση που να μην επικεντρώνεται σε ποσοτικά κριτήρια
Μετατροπή των Ιατρικών και Νομικών Σχολών σε αποκλειστικά μεταπτυχιακές σχολές, κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ και της Αυστραλίας, με τους εισαγόμενους σε αυτές να υποχρεούνται να ολοκληρώσουν άλλο προπτυχιακό πρόγραμμα πριν ενταχθούν στην Ιατρική ή Νομική Σχολή
Πιστεύω στον Έλληνα εκπαιδευτικό της Α/θμιας και της Β/θμιας εκπαίδευσης. Προφανώς, όπως και σε κάθε επαγγελματικό χώρο, υπάρχουν και οι λιγότερο ικανοί για το συγκεκριμένο έργο. Είναι ευθύνη της αξιολόγησης να τους εντοπίσει και να τους βοηθήσει να βελτιωθούν, ή να τους αναθέσει άλλα καθήκοντα.
Θεωρώ ότι οι διαδικασίες εξέλιξης στην Γ/θμια εκπαίδευση πρέπει να γίνουν κλειστές και να οριστούν κοινά ελάχιστα στάνταρ εξέλιξης ανά βαθμίδα για κάθε ομάδα ομοειδών πανεπιστημιακών Τμημάτων. Χρειάζεται επίσης υιοθέτηση διεθνώς κοινά αποδεκτής λίστας εγκύρων περιοδικών και συνεδρίων, τόσο για τις εξελίξεις όσο και για τις απονομές διδακτορικών τίτλων.
Υποστηρίζω την Αριστεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Πιστεύω στην ικανότητα και τη θέληση του ατόμου. Δεν συμφωνώ με αποφάσεις της νυν κυβέρνησης, όπως η κλήρωση για την απονομή της σημαίας στα Δημοτικά σχολεία ή ο περιορισμός των πρότυπων σχολείων. Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν πρέπει να φρενάρει τους άριστους μαθητές, αντιθέτως πρέπει να τους καθιστά υποδείγματα για τους υπόλοιπους, στους οποίους πρέπει να δίνει ευκαιρίες για να αριστεύσουν επίσης.
Το θέμα της Παιδείας είναι πολύ σοβαρό για να αντιμετωπιστεί από ένα μόνο κόμμα. Η ιστορία έχει δείξει πως κάθε υπουργός Παιδείας επιχειρεί να εμφανιστεί ως μεταρρυθμιστής, αφήνοντας τη δική του σφραγίδα στο χώρο. Τις περισσότερες φορές η μεταρρύθμιση ξηλώνεται από τον επόμενο Υπουργό, ακόμη και της ίδιας κυβέρνησης. Οι πολιτικές στην Παιδεία απαιτούν συνέχεια και η πρόταση του ΜέΡΑ25 για διαρκές διακομματικό Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας με συμμετοχή εκπαιδευτικών είναι το απαραίτητο πρώτο βήμα.
Υ.Γ: Όσον αφορά στο πρόβλημα του μεγάλου αριθμού συμβασιούχων (αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών) στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η θέση του ΜέΡΑ25 για το ακανθώδες αυτό πρόβλημα μπορεί να διατυπωθεί ως εξής:
Το μοντέλο των αναπληρωτών είναι εξαιρετικά προβληματικό και από την εκπαιδευτική σκοπιά και από την εργασιακή. Ως προς μεν την πρώτη, ο προσωρινός καθηγητής δεν έχει εξ ορισμού την απαιτούμενη βεβαιότητα ως προς τη ζωή του ώστε να αφιερωθεί αναπόσπαστος στο εκπαιδευτικό του έργο, από τη δε δεύτερη, δημιουργείται μια μάζα ”ευέλικτων” (αγαπημένος επιθετικός προσδιορισμός για τους νεοφιλελεύθερους, ιδίως όταν προηγείται της εργασίας) εργαζομένων, οι οποίοι αμείβονται λιγότερα από τους μόνιμους, με τους τελευταίους να μειώνονται διαχρονικά τα τελευταία χρόνια, και να οδηγούμαστε σε μια δυστοπία για την εκπαίδευση όπου εντελώς μετέωροι ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί, επισφαλείς ως προς τον εργασιακό τους βίο, να καλούνται να σηκώσουν στις πλάτες τους τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Εν κατακλείδι, το ΜέΡΑ25 είναι υπέρ του μόνιμου προσωπικού.
Μπορείτε να βρείτε περισσότερα άρθρα μου στις παρακάτω σελίδες:
https://www.facebook.com/yannis.refanidis/
https://yannisrefanidis.blogspot.com/