Το φαινόμενο των εκρήξεων των ΑΤΜ από συμμορίες κακοποιών ήρθε στην Ελλάδα για να μείνει. Η παραδοχή αυτή ανήκει σε αρμόδιους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και είναι «προϊόν» ανάλυσης πολλών και διαφορετικών δεδομένων. Η Ασφάλεια έχει εξιχνιάσει τους τελευταίους μήνες τρεις διαφορετικές σπείρες «βομβιστών ΑΤΜ» αλλά οι επιθέσεις συνεχίζονται. Και αυτό διότι με την ίδια μέθοδο ανατίναξης δρουν πολλές διαφορετικές συμμορίες. Βασικό κίνητρό πίσω από τη δράση τους είναι ότι δεν απαιτείται ιδιαίτερος εξοπλισμός (παρά μόνο μπουκάλες αερίου και καλώδια).
Τους τελευταίους έξι μήνες υπολογίζεται ότι έχουν σημειωθεί 100 επιθέσεις με στόχο Μηχανήματα Αυτόματης Ανάληψης Τραπεζών. Η τελευταία ενέργεια έγινε σήμερα Τετάρτη σε ΑΤΜ της τράπεζας Πειραιώς στην Κηφισιά. Αστυνομικές πηγές διευκρινίζουν στη HuffPost Greece: «Το φαινόμενο ήρθε για να μείνει. Όσες συμμορίες και να εξαρθρωθούν, θα βρεθούν άλλες που θα συνεχίσουν να χτυπούν επιδιώκοντας την αφαίρεση μετρητών. Το θέμα πλέον είναι πως θα αντιδράσουν οι τράπεζες για τη θωράκιση των ΑΤΜ. Στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες που αντιμετώπισαν ανάλογο πρόβλημα και θωράκισαν τα ΑΤΜ τοποθετώντας ένα ειδικό σύστημα ασφαλείας, το οποίο αχρήστευε με ειδικό υγρό τα μετρητά μετά την έκρηξη. Οι συμμορίες πήραν το μήνυμα και σταμάτησαν τις επιθέσεις».
“«Στην Ευρώπη υπάρχουν χώρες που αντιμετώπισαν ανάλογο πρόβλημα και θωράκισαν τα ΑΤΜ τοποθετώντας ένα ειδικό σύστημα ασφαλείας, το οποίο αχρήστευε με ειδικό υγρό τα μετρητά μετά την έκρηξη. Οι συμμορίες πήραν το μήνυμα και σταμάτησαν τις επιθέσεις»”
Σε ποιες περιοχές δρουν οι «βομβιστές των ATM»
Στην Ελλάδα οι δράστες χτυπούν σε Αθήνα και περιφέρεια. Οι ιδιότυποι αυτοί «βομβιστές» έχουν εξελιχθεί σε μεγάλο «πονοκέφαλο» για την Ασφάλεια, καθώς κατά την έκρηξη που προκαλούν δεν διστάζουν να ισοπεδώσουν και τις προσόψεις των κτιρίων, όπου είναι εγκατεστημένα τα ΑΤΜ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα επίθεσης σε ΑΤΜ, κατά τη διάρκεια της οποίας κατέστρεψαν την πρόσοψη φαρμακείου, που βρισκόταν ακριβώς δίπλα από το ΑΤΜ που ανατινάχθηκε στην περιοχή της Σαλαμίνας.
Σε αρκετές περιπτώσεις οι σπείρες δεν καταφέρνουν το σκοπό τους. Συνήθως σε αυτού του είδους τα χτυπήματα η αποτυχία των δραστών έγκειται στο γεγονός ότι βάζουν περισσότερο αέριο στη σχισμή του μηχανήματος με αποτέλεσμα να προκαλείται μεγαλύτερη έκρηξη από την επιθυμητή και να καταστρέφουν τα πάντα (μαζί με τη λεία φυσικά).
Πόσο έχει αποδώσει το μυστικό σχέδιο της EΛ.ΑΣ για την εξάθρωση των συμμοριών;
Ανώτεροι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. είχαν εκπονήσει ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο για την εξάρθρωση των συμμοριών.
Και αυτό διότι το τελευταίο εξάμηνο παρατηρείται μεγάλη έξαρση επιθέσεων. Το σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ. βασίστηκε στη «χαρτογράφηση» της δράσης τους. Τα μέλη της χτυπούν ξημερώματα σε σημεία που τους επιτρέπουν εύκολη διαφυγή. Φαίνεται ότι δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποφυγή καταδίωξής τους από αστυνομικούς. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι συχνά κάνουν επιδρομές σε επαρχιακές πόλεις, όπου τα ξημερώματα δεν υπάρχουν περιπολίες.
Έτσι, οι αρμόδιοι αξιωματικοί της Ασφάλειας προσπάθησαν σε συσκέψεις τους να προβλέψουν ποια ΑΤΜ μπορεί να αποτελέσουν τον επόμενο στόχο τους. Το επόμενο βήμα ήταν να δώσουν εντολές σε αστυνομικούς που εκτελούν περιπολίες τα ξημερώματα να αυξήσουν «διακριτικά» την προσοχή τους σε σημεία όπου βρίσκονται ΑΤΜ. Να παρατηρήσουν τυχόν ύποπτες κινήσεις από άτομα που μπορεί να τα βολιδοσκοπούν και να βρίσκονται κοντά στα σημεία αυτά σε περίπτωση που πάρουν σήμα για καταδίωξη. Τα «μπλόκα» της ΕΛ.ΑΣ. σε σημεία της Αττικής που έχουν κριθεί ως «κόκκινα» για επόμενα χτυπήματα εκτιμάται ότι θα αποφέρουν καρπούς, καθώς η συχνότητα των χτυπημάτων αυξάνει και τις πιθανότητες λάθους από την πλευρά των συμμοριών.
Πώς ληστεύουν τα ATM με τη μέθοδο «PLOFKRAAK»
Πρόκειται για μία μέθοδο διάρρηξης ΑΤΜ που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από Ρουμάνους διαρρήκτες, οι οποίοι διέκριναν ότι είναι μικρότερο το ρίσκο να αφαιρέσουν χρήματα από ΑΤΜ σε σχέση με μία επίθεση σε τράπεζα. Τα τελευταία χρόνια την ίδια μέθοδο έχουν υιοθετήσει πολλές συμμορίες.
Η μέθοδος αυτή, όπως περιγράφουν αστυνομικοί, έχει ως εξής: Οι δράστες συνδέουν φιάλες αερίου με λάστιχα ποτίσματος ή άλλα ειδικά λάστιχα. Τοποθετούν τη μία άκρη του λάστιχου μέσα στη σχισμή του ΑΤΜ από την οποία βγαίνουν τα χρήματα. Η άλλη άκρη είναι συνδεδεμένη με τη μπουκάλα. Στη συνέχεια, ανοίγουν τη στρόφιγγα του αερίου και το διοχετεύουν το εσωτερικό του ΑΤΜ. Τελευταίο βήμα τους είναι να προκαλέσουν έκρηξη, συνήθως με ηλεκτρικά καλώδια που έχουν κολλήσει στο λάστιχο και τα οποία έχουν γυμνωθεί στις άκρες τους. Η ανάφλεξη που προκαλείται μέσω των καλωδίων (με τη βοήθεια μπαταρίας) έχει ως αποτέλεσμα την έκρηξη.
Η περίπτωση της οικογενειακής συμμορίας βομβιστών ΑΤΜ
Ταινία με πρωταγωνιστές κακοποιούς που συνδέονται μεταξύ τους με οικογενειακούς δεσμούς θύμιζε τον περασμένο Μάρτιο η υπόθεση εξάρθρωσης οργάνωσης που ανατίναζε ΑΤΜ με τη μέθοδο διοχέτευσης αερίου «Plofkraak».
Μία 46χρονη μητέρα φέρεται να συμμετείχε ενεργά στη συμμορία μαζί με τους δύο γιους της, ηλικίας 27 και 23 ετών, οι οποίοι έβγαζαν πολύ υψηλό «μεροκάματο» από τις εκρήξεις ΑΤΜ στην Αττική. Σε αστυνομική επιχείρηση συνελήφθησαν -εκτός από τη μητέρα και τους γιους- ακόμα πέντε άτομα, ανάμεσά τους μία 21χρονη που διατηρούσε ερωτική σχέση με άλλο μέλος της συμμορίας. Η νεαρή είχε, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, το ρόλο του τσιλιαδόρου. Ειδοποιούσε, δηλαδή, τους συνεργούς της σε περίπτωση που έβλεπε αστυνομικούς πέριξ των στόχων.
Η επιρροή της οικογένειας στη δράση του κυκλώματος φάνηκε και από το γεγονός ότι πριν από καιρό επέλεξαν να χτυπήσουν ΑΤΜ στην Άρτα, μόνο και μόνο επειδή εκεί ζει ο παππούς των δύο αδελφών και πεθερός της 46χρονης μητέρας τους.
Συνολικά υπολογίζεται από την ΕΛ.ΑΣ. ότι από τον περασμένο Δεκέμβριο είχαν κέρδη ύψους 200.000 ευρώ. Η οργάνωσή τους ήταν τόσο καλή που είχαν στη διάθεσή τους ασυρμάτους, τους οποίους συγχρόνιζαν στις συχνότητες της Αστυνομίας, προκειμένου να γνωρίζουν τις κινήσεις των αστυνομικών δυνάμεων και να μην πέφτουν σε «παγίδες». Οι αστυνομικοί της Ασφάλειας εκτίμησαν, με βάσει τις αναλύσεις των βίντεο από τις επιθέσεις, ότι ένα χτύπημα διαρκούσε το πολύ τρία λεπτά. Στο χρόνο αυτό εισήγαγαν αέριο στο ΑΤΜ, προκαλούσαν έκρηξη με ειδικά καλώδια, αφαιρούσαν τις κασετίνες με τα μετρητά και εξαφανίζονταν (συνήθως με μοτοσικλέτες που έφεραν πλαστές πινακίδες). Τον εξοπλισμό τον είχε πάνω του ο συνεπιβάτης μέσα σε σακίδιο πλάτης. Κατά τις επιθέσεις τους φορούσαν πάντα κουκούλες για να μην καταγράφονται τα πρόσωπά τους στις κάμερες και γάντια για να μην αφήνουν αποτυπώματα.
Στις μεταξύ τους συνομιλίες στα κινητά τους τηλέφωνα χρησιμοποιούσαν κωδικές ονομασίες. Τα ΑΤΜ τα αποκαλούσαν «κοπέλες», ενώ όταν έβλεπαν αστυνομικούς έλεγαν χαρακτηριστικά ότι «έχουμε ουρά». Μάλιστα, είχαν προμηθευτεί «επιχειρησιακά» κινητά, ούτως ώστε να μη μιλάνε από τα προσωπικά τους τηλέφωνα.
Οι αξιωματικοί της Ασφάλειας προσπάθησαν να μάθουν από που αντλούσαν τη τεχνογνωσία της μεθόδου «Plofkraak». Κανείς από τους συλληφθέντες δεν τους διαφώτισε. Πληροφορίες αναφέρουν, ωστόσο, ότι η πιθανότερη εκδοχή είναι να εκπαιδεύονταν από βιντεάκια που κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο και δείχνουν πως μπορεί κάποιος να ανατινάξει ένα ΑΤΜ εισάγοντας αέριο από τις σχισμές. Αρμόδιες πηγές προσθέτουν ότι δεν είναι τυχαίο ότι σε πολλές περιπτώσεις οι δράστες δεν τα καταφέρνουν, γεγονός που ενδεχομένως σημαίνει ότι υπάρχουν «εκπαιδευόμενοι» βομβιστές, που προσπαθούν να μιμηθούν συμμορίες που δρουν με αυτόν τον τρόπο.
Σύμφωνα με την Αστυνομία, οι πέντε από τους οχτώ συλληφθέντες είναι σεσημασμένοι για κλοπές, ληστείες και ναρκωτικά, ενώ δύο από αυτούς έχουν εκτίσει ποινή φυλάκισης.