Το όχημα (ρόβερ) Perseverance της NASA πραγματοποιεί τη δεύτερη επιστημονική αποστολή του στον Άρη, συλλέγοντας δείγματα πυρήνων βράχων από μια περιοχή που θεωρείται πολλά υποσχόμενη για τον εντοπισμό ιχνών αρχαίας μικροβιακής ζωής στον «Κόκκινο Πλανήτη».
Το όχημα έχει συλλέξει τέσσερα δείγματα από ένα δέλτα αρχαίου ποταμού στον Κρατήρα Τζέζερο από τις 7 Ιουλίου, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των δειγμάτων που παρουσιάζουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον στα 12.
«Επιλέξαμε τον Κρατήρα Τζέζερο για να εξερευνήσει το Perseverance επειδή σκεφτήκαμε πως είχε τις καλύτερες πιθανότητες να αποδώσει εξαιρετικά επιστημονικά δείγματα- και τώρα ξέρουμε πως στείλαμε το ρόβερ στο σωστό σημείο» είπε ο Τόμας Ζούρμπουχεν, associate administrator της NASA για θέματα επιστήμης στην Ουάσινγκτον. «Οι πρώτες δύο επιστημονικές αποστολές απέδωσαν ένα εντυπωσιακό εύρος δειγμάτων για να φέρουμε πίσω στη Γη με την αποστολή Mars Sample Return».
Με πλάτος 45 χιλιόμετρα, ο Κρατήρας Τζέζερο έχει ένα δέλτα, που σχηματίστηκε περίπου 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, εκεί που ένας ποταμός συναντούσε μια λίμνη. Το όχημα τώρα διερευνά τα ιζηματογενή πετρώματα, που σχηματίστηκαν όταν σωματίδια διαφόρων μεγεθών επικάθησαν στο κάποτε υδάτινο περιβάλλον. Κατά την πρώτη του αποστολή το όχημα εξερεύνησε τον πυθμένα του κρατήρα, βρίσκοντας πυριγενή πετρώματα, που σχηματίζονται βαθιά μέσα στο έδαφος από μάγμα ή κατά τη διάρκεια ηφαιστειακής δραστηριότητας στην επιφάνεια.
«Το δέλτα, με τα πολλαπλά του ιζηματογενή πετρώματα, έρχεται όμορφα σε αντίθεση με τα πυριγενή πετρώματα- που σχηματίστηκαν από την κρυσταλλοποίηση του μάγματος- τα οποία ανακαλήφθηκαν στον κρατήρα» είπε ο Κεν Φάρλεϊ, επιστήμονας του Perseverance από το Caltech. «Αυτό μας επιτρέπει μεγάλη κατανόηση της γεωλογικής ιστορίας μετά τον σχηματισμό του κρατήρα και μια ποικιλόμορφη σειρά δειγμάτων. Για παράδειγμα, βρήκαμε έναν αμμόλιθο με κόκκους και θραύσματα βράχων που δημιουργήθηκαν μακριά από τον Κρατήρα Τζέζερο και μια λασπόπετρα που περιλαμβάνει ενδιαφέρουσες οργανικές ενώσεις».
«Wildcat Ridge» είναι το όνομα που έχει δοθεί σε έναν βράχο πλάτους ενός μέτρου ο οποίος σχηματίστηκε πιθανώς δισεκατομμύρια χρόνια πριν, καθώς λάσπη και λεπτή άμμος επικάθονταν σε μια λίμνη με αλμυρό νερό που εξατμιζόταν. Στις 20 Ιουλίου το όχημα πήρε δείγματα από την επιφάνειά του. Η ανάλυση έδειξε πως αυτά περιελάμβαναν μια κατηγορία οργανικών μορίων που σχετίζονται με αυτά στα θειϊκά ορυκτά. Θειϊκά ορυκτά που εντοπίζονται σε στρώματα ιζηματογενών πετρωμάτων μπορούν να αποδώσουν σημαντικές πληροφορίες για το περιβάλλον στον οποίο σχηματίστηκαν.
Τα οργανικά μόρια αποτελούνται από ένα μεγάλο εύρος ενώσεων, που αποτελούνται κυρίως από άνθρακα και συνήθως περιλαμβάνουν άτομα υδρογόνου και οξυγόνου. Μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν και άλλα στοιχεία, όπως άζωτο, φώσφορος και θείο. Αν και υπάρχουν χημικές διαδικασίες που παράγουν αυτά τα μόρια, τα οποία δεν απαιτούν ζωή, κάποιες από αυτές τις ενώσεις είναι τα χημικά δομικά στοιχεία της ζωής. Η παρουσία αυτών των συγκεκριμένων μορίων θεωρείται πως είναι μια πιθανή «βιοϋπογραφή» (biosignature)- κάτι που θα μπορούσε να είναι ένδειξη αρχαίας ζωής, μα ίσως προέκυψε και χωρίς την παρουσία της.
Το 2013 το Curiosity είχε βρει στοιχεία περί ύπαρξης οργανικής ύλης σε δείγματα σκόνης βράχων, και το Perseverance έχει εντοπίσει ενδείξεις οργανικής ύλης στον κρατήρα και πριν. Μα, αντίθετα, με την προηγούμενη ανακάλυψη, η νέα έγινε σε μια περιοχή όπου στο μακρινό παρελθόν είχαν εναποτεθεί ιζήματα και άλατα σε μια λίμνη υπό συνθήκες στις οποίες θα μπορούσε να είχε υπάρξει ζωή. Επί της προκειμένης, κατεγράφη η μεγαλύτερη αφθονία που έχει καταγραφεί ως τώρα στην αποστολή.