Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι δύο χώρες που γεμίζουν το παγκόσμιο καλάθι με σιτάρι και τώρα η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει οδηγήσει τις τιμές του σε υψηλά 14 ετών, αναγκάζοντας τους καταναλωτές ψωμιού να υποστούν του κόστος.
Οι εχθροπραξίες, που άρχισαν στις 24 Φεβρουαρίου παρεμποδίζουν το εμπόριο από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, οδηγώντας σε άνοδο των παγκόσμιων τιμών αναφοράς του σιταριού στο Σικάγο κατά 40% ενώ πιέζουν προς τα πάνω τον παγκόσμιο πληθωρισμό στον τομέα των τροφίμων, που ήταν ήδη ο υψηλότερος εδώ και μια δεκαετία.
Οι διακοπές εφοδιασμού από τη Ρωσία και την Ουκρανία, οι οποίες μαζί αντιπροσωπεύουν το 30% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού και το 20% των εξαγωγών καλαμποκιού, θα υπονομεύσουν την επισιτιστική ασφάλεια για εκατομμύρια ανθρώπους, με τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες λόγω της εξάρτησής τους από τις εισαγωγές, εξηγεί η Τζούλι Μάρσαλ, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος.
Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν επίσης εκτοξευθεί λόγω των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, ενώ το κόστος των ναύλων και των πρώτων υλών όπως ο χάλυβας, ήταν ήδη στα ύψη λόγω των προβλημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού που σχετίζονται με την πανδημία.
Ακόμη και οι καταναλωτές σε δύο από τις μεγαλύτερες χώρες παραγωγής σιταριού στον κόσμο, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες, πληρώνουν το τίμημα.
Σε αύξηση ο πληθωρισμός των τροφίμων
«Δυστυχώς βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, ο πληθωρισμός των τροφίμων και το κόστος των αρτοσκευασμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αυξηθούν περισσότερο. Αυτό θα επηρεάσει περισσότερο τους πιο ευάλωτους στην κοινωνία μας», δήλωσε ο Ρομπ ΜακΚι, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανικής Ένωσης Αρτοποιών.
Εβδομάδες πριν από την τελευταία άνοδο της τιμής του σιταριού, το Calgary Italian Bakery στην Αλμπέρτα αύξησε τις τιμές κατά 7% για να συμβαδίσει με το κόστος που σχετίζεται με την περσινή καναδική ξηρασία και τον πληθωρισμό στις τιμές του αλευριού και της μαγιάς.
Τώρα ο Λουί Μποντοριν, συνιδιοκτήτης μια οικογενειακής επιχείρησης 60 ετών, φοβάται ότι θα χρειαστεί να αυξήσει σημαντικά τις τιμές και πάλι, μόλις εξαντλήσει τις προμήθειες τεσσάρων-πέντε μηνών που έχει σε αλεύρι.
«Αυτό θα μπορούσε να είναι πραγματικά καταστροφικό», είπε ο Μποντόριν. «Το ψωμί είναι ένα από τα βασικά είδη διατροφής και εδώ είναι η δυσκολία. Προσπαθείς να προμηθευτείς ό,τι χρειάζεσαι, αλλά επίσης γνωρίζεις τι επιπτώσεις έχει (υψηλότερη τιμή) στον καταναλωτή. Η αγοραστική δύναμη όλων εξασθενεί».
Η απειλή για τις προμήθειες σιταριού από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιδεινώνεται και από την πτώση των παγκόσμιων αποθεμάτων μεγάλων εξαγωγέων.
Οι προμήθειες σε Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, την Ουκρανία, την Αργεντινή, την Αυστραλία και το Καζακστάν πρόκειται να μειωθούν στο χαμηλό εννέα ετών, των 57 εκατομμυρίων τόνων μέχρι το τέλος της περιόδου 2021/22, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Σιτηρών (IGC).
Πληρώστε το κόστος ή μην αγοράσετε
Ορισμένα μύλοι υπέγραψαν συμβόλαια με αγρότες το περασμένο φθινόπωρο για το σιτάρι που χρησιμοποιούν αυτή τη στιγμή, προστατεύοντάς τους, τουλάχιστον προς το παρόν από τις επιπτώσεις της κρίσης. Αλλά ένας μυλωνάς είπε ότι μόλις βρεθεί αντιμέτωπος με αυτά τα υψηλότερα κόστη, θα πρέπει να τα περάσει την αύξηση στους αρτοποιούς που αγοράζουν το αλεύρι του.
«Θα είναι υποχρεωτικό. Πληρώστε το υψηλότερο κόστος ή μην πάρετε αλεύρι», είπε ο μυλωνάς, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί. «Δεν νομίζω ότι ο γενικός πληθυσμός έχει ιδέα τι επιπτώσεις καλείται να αντιμετωπίσει».
Μετά την εισβολή της Ρωσίας, το τηλέφωνο του προέδρου της Rogers Foods, Τζο Γκίρντνερ πήρε φωτιά. Οι αρτοποιοί που αγοράζουν αλεύρι από τους δύο μύλους του στη Βρετανική Κολομβία προσπαθούν να εξασφαλίσουν προμήθειες υπό τον φόβο ότι οι τιμές θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Η όλη κατάσταση είναι προβληματική και για τον μυλωνά.
Τα ανοιξιάτικα αποθέματα σιταριού είχαν ήδη μειωθεί λόγω της ξηρασίας πέρυσι, και τώρα οι παγκόσμιοι αγοραστές που εξαρτώνται από τις προμήθειες της Μαύρης Θάλασσας, μπορεί να στραφούν στον Καναδά για σιτάρι και να ανταγωνιστούν τους εγχώριους μύλους, είπε ο Γκίρντερ.
«Είναι πραγματικά πηγή μεγάλη η ανησυχία», λεει ο Γκίρντερ αναφερόμενος στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας. «Και το θέμα είναι πόσο θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση».