Η ταινία «Oppenheimer» έκανε την πολυαναμενόμενη πρεμιέρα της την Παρασκευή στην Ιαπωνία όπου δύο πόλεις αφανίστηκαν πριν από 79 χρόνια από τα πυρηνικά όπλα που επινόησε ο Αμερικανός επιστήμονας, κεντρικό πρόσωπο της βραβευμένης με επτά Όσκαρ ταινίας. Οι αντιδράσεις των Ιαπώνων θεατών ήταν, όπως είναι λογικό, ανάμεικτες και άκρως συναισθηματικές.
Ο Τοσιγιούκι Mιμάκι, ο οποίος επέζησε από τον βομβαρδισμό της Χιροσίμα όταν ήταν 3 ετών, δήλωσε ότι έχει γοητευτεί από την ιστορία του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, ο οποίος συχνά αποκαλείται «ο πατέρας της ατομικής βόμβας» επειδή ηγήθηκε του Manhattan Project.
«Τι σκεφτόντουσαν οι Ιάπωνες, πραγματοποιώντας την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, ξεκινώντας έναν πόλεμο που δεν μπορούσαν ποτέ να ελπίζουν ότι θα κερδίσουν», είπε με θλίψη στη φωνή του, σε τηλεφωνική συνέντευξη στο Associated Press.
Ο Μιμάκι πρόεδρος μιας ομάδας θυμάτων της βόμβας, είδε το «Oppenheimer» σε μια ειδική εκδήλωση. «Καθ′ όλη τη διάρκεια της ταινίας, περίμενα και περίμενα να εμφανιστεί η σκηνή του βομβαρδισμού της Χιροσίμα, αλλά δεν εμφανίστηκε ποτέ», είπε ο Μιμάκι.
Το “Oppenheimer” δεν απεικονίζει άμεσα τι συνέβη στο έδαφος όταν οι βόμβες έπεσαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, μετατρέποντας ακαριαία σε στάχτη περίπου 100.000 ανθρώπους και σκοτώνοντας χιλιάδες άλλους τις επόμενες ημέρες, κυρίως αμάχους.
Η ταινία επικεντρώνεται αντίθετα στον Οπενχάιμερ ως άτομο και στις εσωτερικές του συγκρούσεις.
Η κυκλοφορία της ταινίας στην Ιαπωνία, περισσότερο από οκτώ μήνες μετά την πρεμιέρα της στις ΗΠΑ, είχε προκαλέσει μεγάλη ανησυχία λόγω της ευαισθησίας του θέματος.
Ο πρώην δήμαρχος της Χιροσίμα Τακάσι Χιραόκα, ο οποίος μίλησε σε αβάν πρεμιέρ της ταινίας στη νοτιοδυτική πόλη, ήταν πιο επικριτικός για τα όσα παραλείφθηκαν στην ταινία.
«Από τη σκοπιά της Χιροσίμα, η φρίκη των πυρηνικών όπλων δεν απεικονίστηκε επαρκώς», είπε στα ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης. «Η ταινία έγινε με τρόπο που να επικυρώνει το συμπέρασμα ότι η ατομική βόμβα χρησιμοποιήθηκε για να σωθούν οι ζωές των Αμερικανών».
Ορισμένοι Ιάπωνες θεατές της ταινίας έπλεξαν το εγκώμιο της. Ένας άνδρας που βγήκε από έναν κινηματογράφο του Τόκιο την Παρασκευή είπε ότι η ταινία ήταν σπουδαία, τονίζοντας ότι το θέμα είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τους Ιάπωνες, αν και συναισθηματικά φορτισμένο επίσης. Ένας άλλος είπε ότι βγήκε από την αίθουσα μ′ ένα κόμπο στο λαιμό εξαιτίας των σκηνών της ταινίας που απεικονίζουν την εσωτερική αναταραχή του Οπενχάιμερ. Κανένας από τους δύο άνδρες δεν ήθελε να δώσει το όνομά του σε δημοσιογράφο του Associated Press.
Ο Καζουχίρο Μαεσίμα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Sophia, ο οποίος ειδικεύεται στην πολιτική των ΗΠΑ, χαρακτήρισε την ταινία ως έκφραση «μιας αμερικανικής συνείδησης».
Όσοι περιμένουν μια αντιπολεμική ταινία μπορεί να απογοητευτούν. Αλλά η αφήγηση της ιστορίας του Οπενχάιμερ σε ένα χολιγουντιανό blockbuster θα ήταν αδιανόητη πριν από αρκετές δεκαετίες, όταν η δικαιολόγηση των πυρηνικών όπλων κυριαρχούσε στα αμερικανικά συναισθήματα, δήλωσε ο Μαεσίμα.
«Το έργο δείχνει μια Αμερική που έχει αλλάξει δραματικά», δήλωσε σε τηλεφωνική συνέντευξη.
Άλλοι θεωρούν ότι ο κόσμος μπορεί να είναι έτοιμος για μια ιαπωνική εκδοχή σε αυτή την ιστορία.
Ο Τακάσι Γιαμαζάκι, σκηνοθέτης του «Godzilla Minus One», που κέρδισε το Όσκαρ οπτικών εφέ και αποτελεί μια ισχυρή δήλωση για την πυρηνική καταστροφή με τον δικό της τρόπο, πρότεινε ότι ίσως είναι ο κατάλληλος άνθρωπος να αναλάβει αυτή τη δουλειά.
«Νιώθω ότι πρέπει να υπάρξει μια απάντηση από την Ιαπωνία στο ‘Oppenheimer’. Κάποια μέρα, θα ήθελα να κάνω αυτή την ταινία», δήλωσε σε έναν διαδικτυακό διάλογο με τον σκηνοθέτη του “Oppenheimer” Κρίστοφερ Νόλαν. Ο Νόλαν συμφώνησε με εγκαρδιότητα.
Ο Χιρογιούκι Σίνζου, δικηγόρος, σημείωσε ότι η Ιαπωνία και η Γερμανία πραγματοποίησαν επίσης φρικαλεότητες κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι η Ιαπωνία εργαζόταν επίσης πάνω σε πυρηνικά όπλα κατά τη διάρκεια του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου και σχεδόν σίγουρα θα τα χρησιμοποιούσε εναντίον άλλων εθνών, δήλωσε ο Σίνζου.
«Αυτή η ταινία μπορεί να χρησιμεύσει ως αφετηρία για την αντιμετώπιση της νομιμότητας της χρήσης πυρηνικών όπλων στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, καθώς και των προβληματισμών της ανθρωπότητας, και της Ιαπωνίας, σχετικά με τα πυρηνικά όπλα και τον πόλεμο», έγραψε στο σχόλιό του για την ταινία “Oppenheimer” που δημοσιεύθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο του Τόκιο.