Δεν περιμένουμε να μας επισημάνουν οι ξένοι επισκέπτες της Αθήνας, τις παθογένειες που αντιμετωπίζουμε. Τις γνωρίζουμε και δυστυχώς κινούμαστε πιο αργά προς την επίλυσή τους. Οταν όμως τις θέτουν ως προϋπόθεση για να ξανάρθουν, τότε η κατάσταση είναι πιο σοβαρή και οφείλουμε όχι μόνο να τη λάβουμε σοβαρά υπόψιν, αλλά και να βρούμε λύσεις.
Οι περισσότεροι επισκέπτες θα ξαναέρχονταν (87%) ή θα σύστηναν (96%) την Αθήνα και δηλώνουν ευχαριστημένοι από την σχέση τιμής – ποιότητας, ωστόσο, για άλλη μια χρονιά επισημαίνουν προβλήματα, όπως η καθαριότητα της πόλης, για την οποία βαθμολογούμαστε με κάτι περισσότερο από τη βάση (5,6 στα 10).
Το στοιχείο αυτό, όπως και πολλά άλλα, προκύπτουν από την 15η ετήσια Έρευνα «Περί Ικανοποίησης Ξενοδοχείων και Απόδοσης Ξενοδοχείων Αττικής 2019», τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάσθηκαν κατά την 49η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση Μελών της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών - Αττικής και Αργοσαρωνικού.
Στην έρευνα συμμετείχαν περίπου 1500 επισκέπτες ενοίκων ξενοδοχείων, μελών της Ένωσης, που ήρθαν στην Αθήνα τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2019 και δέχτηκαν να απαντήσουν σε σειρά ερωτήσεων που σκιαγραφούν το προφίλ τους, την υποδομή της πόλης, τις προσφερόμενες υπηρεσίες, τη πολιτιστική ζωή, αλλά και την συνολική εμπειρία τους, η οποία και βαθμολογήθηκε από τους ίδιους με 8,1 στα 10.
Επίσης, η έρευνα καταδεικνύει την έντονη εποχικότητα της Αθήνας, κάτι που δεν συνάδει με έναν αστικό 12μηνο προορισμό, την εντυπωσιακή πτώση του επαγγελματικού Τουρισμού, γεγονός που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την έλλειψη κατάλληλης συνεδριακής υποδομής για μεγάλα διεθνή συνέδρια, αλλά και θέματα προβολής, όπως για παράδειγμα θεματικών προϊόντων της Αθήνας, των νησιών του Αργοσαρωνικού, ή διεθνούς χαρακτήρα διοργανώσεων όπως του αυθεντικού Μαραθωνίου- για τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν.
Παράλληλα, παρατηρείται στασιμότητα στις πληρότητες των ξενοδοχείων της Αθήνας παρά την αύξηση των αφίξεων επισκεπτών στο αεροδρόμιο. Περισσότεροι από 1 εκατ. τουρίστες δεν γνωρίζουμε που κατευθύνονται φτάνοντας στην πόλη, προφανώς λόγω του νέου τοπίου που έχει διαμορφωθεί σε τουριστικές κλίνες όλων των τύπων. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με φαινόμενα που παρατηρούνται σε άλλους διεθνείς αστικούς τουριστικούς θα ήταν σκόπιμο να μας στρέψουν εγκαίρως προς τη χάραξη μιας νέας στρατηγικής περαιτέρω ανάπτυξης της Αθήνας και προς μια σοφή τουριστική διαχείριση του προορισμού - με γνώμονα την ποιότητα σε προσφορά και ζήτηση.
Στα κυριότερα συμπεράσματα από την 15η έρευνα, σκιαγραφούμε τα εξής:
- Την περίοδο 2012-2018, η ζήτηση ταξιδιωτών κατοίκων του εξωτερικού στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, υπερδιπλασιάστηκε από 2,5 εκατ. το 2012 σε 5,7 εκατ. το 2018. Τα στοιχεία μέχρι το Σεπτέμβριο του 2019 παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 12%.
- Η συγκεκριμένη ζήτηση αφορά κυρίως ταξιδιώτες αναψυχής, 87%, εκ των οποίων το 31% μετέβη σε άλλους προορισμούς της Ελλάδας. Μόνο το 13% των κατοίκων εξωτερικού ήρθε στην Αθήνα το 2018 για επαγγελματικούς σκοπούς, με το 19% να μεταβαίνει σε άλλους εγχώριους προορισμούς.
- Από πλευράς αναψυχής, οι ΗΠΑ αποτελούν μακράν τη κύρια αγορά της Αθήνας ακολουθεί η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ιταλία. Οι Αμερικανοί, δαπανούν τα περισσότερα, ήτοι 135 ευρώ ανά άτομο την ημέρα. Επίσης, οι Αυστραλοί και οι Καναδοί – βρίσκονται στις 10 κύριες αγορές - δαπανούν 133 ευρώ και 130 ευρώ αντίστοιχα, γνωρίζοντας ότι η μέση ημερήσια δαπάνη ανά άτομο ανήλθε σε 115 ευρώ.
- Καναδοί, Αμερικανοί και Αυστραλοί ήταν επίσης οι πιο ικανοποιημένοι από την επίσκεψή τους στην Αθήνα με συνολική βαθμολογία ικανοποίησης 8,7, 8,5 και 8,2 αντίστοιχα, ενώ το συνολικό ποσοστό ικανοποίησης ήταν 8,1, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5 ετών.
- Οι κύριοι λόγοι ικανοποίησης προέρχονται από την πολύ υψηλή αξιολόγηση του πολιτισμού, της συμπεριφοράς των ντόπιων και τη διασκέδαση / αναψυχή καθώς και των υποδομών των ξενοδοχείων, των εστιατορίων, των καφέ / μπαρ και των καταστημάτων. Από την άποψη της εμπειρίας, οι τουρίστες έκαναν χρήση του λεωφορείου hop on hop off και μιας από τις πολλές μορφές περιήγησης / ξενάγησης που προσφέρονται.
- Η Ακρόπολη αποτελεί ένα αξιοθέατο “must see” και το 2018, για πρώτη φορά καταγράφηκαν περισσότεροι από 3 εκατ. επισκέπτες, ενώ το Μουσείο της Ακρόπολης προσέλκυσε σχεδόν 1,8 εκατ. επισκέπτες.
- Λιγότερο γνωστός στους τουρίστες είναι ο Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας, καθώς μόνο το 24% (31% το 2018) γνωρίζει ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση λαμβάνει χώρα το Νοέμβριο.
- Επιπλέον, περίπου το 61% έχει επισκεφθεί ή γνωρίζει την Αίγινα, την Ύδρα και τον Πόρο, ενώ μόλις το 20% γνωρίζει ή έχει επισκεφθεί τα νησιά Αγκίστρι, Σπέτσες, Κύθηρα, Σαλαμίνα και Αντικύθηρα.
- Περίπου το 80% πιστεύει ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα για να δουν και να κάνουν στην Αθήνα και ως εκ τούτου το 87% δήλωσε ότι θα επιστρέψει στην Αθήνα, ενώ το 96% θα προτείνει την Αθήνα σε άλλους.
- Ωστόσο, αυτοί οι ίδιοι τουρίστες ανέφεραν επίσης ότι η δημόσια καθαριότητα είναι ανεπαρκής με βαθμολογία μόλις 5,6, μακράν το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5 ετών. Επίσης, τα επίπεδα ικανοποίησης σχετικά με το πράσινο της πόλης, την ηχορύπανση, την κατάσταση των πλατειών και των πεζοδρομίων και την ατμοσφαιρική ρύπανση ήταν πολύ χαμηλά και πρέπει σαφώς να βελτιωθούν για να διατηρηθεί η ελκυστικότητα της πόλης.
- Επιπλέον, με εξαίρεση την τοπική γαστρονομία, οι τουρίστες δεν αισθάνονται ότι έχουν συναντήσει πραγματικά τους ντόπιους και έχουν έρθει σε επαφή με τον τρόπο ζωής του τόπου. Σε σχέση με αυτό, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κάτοικοι απομακρύνονται από το κέντρο της πόλης επιλέγοντας άλλους δήμους της Αττικής. Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό ο προορισμός της Αθήνας να αναπτύξει και να εφαρμόσει μια στρατηγική προορισμού, λαμβάνοντας υπόψη το κοινό ενδιαφέρον των επισκεπτών, των κατοίκων και των επιχειρήσεων.
Απόδοση ξενοδοχείων
- Μετά τη σημαντική αύξηση της ζήτησης, αυξήθηκε και η προσφορά με τη μορφή βραχυχρόνιας μίσθωσης, μονάδων ενοικιαζόμενων δωματίων και ξενοδοχείων. Παρόλο που ο συνολικός αριθμός ξενοδοχείων και δωματίων στην Αττική αυξήθηκε κατά 1% και 3% αντίστοιχα την περίοδο 2015 - 2019, περαιτέρω ανάλυση αποκαλύπτει ότι ο αριθμός των δωματίων 4 και 5 αστέρων στην Αττική αυξήθηκε κατά 24% και 3% , ενώ οι άλλες κατηγορίες μειώθηκαν.
- Στο κέντρο της Αθήνας οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν 26% και 11% αντίστοιχα κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Ως αποτέλεσμα, τα επίπεδα πληρότητας μειώθηκαν κατά 2,4% το Σεπτέμβριο του 2019, ενώ οι τιμές δωματίων αυξήθηκαν ελαφρώς κατά 1,2%, κατά συνέπεια την υποχώρηση του RevPAR κατά 1,3%.
- Την ίδια περίοδο, η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη σημείωσαν βελτίωση του RevPAR κατά 14,4% και 13,6% αντίστοιχα κυρίως λόγω μεγάλων εκδηλώσεων και συνεδρίων, επισημαίνοντας για ακόμη μια φορά τη σημασία προσέλκυσης εκδηλώσεων και της σύγχρονης υποδομής συνεδρίων.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ, Λαμπρινή Καρανάσιου Ζούλοβιτς «βρισκόμαστε, παραμονές του 2020 σε ένα σημείο που θεωρητικά θα έπρεπε να το έχουμε ξεπεράσει εδώ και δεκαετίες. Τα στοιχεία κίνησης και απόδοσης του 2019 των ξενοδοχείων της Αθήνας, δείχνουν ξεκάθαρα την τάση μας στη στασιμότητα, ωστόσο η Αθήνα μπορεί και πρέπει να ξεπεράσει αυτό το σημείο, υπάρχουν πολλά καλά δεδομένα που αφορούν στην ζήτηση και στις αφίξεις στην πόλη μας, όπως υπάρχουν και καλά μηνύματα από τους ίδιους επισκέπτες μας. Οι επιχειρήσεις μας, παρά τις απώλειες και τις προκλήσεις της δύσκολης δεκαετίας, άντεξαν και συνεχίζουν, πολλές δε ανακαινίζονται και επανατοποθετούνται και η επιχειρηματικότητα, ήρθε η στιγμή να υποστηριχθεί και να διευκολυνθεί στο έργο της καθώς συμβάλλει τα μέγιστα στην Οικονομία και στην Απασχόληση. Ταυτόχρονα, νέες επενδύσεις και σημαντικά διεθνή ονόματα από τον χώρο της ξενοδοχίας, προσθέτουν νέες ποιοτικές προτάσεις διαμονής στην πρωτεύουσα, μετά τα δύσκολα χρόνια που προηγήθηκαν. Καυτά θέματα που μας απασχολούν όλους ανεξαρτήτου κατηγορίας και μεγέθους, όπως η υπερφορολόγηση των ξενοδοχείων, αλλά και οι κανόνες με τους οποίους θα λειτουργούν -οι πολλές πλέον- τουριστικές κλίνες κάθε τύπου στην Αθήνα, περιμένουμε να τακτοποιηθούν το ταχύτερο».